Bardo Śląskie: Uśmiechnięta Strażniczka Wiary

Miejsce
Słynąca łaskami figurka Matki Bożej Bardzkiej to najstarsza drewniana rzeźba romańska na Śląsku. W Bardzie pojawiła się już około 1110 r. i została umieszczona w kaplicy zamkowej. W XIII wieku sława figury zaczęła zataczać coraz szersze kręgi. Pielgrzymów było coraz więcej i ok. 1315 r. wybudowano nowy kościół, w którym rzeźbę umieszczono. W latach 1408-1411 dobudowano do niego jeszcze większą świątynię. Obie zostały zniszczone przez husytów. Obecny kościół, pod wezwaniem Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny, został wybudowany w latach 1686-1704. Może pomieścić około 5 tys. ludzi. Ma cenne wyposażenie barokowe: ołtarz główny z 1715 r. z obrazem Michała Willmanna, zwanego mistrzem śląskiego baroku, ambona z 1698 r., organy z 1759 r. zbudowane przez F. Eberharda.

Obok kościoła stoi klasztor z lat 1712-1716. Korytarz parteru przylegający do zakrystii jest zamknięty kratą i stanowi tzw. Kaplicę Wotywną. Zgromadzono w niej ponad 50 obrazów wotywnych, pochodzących z XVII-XIX wieku.

Górne korytarze na pierwszym piętrze mieszczą Muzeum Sztuki Sakralnej. Powstało ono w 1967 r. Bogate zbiory malarstwa, rzeźby i rzemiosła artystycznego liczą w sumie ponad 1000 eksponatów.
Dodatkową atrakcją dla turystów jest także ruchoma szopka.

Figura Matki Bożej Bardzkiej została wykonana z drewna lipowego. Zadumaną i z dobrocią uśmiechającą się Matkę Bożą niekiedy nazywa się "Madonną uśmiechniętą". Ważnym wydarzeniem w dziejach Sanktuarium była uroczysta koronacja Figury, która odbyła się 3 lipca 1966 roku. Była to pierwsza koronacja na Ziemiach Zachodnich.

Warto wspomnieć, iż do dziś przetrwał zwyczaj całowania Figurki przez pielgrzymów. Po każdej niedzielnej Mszy Św., Figurę Matki Bożej Bardzkiej zdejmuje się z ołtarza i podaje pielgrzymom do ucałowania.

Ponad miasteczkiem, po prawej stronie Nysy Kłodzkiej wznosi się Góra Bardzka, zwana również Kalwarią. Jest to, o czym się dziś często nie pamięta, odrębne miejsce kultu maryjnego w Bardzie. Według przekazów w początkach XV wieku objawiła się Matka Boża płacząca nad niedolą, jaka czekała ludzi podczas nadciągającej wojny. Na miejscu objawień w latach 1617-1619 wzniesiono kaplicę z kamienia łupanego.

Do Górskiej Kaplicy prowadziły trzy drogi określane – w zależności od tego skąd przybywali pątnicy – jako czeska, polska i niemiecka. Główna ("niemiecka"), zwana od czasów wystawienia kapliczek drogi Krzyżowej – Kalwaryjską, wiedzie przez malowniczy jar, którego dnem płynie potok, mający swe źródło w jego górnej części. Murowane stacje Drogi Krzyżowej zbudowano w latach 1833-1839. Z łąki nad prawym brzegiem Nysy prowadzi bardzo stroma ścieżka prosto na szczyt Kalwarii. Kiedyś chodzili nią Czesi i dlatego nazwano ją "czeską drogą". W 1870 roku ze względu na bezpieczeństwo pielgrzymów, oficjalnie zabroniono tamtędy się przemieszczać. Trzecia droga, prowadząca do kaplicy przez wieś Janowiec, nazywała się "polską drogą". Zachowane stacje pochodzą z 1822 r.

Pomiędzy stacjami Drogi Krzyżowej znajduje się siedem murowanych kapliczek ze scenami: Proroctwa Symeona, Ucieczki do Egiptu, Pozostania Pana Jezusa w Świątyni, Spotkania na Drodze Krzyżowej, Śmierci Jezusa na Krzyżu, Zdjęcia z Krzyża i Złożenia do grobu. Pochodzą one z początku XVIII wieku.