Jak wyleczyć Europę? Watykańska konferencja przed G20

Rekomendacje wypracowane podczas watykańskiej konferencji zostaną przekazane uczestnikom szczytu państw G20, który odbędzie się za trzy tygodnie w Rzymie. Jego gospodarzem będzie premier Włoch i członek Papieskiej Akademii, Mario Draghi. Jest to rzadka okazja, gdy inicjatywa wychodząca z Polski ma szansę wpłynąć na kształt kluczowych decyzji kształtujących europejską i globalną przyszłość w najbliższych dekadach.

Debata dotyczy obrony godności człowieka w czasie pandemii i kryzysów klimatycznych. Uczestnicy zastanawiają się także nad tym, czy bezpośrednia pomoc finansowa dla obywateli może uzdrowić Europę i zażegnać kryzys, w którym znajduje się Unia Europejska. Poszukują odpowiedzi na pytanie: jak sprawić, by ożywienie gospodarcze i zielona transformacja w Europie były sprawiedliwe? Wśród uczestników debaty znajduje się sekretarz Dykasterii ds. Integralnego Rozwoju Człowieka s. Alessandra Smerilli oraz szef watykańskiej dyplomacji abp Paul Gallagher.

Celem spotkania jest wypracowanie rozwiązań, które nie skończą się na debacie, ale zaowocują efektywną interwencją. „Mamy nadzieję, że uczestnicy dyskusji wypracują plan działań, które należy podjąć w związku z wyzwaniami stojącymi przed Europą” – mówi Michał Senk, dyrektor Centrum Myśli Jana Pawła II.

Organizatorzy spotkania zaznaczają, że nie możemy zgadzać się na śmierć i chorobę setek tysięcy ludzi. Forsowana przez rządy idea «życia z Covidem»” neguje zarówno etykę Ewangelii, jak i tradycję europejskiego Oświecenia. Potrzebujemy woli politycznej wygaszenia wirusa i działań przywracających bezpieczeństwo ekonomiczne zwykłym obywatelom. Reakcja Europy na pandemię zadecyduje o reakcji na kryzys klimatyczny. Dlatego Europa może i musi wygrać z pandemią” – powiedział Aleksander Temkin, ze Stowarzyszenia Pacjent Europa, jednego ze współorganizatorów konferencji.

„Jeśli Europa chce pozostać światowym liderem, musi skutecznie wyeliminować wirusa, odpowiedzieć na kryzys klimatyczny i dać namacalne wsparcie finansowe obywatelom, pracownikom czy małym przedsiębiorstwom, które zmagają się z kryzysem i transformacją” – uważa Dominika Żukowska-Gardzińska z Centrum Myśli Jana Pawła II.

Organizatorzy zaznaczają, że Europa ma zasoby i narzędzia, aby sprostać temu zadaniu. Potrzeba jedynie politycznej woli. „Dzięki temu spotkaniu chcemy zmobilizować światowych przywódców, aby wzięli współodpowiedzialność za kryzys i podjęli trud pracy nad jego rozwiązaniem” – mówi Mateusz Piotrowski, Prezes Stowarzyszenia Pacjent Europa.

Z kolei prof. Rocco Buttiglione z Papieskiej Akademii Nauk Społecznych zauważa, że Europa jest chora i nie wyleczymy jej za pomocą lockdownów i szczepionek. Były minister ds. europejskich Włoch podkreśla, że pandemia zatrzymała gospodarkę na ponad rok, uwypukliła także inne bolączki, te zadawnione, które osłabiają zdolność Europy do sprostania wyzwaniom, które niesie życie, czekającym nas zmianom, trudnościom na drodze ku przyszłości. „Europa jest chora, ponieważ zgubiła więź solidarności między państwami członkowskimi i z resztą ludzkości. Dławi ją zawiść między narodami, krótkowzroczna kalkulacja interesów różnych grup społecznych, nieufność i wrogość wobec tych, którzy przybywają z zewnątrz w poszukiwaniu chleba i pracy. Europa potrzebuje przede wszystkim większego serca. Potrzebny jest także większy rozum, by stawić czoła wyzwaniom naszej przyszłości: by wykorzystać niezwykły postęp nauki w służbie wspólnego dobra ludzkości, by stawić czoła wyzwaniu globalnego ocieplenia i degradacji środowiska, by myśleć o nowej ekonomii, która spełni oczekiwania i nadzieje ubogich mieszkańców ziemi. «Healing Patient Europe» zwołuje jednych z najlepszych lekarzy do stawienia się przy łóżku europejskiego pacjenta, aby postawić diagnozę i zaproponować leczenie” – mówi członek Papieskiej Akademii Nauk Społecznych.

Maciej Grodzicki ze Stowarzyszenia Pacjent Europa zaznacza, że stoimy dziś przed ryzykiem kapitulacji politycznej przed koronawirusem, który może pozostać na długo w społeczeństwach Europy i świata. Podkreśla, że dotychczasowe sposoby walki z pandemią zawiodły na wielu frontach. Wirus ciągle jest w stanie się rozmnażać, a nawet modyfikować w coraz groźniejsze warianty, które w kolejnych falach atakują mieszkańców Europy. Strategia oparta na szczepionkach również okazuje się zawodna ze względu na opór dużej części populacji. Ponoszone są wielkie koszty zdrowotne, ale również społeczne i ekonomiczne. W gospodarkach UE nadal dominuje niepewność i niestabilność, która dotyka najsłabszych i prowadzi do polaryzacji społecznej. „Konferencja «Healing Patient Europe» gromadzi liderów politycznych i ekspertów w celu wypracowania narzędzi, które odpowiedzą w duchu solidarności międzynarodowej na kryzys przedłużonej pandemii. Daje szansę na zbudowanie ponadnarodowej koalicji poparcia dla zdecydowanych działań w całej Europie” – mówi Maciej Grodzicki.

Bartosz Rydliński z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie przypomina, że brak wspólnotowego działania może zakończyć się katastrofą, śmiercią setek tysięcy ludzi. Nie tylko w Europie, ale również na świecie. „W związku z tym Kościół katolicki, partie polityczne, liderzy opinii publicznej powinni wspólnie apelować do liderów wolnego świata o to, ażeby wspólnie przeciwdziałać temu olbrzymiemu zagrożeniu. Jeżeli nie będziemy działać wspólnotowo, nie uporamy się z zagrożeniem, które czyha na nas za rogiem” – uważa Bartosz Rydliński.

Centrum Myśli Jana Pawła II to warszawska instytucja kultury, która w intelektualnym i duchowym dorobku Karola Wojtyły poszukuje odpowiedzi na najważniejsze pytania i wyzwania współczesnego świata. Jest aktywne w obszarze kultury, edukacji oraz budowania społecznie zaangażowanego społeczeństwa. Centrum to miejsce spotkań i dialogu, które kreuje przestrzeń współpracy ze środowiskiem naukowym i artystycznym ponad podziałami kulturowymi i ideologicznymi.

Papieska Akademia Nauk Społecznych została powołana przez papieża Jana Pawła II na mocy motu proprio „Socialium Scientiarum” z 1 stycznia 1994 roku. Jej celem jest pogłębianie i rozwój społecznego nauczania Kościoła. Podejmuje refleksję nad głównymi problemami współczesności, m.in. nad zagadnieniami związanymi z pracą, demokracją, globalizacją, wolnością religijną czy handlem ludźmi i współczesnym niewolnictwem. Akademia liczy od 20 do 40 członków: profesorów nauk społecznych, ekonomicznych, politycznych i prawnych z całego świata. Prezesem Akademii jest światowej sławy ekonomista prof. Stefano Zamagni.