Przegląd związanych z Adwentem inicjatyw charytatywnych w Polsce
Wielkie akcje ogólnopolskie
Flagową akcją Caritas Polska jest Wigilijne Dzieło Pomocy Dzieciom, w tym roku prowadzona pod hasłem "Miłosierdzie jest jego". Inicjatywa ma charakter ekumeniczny, włączają się w nią: katolicka Caritas, Prawosławny Metropolitalny Ośrodek Miłosierdzia Eleos oraz Diakonie Kościoła ewangelicko-augsburskiego i ewangelicko-reformowanego. Już po raz 24. w polskich parafiach zostaną rozprowadzone świece, które, ustawione na wigilijnym stole, mają symbolizować otwartość i gotowość niesienia pomocy potrzebującym.
W ramach tegorocznej edycji Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzieciom, Caritas w Polsce rozprowadzi w całym kraju ok. 3 mln świec. Pieniądze, uzyskane z akcji zostaną przeznaczone na letni wypoczynek, całoroczne dożywianie dzieci w szkołach i świetlicach, wsparcie medyczne oraz pomoc edukacyjną. Ponadto w tym roku 10 groszy z każdej rozprowadzonej świecy trafi do biednych dzieci z Ameryki Południowej. Środki zostaną przeznaczone na dożywianie, ośrodki dziecięce i młodzieżowe oraz stypendia dla najmłodszych mieszkańców Ameryki żyjących w favelach i slumsach.
Akcję wsparli prezydent RP Andrzej Duda wraz z małżonką, którzy wystąpili w spocie, promującym inicjatywę i zachęcają do jej aktywnego wsparcia. "W te wyjątkowe święta bądźmy razem także poprzez wspólny udział w Wigilijnym Dziele Pomocy Dzieciom" - zachęca prezydent. "To nieduży wydatek i mały płomyk, ale gdy jest ich więcej, dają wielkie światło, pozwalają zdziałać naprawdę wiele dobrego" - przypomina Agata Kornhauser-Duda. Para prezydencka zapewnia, że wigilijna świeca zapłonie w tym roku w Pałacu Prezydenckim i podkreśla, że liczny udział rodaków pomoże w dokonywaniu wielkich dzieł dzięki drobnym gestom osób dobrej woli.
Tylko w roku ubiegłym dzięki zebranym funduszom ponad 40 tys. dzieci z ubogich rodzin wyjechało na wakacje. Z akcji skorzystały także dzieci polonijne z Ukrainy, Białorusi i Litwy. W Polsce funkcjonuje 180 świetlic socjoterapeutycznych Caritas dla dzieci i młodzieży, a także działają 32 ośrodki dla matek z dziećmi. Na kolonie wyjeżdżają podopieczni świetlic socjoterapeutycznych i parafialnych Caritas, młodzież objęta programem „Skrzydła” oraz dzieci zgłoszone przez rodziców.
Wakacyjna Akcja Caritas to jedna z najstarszych akcji Caritas w Polsce i biorą w niej udział wszystkie Caritas diecezjalne. Akcja łączy wspólne wysiłki nie tylko katolików ze wszystkich polskich diecezji, ale też chrześcijan w innych Kościołów. Od 2000 roku współorganizują ją z Diakonią Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, Kościołem Ewangelicko-Reformowanym oraz Eleos Kościoła Prawosławnego. Od tego momentu odbywa się także wspólna, ekumeniczna inauguracja.
Poza zbiórkami pieniędzy odbywa się też przekazywanie żywności. W całym kraju, w ramach akcji "Tak, pomagam" 8 i 9 grudnia zostanie przeprowadzona zbiórka żywności. Produkty o długim terminie ważności będzie można wrzucać do oznaczonych koszy, a przed Bożym Narodzeniem trafią do potrzebujących.
W liczne inicjatywy często łączy się kilka podmiotów. I tak Radio Łódź we współpracy z Caritas Archidiecezji Łódzkiej oraz Polskim Czerwonym Krzyżem po raz kolejny organizują „Gwiazdkę Radia Łódź i Przyjaciół” - akcję dobroczynną, która przez kilkanaście ostatnich lat doskonale wpisała się w klimat przedświątecznej Łodzi. Organizatorzy i darczyńcy pomagają najbardziej potrzebującym wsparcia najmłodszym mieszkańcom z miasta i okolic.
Każda polska diecezja inicjuje typową dla siebie akcję. W ostatnią niedzielę listopada po raz kolejny ruszyła akcja „Od serca” organizowana przez Caritas Diecezji Drohiczyńskiej. Do wszystkich parafii trafiły torby ekologiczne, które chętni mogli zabrać po każdej Mszy św. Napełnione produktami żywnościowymi torby przyniosą w kolejną niedzielę, czyli 3 grudnia, w I niedzielę Adwentu, a produkty trafią nie tylko do ubogich, ale także do prowadzonych przez Caritas świetlicach socjoterapeutycznych i Jadłodajni im. św. Teresy z Kalkuty w Sokołowie Podlaskim.
Szlachetni czynią wiosnę
Inną ogólnopolska i bardzo popularna od lat inicjatywą jest Szlachetna Paczka, czyli projekt Stowarzyszenia Wiosna, której 17. edycja się rozpoczęła. Pomysł polega na tym, by konkretne potrzeby osób ubogich zostały zaspokojone przez konkretnych darczyńców, zaś wolontariusze rozwożą paczki z darami po całym kraju. Przygotować paczkę dla osób starszych, samotnych, niepełnosprawnych, a także ubogich dzieci i ich rodzin można wchodząc na stronę szlachetnapaczka.pl. Pomysł przemówił do wielu osób, tradycją stało się, że w robienie paczek angażują się pary prezydenckie - państwa Komorowskich i obecnie państwa Dudów. W zeszłym roku udział wzięli sam papież Franciszek oraz znani polscy piłkarze, skoczkowie narciarscy, popularni aktorzy, muzycy oraz politycy. W ubiegłym roku paczki z potrzebnymi produktami dotarły do 19 tys. rodzin. - Dokonujemy rewolucji, ale to jedyna rewolucja, w której nie ma ofiar. Tworzymy historię, bo wydobywamy z ludzi piękno – mówił ks. Jacek Stryczek, prezes Stowarzyszenia Wiosna. – Nie chodzi jedynie o to, kim ludzie są, ale kim mogą się stać.
W ostatnich tygodniach wolontariusze akcji odwiedzali rodziny, które mogą potrzebować pomocy, ale nie był to koniec ich aktywności. Aby zachęcić do zaangażowania się większej liczby osób i przekonać, że warto pomagać, zorganizowali pochody w całej Polsce, marsze Szlachetnej Paczki odbyły się m.in. w Krakowie, Warszawie, Poznaniu, Szczecinie i Opolu.
Zaprosić do stołu, dostrzec potrzebującego
W I niedzielę Adwentu w archidiecezji krakowskiej ruszy akcja „Gość w dom, Bóg w dom”. Jej celem jest przygotowanie do tego, by do stołu wigilijnego zaprosić osoby, które nie mają z kim spędzić świąt Bożego Narodzenia. Jest to nawiązanie do staropolskiego przysłowia: „Gość w dom, Bóg w dom” oraz do zwyczaju stawiania na stole pustego talerza dla niespodziewanego, ubogiego czy samotnego gościa. Akcja ma szerszy wymiar i wiąże się z poszukiwaniem tych, którzy tej nocy nie mają dokąd pójść. - Możemy wyjść naprzeciw zagubionym, żyjącym samotnie, którzy spędzają te piękne święta w cierpieniu i smutku - wyjaśniał cel inicjatywy o. Jacek Dubel, redemptorysta.
- Puste miejsce przy stole może się wypełnić. Może urzeczywistnić się dzięki obecności samotnego sąsiada czy innych osób, które w tym czasie nie będą mogli być z bliskimi. Może dzięki temu wielkie wigilie miejskie, organizowane dla ubogich i samotnych, będą w tym roku mniejsze – mówi albertynka s. Teresa Pawlak.
Akcja „Gość w dom, Bóg w dom” potrwa przez cały Adwent. - Dzięki szerokiej kampanii informacyjnej chcemy sprawić, by zaproszenie osoby samotnej na święta stało się czymś modnym. Chodzi o to, by nasze serca otwierały się na osoby, które mamy w bliskim sąsiedztwie – wyjaśniała s. Pawlak.
Aby dołączyć do akcji, wystarczy zabrać z kościoła parafialnego specjalnie przygotowane zaproszenie, wypełnić je wpisując swój adres i wręczyć swojemu gościowi. - Każdy może przyjąć każdego. Wystarczy się tylko zastanowić, kto z mijanych przez nas ludzi spędzi te święta sam i pójść do niego z zaproszeniem – radzą organizatorzy. Tych, którzy nie znają takich potrzebujących, zachęcają, by w parafii czy pobliskim domu pomocy społecznej zadeklarowali chęć zaproszenia kogoś na kolację wigilijną.
W diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej 200 najmłodszych wolontariuszy ze Szkolnych Kół Caritas zaplanowało specjalną akcję dla sierocińca w Betlejem, prowadzonym przez siostry elżbietanki. Są w nim dzieci palestyńskich chrześcijan - wyjaśnił ks. Tomasz Roda, dyrektor Caritas Diecezji. Od pierwszej niedzieli Adwentu będzie prowadzona zbiórka butów sportowych, sprzętu, odzieży, słodyczy, instrumentów muzyczne, które zostaną przekazane w 2018.
Interesujący projekt do zrealizowania przez młodzież szkolną zaproponowała s. Maria Bihun, salezjanka pracująca z młodzieżą w szkołach salezjańskich w Pile. Rok temu wymyśliła, by na holu szkoły wyrosła przypominająca ilustracje baśni Andersena ulica Adwentowa. Jak wyjaśnia, przez kilkanaście dni Adwentu na najdłuższej przerwie młodzież gromadziła się na szkolnym jarmarku. - Przede wszystkim młodzież przestała siedzieć na korytarzu. Po to, żeby zjeść, napić się czegoś dobrego, pogadać, schodzili się na Adwentową - wyjaśnia s. Maria. - A kiedy dowiedzieli się, że z dochodu zebranego na straganach wesprą przez rok rodzinę z Syrii, nie potrafili ze wzruszenia mówić. Dobro jest bardzo blisko, na wyciągnięcie ręki - zapewniła.
W każdej parafii
Poza wielkimi ogólnopolskimi projektami w każdej z jedenastu tysięcy parafii w Polsce organizowane są przedświąteczne zbiórki. Mechanizm jest prosty - darczyńcy otrzymują informacje o rodzinie i jej potrzebach, po czym składają dary w określonym miejscu - w zakrystii lub salach parafialnych. Zespół parafialny Caritas lub inna grupa odpowiadająca za dostarczenie przedświątecznych paczek dostarcza je rodzinom. W warszawsko-praskiej katedrze pw. św. Michała Archanioła i św. Floriana Męczennika utrwalił się zwyczaj, że nazwiska, wraz z wiekiem, ewentualnie rozmiarami, wzrostem, numerem butów, dzieci, wieszane są na świątecznej choince. Każdy wierny może zabrać taką informację i przynieść potrzebne produkty, dzięki czemu setki osób ma lepsze, bardziej radosne święta.
Wraz z zakorzenianiem się praktyki synodalności w Kościele w Polsce - nadziei będzie przybywać.