Krótka historia Spotkań Rodzin

Rozpoczynające się 30 maja w Mediolanie VII Światowe Spotkanie Rodzin jest dobrą okazją do przypomnienia tej kolejnej udanej - po Dniach Młodzieży, Chorego i Życia Konsekrowanego - inicjatywy duszpasterskiej bł. Jana Pawła II, którą kontynuuje Benedykt XVI.

Jan Paweł II wielokrotnie i przy różnych okazjach okazywał zainteresowanie sprawami małżeństw i rodzin. Jeszcze zanim został biskupem poświęcał wiele uwagi tym zagadnieniom, o czym świadczy jego twórczość pisarska, jak choćby młodzieńczy poemat "Przed sklepem jubilera", będący opowieścią o dwojgu narzeczonych, przygotowujących się do sakramentu małżeństwa. Potem powstało inne jego oryginalne dzieło teologiczno-filozoficzne "Miłość i odpowiedzialność". Potem jako papież dał wyraz tym zainteresowaniom, ogłaszając wiele dokumentów na temat rodziny, m.in. adhortacja apostolska "Familiaris consortio" (1981) i List do Rodzin (1994); w Watykanie powstała też Karta Praw Rodziny (1983).

Świadectwem troski papieża Polaka i jego następcy o podstawową komórkę społeczną stały się też Światowe Spotkania Rodzin, organizowane co trzy lata.

Rzym 1994

Pierwsze z nich odbyło się w dniach 8-9 października 1994 r. w Rzymie. W Kościele katolickim trwał wówczas Rok Rodziny, będący katolickim wkładem do ogłoszonego w tym samym czasie przez ONZ Międzynarodowego Roku Rodziny. Zapowiadając "własny" Rok Rodziny, Ojciec Święty pragnął uwrażliwić cały Kościół, a także społeczność międzynarodową, szczególnie na duchowy wymiar rodziny. Już na początku roku ukazał się List do Rodzin, w którym papież m.in. zapowiedział, że jesienią spotka się w Wiecznym Mieście z rodzinami z całego świata.

Do Rzymu przybyło ponad 200 tys. osób ze 130 krajów. Wcześniej na Papieskim Uniwersytecie Laterańskim odbyło się sympozjum międzynarodowe nt. "Rodzina sercem cywilizacji miłości". Wzięło w nim udział ok. 800 osób: biskupów, duszpasterzy, ruchów kościelnych, małżeństw i ekspertów z 87 krajów. Obradowano w 13 grupach językowych wokół zagadnień dotyczących rodziny jako podstawowej komórki społecznej i "Kościoła domowego".

Jan Paweł II spotkał się z rodzinami 8 października na Placu św. Piotra. Wygłosił wówczas przemówienie, w którym odpowiadał na pytanie: czym jesteś, rodzino chrześcijańska? Wraz ze zgromadzonymi wysłuchał też świadectw ludzi z różnych stron świata, m.in. małego Rwandyjczyka, który w toczącej się kilka miesięcy wcześniej w jego kraju wojnie domowej stracił całą swą rodzinę. Przemawiała także Matka Teresa z Kalkuty, m.in. apelując po raz kolejny o szacunek dla życia nienarodzonych i o pomoc dla najuboższych. Głównym punktem Spotkania była Msza św. na Placu św. Piotra, której przewodniczył Jan Paweł II. W kazaniu mówił on o "Ewangelii rodziny", czyli o zespole pewnych podstawowych wartości, którymi winna się odznaczać każda rodzina, zwłaszcza chrześcijańska.

Rio de Janeiro 1997

II Światowe Spotkanie Rodzin z Ojcem Świętym odbyło się w dniach Rio de Janeiro 2-6 października 1997 r. pod hasłem: "Rodzina - dar i zadanie, nadzieja ludzkości". Poprzedził je kongres teologiczno-duszpasterski, który zgromadził 4 tys. osób.

4 października ponad 150 tys. przedstawicieli rodzin z całego świata spotkało się z papieżem na olbrzymim stadionie Maracana. Jan Paweł II podkreślił, że rodzina jest darem i zadaniem dla człowieka i społeczeństwa. Wezwał też zebranych do budowania cywilizacji miłości i opartego na niej nowego społeczeństwa oraz aby "bronili swych rodzin jako cennego i niezastąpionego daru". Zaapelował o zapewnienie rodzinom "ochrony ze strony sprawiedliwych praw, które pomogłyby pokonać nędzę i klęskę bezrobocia".

Nazajutrz w parku Attero do Flamengo Papież przewodniczył Mszy św., na którą przyszło prawie 2 mln osób. W koncelebrze było ok. 600 hierarchów (kardynałów i biskupów) i blisko tysiąc księży. W homilii po raz kolejny z wielką mocą podkreślił nierozerwalność małżeństwa jako podstawy zdrowej, odpowiedzialnej i szczęśliwej rodziny. Życzył uczestnikom Spotkania i wszystkim rodzinom na świecie, aby panował w nich duch Świętej Rodziny z Nazaretu. Przed modlitwą Anioł Pański i końcowym błogosławieństwem nawiązał do górującej nad miastem ze szczytu góry Corcovado postaci Chrystusa i życzył wszystkim, aby On im błogosławił, aby rodziny zachowały to błogosławieństwo i pozostały w Jego ramionach na zawsze.

Rzym 2000

III Światowe Spotkanie Rodzin z Ojcem Świętym powróciło do Rzymu. Odbyło się 14-15 października 2000 r. jako jeden z jubileuszy stanowych w ramach Roku Świętego. Tradycyjnie odbył się (11-13 października w Auli Pawła VI) międzynarodowy kongres teologiczno-duszpasterski pod hasłem: "Dzieci są wiosną rodziny i społeczeństwa" z udziałem ok. 6 tys. osób. 12 października wieczorem uczestniczyli oni w Drodze Krzyżowej na Placu św. Piotra i nazajutrz we Mszy św. w bazylice watykańskiej.

14 października w licznych świątyniach Wiecznego Miasta odprawiano Msze św. w różnych językach dla uczestników Spotkania, po czym po południu na Placu św. Piotra ponad ćwierć miliona osób z całego świata spotkało się z papieżem. Pięć rodzin z pięciu kontynentów podziękowało mu za zaproszenie, po czym różne osoby składały świadectwa. Na zakończenie przemówił Ojciec Święty, skupiając uwagę na głównym temacie spotkania, czyli dzieciach. Podkreślił, że niestety nie wszędzie są one wiosną rodziny i społeczeństwa, a w wielu krajach żyją one w bardzo trudnych warunkach. Nie zawsze chodzi tu o trudności materialne, nieraz bowiem dzieci są opuszczone czy porzucone np. przez rozwiedzionych rodziców. Dlatego Papież przypomniał ojcom i matkom o ich powołaniu "do niezwykle wzniosłej misji, jaką jest współdziałanie ze Stwórcą w przekazywaniu życia" i wezwał ich, aby nie lękali się życia. "Głoście wartość rodziny i zarazem wartość życia! Bez tych wartości nie będzie przyszłości godnej człowieka!" - wołał na zakończenie.

Głównym punktem tego spotkania, podobnie zresztą jak poprzednich, była Msza św. w niedzielę 15 października na Placu św. Piotra. Mimo ulewnego deszczu i zimna zgromadziła ona kilkaset tysięcy wiernych z całego świata a wraz z Ojcem Świętym sprawowało ją prawie 600 duchownych, w tym 12 kardynałów. W kazaniu papież mówił o małżeństwie i rodzinie we wspólnocie i nauczaniu Kościoła. Podkreślił w nim m.in., że "wydając na świat dzieci małżeństwo osiąga pełny rozkwit: dokonuje się w nich uwieńczenie owej całkowitej wspólnoty życia, która czyni małżonków »jednym ciałem«". "Dzieci nie są »dodatkiem« do życia małżeńskiego, nie są »opcją«, ale »najcenniejszym darem«, wpisanym w samą naturę związku małżeńskiego" - przypomniał papież. Życzył rodzinom, aby ich "Jubileusz stał się dla wszystkich, którzy go przeżywają, wielkim czasem łaski. Niech będzie także dla społeczeństwa wezwaniem do refleksji nad znaczeniem i wartością tego wielkiego daru, jakim jest rodzina ukształtowana wedle Serca Bożego".