Nasze nekropolie. Mauzoleum Kutuzowa

Wśród cmentarzy znajdujących się w naszej diecezji jest też i ten, pomnik ku czci rosyjskiego marszałka Michaiła Kutuzowa.

Ta niewielka nekropolia powstała w 1813 roku jako miejsce pochówku Michaiła Kutuzowa, marszałka rosyjskiej armii, która goniła z Rosji armię Napoleona. Rosjanin przebywał w mieście wraz z carem Aleksandrem, jego świtą, a także zagranicznymi poselstwami.

Marszałek Kutuzow zmarł 28 kwietnia 1813 roku po kilku dniach gorączki. Prusacy władający wówczas Śląskiem wyprawili marszałkowi uroczysty pogrzeb. Zabalsamowane ciało Kutuzowa zostało wysłane konduktem do Petersburga, zaś wnętrzności, w tym serce, złożono na wzgórzu nad miastem, tuż przy kaplicy św. Anny. Tam też postawiono pomnik-obelisk w formie złamanej kolumny.

Prusacy postawili marszałkowi ogromny pomnik-obelisk w centrum Bolesławca. Kult rosyjskiego dowódcy kwitł aż do 1945 roku. Wówczas tereny te zajęły w ramach tzw. operacji dolnośląskiej wojska ZSRR. Dowodzący nimi marszałek Iwan Koniew m.in. postawił przy obelisku wartę, a po kilku dniach zarządził parady i defilady w tym miejscu.

Rosyjskie dowództwo zdecydowało wówczas pochować wokół mauzoleum żołnierzy Armii Czerwonej. Spoczęli tam pancerniacy z 7. Korpusu Pancernego Gwardii i strzelcy 31. Dywizji Piechoty 1. Frontu Ukraińskiego, którzy polegli w okolicy Bolesławca pomiędzy lutym a majem 1945 roku.

Polityka historyczna ZSRR uznawała marszałka Kutuzowa za człowieka, który wygonił z Rosji najeźdźców. Był więc wzorem dla żołnierzy Armii Czerwonej, którzy walczyli z Wermachtem. Dlatego przez cały czas pobytu w Polsce Północnej Grupy Wojsk Armii Radzieckiej, Sowieci dbali o mauzoleum.

W 1992 roku, gdy oddziały Armii Radzieckiej zaczęły opuszczać Polskę, Rosjanie wykopali urnę ze szczątkami marszałka i zabrali ją do Rosji.

Zabrali też wszystkie eksponaty z muzeum poświęconego marszałkowi, które znajdowało się w centrum miasta. Do dzisiaj ich nie oddali.