Meryem Ana. Dom Matki

Niezwykłą postacią w historii kapucynów w Turcji jest o. Bazyli da Ponte dell’Oglio, który po siedmiu latach pracy misyjnej w Gruzji przybył w 1846 roku do Antiochii i po wielu wysiłkach nabył dom, w którym urządził kaplicę oraz szkołę dla dzieci. Odnowiona po kilkuset latach obecność katolickiego kapłana została przerwana męczeństwem o. Bazylego, które miało miejsce w 1851 roku. Kapucyni nie opuścili jednak tego miejsca i do dziś rozwija się tam katolicka wspólnota. Innym wybitnym misjonarzem Turcji jest ormiańskiego pochodzenia biskup Cyryl Jan Zohrabian (1881-1972), który był biskupem pomocniczym Cylicji i heroicznie znosił prześladowania wraz ze swoim narodem. Jego wspomnienia rzucają światło na męczeństwo chrześcijan w XX wieku i wskazują na metody ewangelizacji muzułmanów.

Od 1985 działa, powołana przez ministra prowincjalnego kapucyńskiego prowincji Emilia Romagna o. Oriano Granella, organizacja pożytku publicznego o nazwie Eteria, która ma na celu podejmowanie inicjatyw zmierzających do popularyzowania miejsc świętych związanych z pierwotnym Kościołem w Turcji i organizowanie pielgrzymek i sympozjów umożliwiających poznawanie i wspieranie Kościoła istniejącego na tych ziemiach. Intencją fundacji, łączącej w sobie biuro podróży i stowarzyszeniem wspierania misji, jest zabezpieczenie miejsc w Azji Mniejszej uświęconych obecnością Matki Bożej, apostołów i świętych na wzór tego, czyni franciszkańska kustodia w Ziemi Świętej w Palestynie. Pielgrzymki, obok odwiedzenia atrakcyjnych miejsc turystycznych, oferują program duchowej odnowy podążania śladami św. Pawła oraz przeżyć związanych z nawiedzeniem siedmiu Kościołów Apokalipsy, do których zostały skierowane słowa Pana Jezusa. Kościoły te, choć w większości nie istnieją w już w swoim pierwotnym kształcie, to jednak do dzisiaj oddziaływują na wyobraźnię chrześcijan pozostałymi ruinami oraz troską współczesnych wyznawców Chrystusa, trwających na tych ziemiach, o słuchanie tego, co mówi Duch do Kościołów (por. Ap 2.7).

Obecnie wspólnota kapucyńska w Turcji mieszkająca w sześciu klasztorach jest międzynarodowa i obok braci z Włoch obejmuje też braci z Francji, Indii i z Polski. Pierwszymi polskimi kapucynami rozpoczynającymi pracę misyjną w Turcji byli o. Zbigniew Nowakowski i o. Radomir Kryński. Po ich powrocie do Polski, na te ziemie udali się o. Maciej Sokołowski i o. Paweł Szymala, a później dołączyli do nich o. Bartosz Poznański i o. Jacek Nowacki. Od kilku lat we wspólnocie klasztornej przebywa ks. Waldemar Niwiński z diecezji drohiczyńskiej. Warunkiem owocnej pracy, oprócz ewangelicznej gorliwości, jest nauczenie się języka włoskiego, którym posługuje się tu wspólnota kapucyńska i języka tureckiego niezbędnego do pracy duszpasterskiej i funkcjonowania w tym kraju. Czterej bracia kapucyni z Polski pracują w placówkach w Maryem Ana Evi – sanktuarium domu Matki Bożej, Izmirze – starożytna Smyrna (dwie placówki: Bayrakli i Buca), Antakya – Antiochia nad Orontesem oraz w Mersin. Obok posługi w sanktuarium Domku Matki Bożej, bracia pracują na parafiach prowadząc wspólnoty złożone zarówno z ludzi od dawna trwających przy wierze katolickiej, jak i nowonawróconych, którzy pokonując wiele trudności, wyznają Chrystusa Zbawiciela.

Utrzymanie miejsc chrześcijańskiego kultu oraz wspieranie chrześcijan na tych terenach nie jest łatwe i wymaga ogromnej wiary oraz poświęcenia. Potrzeba też wsparcia współwyznawców z całego świata, gdyż miejscowi wyznawcy Chrystusa nie są w stanie utrzymać świątyń. Ewangeliczne wspólnoty rozsiane po terytorium Turcji pielęgnują odwieczną tradycję chrześcijan na tej ziemi i dają świadectwo niezniszczalnego orędzia Ewangelii. Azja Mniejsza, będąca świadkiem niezwykle dynamicznego rozwoju chrześcijaństwa w pierwszych wiekach, jest miejscem szczególnego bogactwa przemijających cywilizacji, które miały na tych ziemiach swoje okresy świetności. Na tle niezliczonych ruin starożytnych budowli świadczących o przemijaniu tego co ludzkie, Dobra Nowina o Bogu, który wszedł w ludzką historię, ciągle trwa i wzywa do odnowienia mocy świadectwa całkowitego przylgnięcia do Chrystusa.