Tradycja czy walka o dusze?

Parafianie ciepło przyjęli pomysł chorzowskiego proboszcza. Choć ma on także jeden minus: – Prowadzący z zewnątrz może zwrócić uwagę na inne rzeczy niż cotygodniowi kaznodzieje, dać świeże spojrzenie na pewne sprawy – twierdzi 30-latek Wojciech Kostorz. Prowadzący rekolekcje mogą stają przed wieloma organizacyjnymi dylematami. Jednym z nich jest sprawa tzw. nauk stanowych. Czy dzielić parafian na grupy, a jeśli tak, to według jakiego klucza? – Wiele zależy od proboszczów i ich otwartości na sugestie – twierdzi ks. Rafał Kowalski, prefekt wrocławskiego seminarium. – Zdarza się, że na naukę stanową dla kobiet przychodzi pięć pań w wieku 60–80 lat, a proboszcz rozkłada ręce, choć dobrze wiedział, że tak właśnie będzie. Czasem udaje się przeforsować nabożeństwo z błogosławieństwem dla ludzi starszych i chorych. Młodzi przywożą ich wtedy do kościoła. Warto też zrobić osobne spotkanie dla osób żyjących w związkach niesakramentalnych. Ci ludzie są w Kościele i nie można ich pomijać.

Ze szkołą czy w parafii?
Osobną kwestią pozostaje sprawa rekolekcji szkolnych. Według obowiązującego rozporządzenia MEN uczniowie mogą zostać zwolnieni z zajęć na trzy dni w celu odbycia rekolekcji. Jednak niektóre diecezje same rezygnują z tego przywileju. Np. w diecezji bielsko-żywieckiej młodzieży ponadgimnazjalnej proponuje się, by uczestniczyła w rekolekcjach parafialnych. – Było wiele głosów od księży pracujących w diecezji, że młodzież nadużywa tego czasu, wyjeżdżając w góry na narty albo włócząc się po mieście – tłumaczy ks. Józef Oleszko, wizytator katechetyczny i proboszcz parafii Przenajświętszej Trójcy w Bielsku-Białej. – W gimnazjach i podstawówkach pozostawiliśmy jednak rekolekcje szkolne. Często narzeka się na złe zachowanie gimnazjalistów na rekolekcjach, ale w swojej parafii tego nie widzę. Myślę, że dużo zależy od prowadzącego. Warto zaangażować w przygotowanie innych nauczycieli. Uczniowie chętnie też słuchają świadectw innych młodych ludzi. Ale nie wszędzie sytuacja wygląda tak dobrze. – Brakuje pomysłu, jak te trzy dni wolne zagospodarować. Mam wrażenie, że Kościół w Polsce z tym sobie nie radzi – twierdzi ks. Wiesław Przyczyna. – Prowadzący podejmują różne inicjatywy, ale częściej są to spotkania o tematyce religijnej niż rekolekcje.

Bez patosu i slangu
Jednym z największych problemów rekolekcjonistów jest kwestia języka, którego mają używać. Można tu zaobserwować dwie skrajności: z jednej strony nadmierny patos, moralizatorstwo i wyświechtane przykłady, z drugiej – sięganie po slang młodzieżowy, niezbyt wyszukane żarty czy nawet wulgaryzmy, byle tylko przyciągnąć uwagę słuchacza. – Ludzie dzisiaj tęsknią do ciszy, szukają domów rekolekcyjnych, a my im fundujemy to samo, co mają w mediach: przedstawienia i wystrzały – ocenia ksiądz Przyczyna. – Myślę, że rekolekcje parafialne ciągle są bardzo potrzebne, trzeba tylko przestać myśleć o nich jak o imprezach masowych. Raczej zająć się pogłębianiem naszej wiary. – Powinniśmy się pozbyć kaznodziejskiego tonu – dodaje ks. Rafał Kowalski. – Język musi być dostosowany do słuchaczy: jeśli mnie nie rozumieją, to jest to mój problem, nie ich. – Ważne, by nie mówić ponad głowami wiernych, ale razem z nimi czytać Biblię – podkreśla o. Wojciech Jędrzejewski. – I odwoływać się do problemów, którymi żyją. Ale przykłady mogą być tylko wprowadzeniem do tego, co mówi nam słowo Boże. Tzw. życiowe rady tutaj nie wystarczą. A do głoszenia słowa Bożego też trzeba się przygotować. Jak? – Modlitwa, post, pokuta – to metody obecne w Kościele od zawsze – uśmiecha się ksiądz Wiesław Przyczyna. – Warto też zachęcać parafian, by modlitwą i działaniem wspierali rekolekcje. To świetna okazja, by scementować wspólnotę parafialną.