Czy proboszcz musi słuchać biskupa?

Proboszcza wprowadza w posiadanie ordynariusz miejscowy lub delegowany przez niego kapłan, zachowując sposób określony prawem partykularnym lub zwyczajem prawnym. Jeśli jednak zachodzi słuszna przyczyna, tenże ordynariusz może dyspensować od zachowania tego sposobu; w takim razie dyspensa podana do wiadomości parafii zastępuje objęcie w posiadanie (kan. 527 § 2).

Proboszcz więc nie może objąć parafii w posiadanie własną powagą, lecz musi być wprowadzony w jej posiadanie przez ordynariusza miejscowego lub jego delegata, którym najczęściej, na mocy prawa partykularnego, jest dziekan. Sposób wprowadzenia proboszcza jest określony prawem partykularnym lub zwyczajem prawnym. Gdyby warunki miejscowe uniemożliwiały lub utrudniały dokonanie wprowadzenia, ordynariusz miejscowy mógłby to wprowadzenie zastąpić udzieleniem dyspensy. Dokonać wprowadzenia i dyspensować od niego może wikariusz generalny, ewentualnie wikariusz biskupi.

Objęcie parafii w posiadanie powinno się odbyć w obecności wspólnoty parafialnej. Powinno ono ukazać proboszcza jako wysłannika i zastępcę biskupa w tej cząstce diecezji, jaką jest parafia, oraz być okazją szczególną do złożenia Najwyższemu Pasterzowi podziękowania za dobro, jakiego doznaje lud Boży za pośrednictwem pasterzy Kościoła.

Ordynariusz miejscowy powinien określić czas, w którym należy objąć parafię w posiadanie. Po jego nieużytecznym upływie ordynariusz miejscowy może daną parafię ogłosić za wakującą, chyba że zaistniała słuszna przeszkoda w jej objęciu (kan. 527 § 3).

Dobro parafii domaga się, aby została ona powierzona i kanonicznie objęta w posiadanie bez zbytniej zwłoki.

Proboszcz obejmując parafię w posiadanie powinien wobec ordynariusza miejscowego lub jego delegata złożyć wyznanie wiary według formuły zatwierdzonej przez Stolicę Apostolską (zob. kan. 833 n. 6).

Co mu wolno a co musi?

Przepis kan. 519 określając proboszcza stanowił ogólnie, że do jego obowiązków należy posługa nauczania, uświęcania i rządzenia pasterskiego w odniesieniu do powierzonego sobie ludu Bożego. Obecnie o tych obowiązkach, a także o prawach proboszcza, będziemy mówić w sposób bardziej szczegółowy.

Posługa nauczania

Proboszcz jest obowiązany troszczyć się o to, aby przebywającym w parafii było głoszone słowo Boże w sposób pełny. Dlatego powinien:

- zabiegać o to, aby wierni świeccy byli pouczani o prawdach wiary, głównie przez głoszenie homilii w niedziele i święta nakazane oraz nauczanie katechetyczne;

- popierać dzieła, dzięki którym rozwijałby się duch ewangeliczny,
także w odniesieniu do sprawiedliwości społecznej;

- okazywać szczególną troskę o katolickie wychowanie dzieci i mło
dzieży;

- wszelkimi sposobami, korzystając także z pomocy wiernych, za
biegać o to, aby orędzie ewangeliczne dotarło również do tych, którzy za
niedbali religię bądź nie wyznają prawdziwej wiary (kan. 528 § 1)42.