Wniebowzięcie w Tradycji Kościoła

Miejsce „zaśnięcia” Maryi

Dwa są miejsca, które roszczą sobie prawo do przywileju, że w ich cieniu spędziła ostatnie lata swojego życia Najśw. Maryja Panna: Jerozolima i Efez.

Bazylika na Syjonie
Biskup Jerozolimy Jan II pod koniec IV wieku wystawił na Syjonie w Jerozolimie bazylikę pięcionawową. Znany historyk Kościoła Sulpicjusz Sewerus ok. 400 roku nazwał ten kościół pierwszym kościołem gminy jerozolimskiej i matką wszystkich świątyń chrześcijańskich. Od V wieku zaczęto miejsce to utożsamiać z Wieczernikiem a od VII wieku z miejscem zaśnięcia Maryi. Świątynię tę zburzyli Persowie w roku 614, ale odbudował ją patriarcha jerozolimski św. Modest (631-634). Zburzoną ponownie przez muzułmanów odbudowali krzyżowcy. Ponownie zniszczona przez mahometan w XIII wieku, w roku 1342 dostała się w ręce franciszkanów, którzy ją odbudowali i nadali jej wygląd dzisiejszy. Jednak w roku 1524 wypędzili ich stamtąd muzułmanie. W czasie swojej podróży na Wschód cesarz niemiecki Wilhelm II otrzymał w roku 1898 od sułtana tureckiego część wzgórza Syjon, gdzie wystawił nową, okazałą, górującą nad miastem świątynię dla katolików niemieckich pod wezwaniem Zaśnięcia i Wniebowzięcia Maryi. Od roku 1906 mają ją w posiadaniu benedyktyni z Beuronu.

Obecnie zdecydowanie większa część uczonych przechyla się do przypuszczenia, że Maryja ostatnie lata swojego życia spędziła w Jerozolimie na Syjonie w pobliżu Wieczernika. Przemawiają za tym następujące racje:

• Nie ma ani jednej wzmianki w pierwotnej literaturze chrześcijańskiej, by św. Jan zabierał ze sobą Maryję do Efezu.
• Św. Jan udał się do Efezu dopiero ok. 68 roku po Chrystusie. Maryja musiałaby mieć wtedy ok. 85-90 lat.
• Apokryficzne Acta Johannis z drugiej połowy drugiego wieku wspominają, że Jan, gdy przybył do Efezu, sam był już stary, nie ma też żadnej wzmianki, by Maryja była tam z nim.
• Sylwia (Eteria), pątniczka, nawiedzająca miejsca święte w latach 385-386 wspomina, że Jan był pogrzebany w Efezie, natomiast nie wie nic, aby tam był grób Maryi.
• Uczony kapłan egipski (chrześcijański), Pseudo-Dionizy Areopagita, pisze, że w czasie swojej pielgrzymki do Ziemi Świętej w roku 363-364 po śmierci Juliana Apostaty, dowiedział się od św. Cyryla Jerozolimskiego, patriarchy Jerozolimy i w liście do swojego przyjaciela, biskupa Tytusa zaznacza, że grób Maryi był w Jerozolimie w Dolinie Jozafata. Podobny opis zawiera apokryf Księga Jana o zaśnięciu Maryi z IV wieku. W tymże apokryfie jest mowa, że Maryja: umarła śmiercią naturalną w Jerozolimie, że została pogrzebana u stóp Góry Oliwnej w Dolinie Jozafata i że została wzięta do nieba.
• Wszystkie znane apokryfy starożytne wskazują, że grób Maryi jest w Getsemani w Dolinie Jozafata.
• Kiedy w roku 451 cesarzowa Pulcheria prosiła biskupa Jerozolimy, Juwenala, o relikwie Najśw. Maryi Panny, otrzymała odpowiedź, że tego uczynić nie może, gdyż, według najdawniejszej tradycji, Maryja została z ciałem wzięta do nieba.
• Od czasów św. Modesta (631-634) utrwaliło się przekonanie w Jerozolimie, że Maryja resztę życia spędziła na Syjonie i tam zmarła. Pochowana zaś została w dolinie Jozafata tuż przy Getsemani u stóp Góry Oliwnej.
• W roku 670 biskup francuski, św. Arnulf, zwiedzał Jerozolimę. Pokazano mu wówczas w kościele na Syjonie miejsce, gdzie miała Maryja pożegnać tę ziemię.