Czyściec: Świadectwo Biblii

[1] 2 Mch 12,32-45. Obie księgi Machabejskie zaliczane są do deuterokanonicznych (dla protestantów są apokryfami). Przez Kościół katolicki uważane są za natchnione, tak samo jak pozostałe księgi wchodzące w kanon Pisma Świętego. Lista tego kanonu została ustanowiona na długo przed reformacją protestancką, bo sięga czasów świętego Augustyna. Potwierdził ją Sobór Trydencki. Grecy przychylili się do zdania biskupów Kościoła zachodniego i na Soborze in Trullo (692) zaakceptowali ów kanon ksiąg, niczego z niego nie usuwając.
[2] 2 Mch 12,40-45
[3] Mt 12,32
[4] 1 Kor 15,29
[5] Jacques Le Goff uważa, że ten chrzest nie był chrztem chrześcijańskim, ale tym, jaki otrzymywali greccy prozelici, którzy nawracali się na judaizm (La Naissance du Purgatoire, s. 70). Święty Jan Chryzostom w swojej Homilii 40 wspomina o tej praktyce u heretyków - marcjonitów: kiedy katechumen umierał przed swoim chrztem, inny, żyjący chował się pod łóżkiem, na którym spoczywał zmarły. Pytano więc zmarłego, czy pragnie chrztu, i schowany pod łóżkiem odpowiadał za niego; w te sposób chrzczono go w miejsce zmarłego... U Lutra chrzczono „na zmarłych", to znaczy na cmentarzach, by dać świadectwo swojej wiary w zmartwychwstanie (patrz Christophe Senft, La Première Épître de saint Paul aux Corinthiens, Labor et Fides, 1990, s. 201-202).
[6] 1 Kor 3,10-15