Świeccy są nie tylko w Kościele, ale są Kościołem

Owoce pracy Komisji ds. wiernych świeckich zostały zaprezentowane 28 listopada podczas trzeciej sesji plenarnej II Synodu Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej.

We wprowadzeniu teologicznym do projektu czytamy: "Ludzie świeccy coraz lepiej rozumieją, że nie tylko należą do Kościoła, ale są Kościołem, oraz że nie tyle stanowią przedmiot działań duszpasterskich Kościoła, co są podmiotem jego życia".

Rolą synodu nie jest więc tylko nakreślenie kolejnych zadań dla wiernych świeckich, ale pomoc w odkryciu przez nich swej kościelnej tożsamości.

W projekcie uchwały synodalnej Komisja zauważa, że nie wszyscy wierni świeccy chętnie angażują się w życie Kościoła. "Zwiększona mobilność i cyfryzacja komunikacji zmieniły relację wiernych do parafii jako miejsca spotkania, formacji i zaangażowania, a nawet kultu (transmisje Mszy, adoracji, nabożeństw), co jeszcze bardziej uwydatniła epidemia SARS-CoV-2. Wiele osób wybiera sobie miejsce przeżywania Mszy lub szuka rekolekcji, konferencji oraz inspirujących ich duszpasterzy również poza swoją parafią, w dużej mierze w internecie. Świadczy to z jednej strony o tym, że świeccy szukają czegoś więcej, są bardziej krytyczni i wymagający oraz odczuwają braki w parafiach. Z drugiej strony, widać, że stają się oni wygodni, nie chcą podporządkowywać się komuś lub czemuś, unikają odpowiedzialności, są niechętni do zrzeszania się i zobowiązywania".

W kwestii osłabienia poczucia terytorialnej przynależności osób świeckich do parafii i narastającej cyfryzacji komunikacji, Komisja proponuje, aby "zlecić kompetentnym osobom rzetelną analizę tej tematyki i zorganizować w diecezji szeroką, merytoryczną debatę pastoralną w aspekcie dogmatycznym, liturgicznym, medioznawczym, psychologicznym i socjologicznym".

Jeśli chodzi o relacje świeckich i duchownych w Kościele, Komisja zwróciła uwagę na kilka ważnych kwestii.

W projekcie czytamy: "Należy pielęgnować wspólne osobom świeckim i duchownym braterstwo w wierze i unikać wszelkich form instrumentalizacji wiernych świeckich. Wskazane jest zatem, aby w prowadzeniu laikatu do świętości nie przeakcentować zbytnio tego, co i jak wierni świeccy powinni robić w Kościele, lecz wspierać ich w zrozumieniu, dlaczego świat ich potrzebuje i kim jako Kościół są dla świata".

W tym kontekście pojawia się także zapis: "Należy wzmacniać w kapłanach i świeckich czujność i duchową wrażliwość na błędne rozumienie władzy i posłuszeństwa w Kościele, przejawiające się zwłaszcza w postawach klerykalizmu i demokratyzmu, a także w zjawisku laikalizmu, rozumianym jako nadużycie władzy świeckich wobec innych świeckich".

Komisja ds. wiernych świeckich zwraca także uwagę na przestarzałość pewnych form duszpasterskich. Proponuje np. "aby w miejsce diecezjalnego duszpasterza trzeźwości - ustanowić funkcję diecezjalnego duszpasterza osób uzależnionych i ich rodzin". Zwraca w ten sposób uwagę na nieustannie rozszerzający się wachlarz uzależnień oraz bierze pod uwagę, dotychczas zaniedbywaną w duszpasterstwie, kwestię opieki nad osobami współuzależnionymi.

Jednym z ważniejszych tematów poruszanych w projekcie uchwały Komisji ds. wiernych świeckich jest zwiększenie roli rad parafialnych.

"Zaleca się, aby - na mocy decyzji biskupa diecezjalnego - w każdej parafii zostały ustanowione dwie odrębne rady, którym przewodniczy proboszcz: rada do spraw ekonomicznych i rada duszpasterska, z uwzględnieniem zaangażowania w nie osób świeckich, kompetentnych w sprawach materialnych bądź pastoralnych" - proponuje Komisja.

W projekcie pada propozycja organizowania co 7 lat diecezjalnego kongresu rad parafialnych, a co roku - kongresu w wymiarze dekanalnym.

Wśród szczegółowych propozycji duszpasterskich w projekcie uchwały mowa jest także o propozycjach pogłębiania wiary dla osób, które nie należą do żadnych ruchów i stowarzyszeń katolickich.

"Zaleca się, aby w każdej parafii organizować dodatkowe formy pogłębiania wiary i wiedzy o życiu duchowym niezwiązane z przynależnością do grup, np. otwarte katechezy dla dorosłych, komentarze liturgiczne przed Eucharystią niedzielną, czuwania modlitewne, konferencje i spotkania ze świadectwami zaproszonych gości. Zaleca się, aby w każdej parafii istniała grupa formacyjna o charakterze kerygmatycznym, w której integralną częścią spotkań jest głoszenie i modlitewne rozważanie słowa Bożego" - czytamy w projekcie.

Po sesji synodalnej, na której projekt został przedstawiony i poddany dyskusji, członkowie synodu będą mogli zgłaszać swoje poprawki. Projekt zostanie poddany głosowaniu na kolejnej sesji, która odbędzie się 27 lutego.