Kościół i lewica razem?

JM: W Polsce żyje dwumilionowa społeczność nędzarzy. W jaki sposób lewica i Kościół mogą wspólnie do nich docierać i ich wesprzeć?

MT: Grzechem politycznej lewicy jest to, że przyjęła liberalny czy też neoliberalny model ekonomiczny, a swoją lewicowość realizowała w walce o preambułę Konstytucji. Ten sam zarzut dotyczy Kościoła. Środowisko Radia Maryja nie pojawiło się znikąd. Zagospodarowało najbiedniejszych w pewnym modelu religijnego fundamentalizmu. I wszelkie tłuczenie Radia Maryja tylko utwardza ten stan, w którym te dwa miliony nędzarzy są szczelnie i sprawnie zagospodarowane. Dopóki nie pojawi się w Kościele oferta adresowana bezpośrednio do nich, ale pozbawiona fundamentalizmu, jesteśmy skazani na porażkę.

MG: Roszczenia wobec Krytyki Politycznej, także takie, by stworzyła swój własny program polityczny, są zbyt duże. Nie możemy spełnić tych oczekiwań tak samo, jak nie będziemy prowadzić dużej organizacji charytatywnej, bo pochłonęłoby to całą inną działalność. Zawsze byliśmy jednak za łączeniem kwestii kulturowych i ekonomicznych. Prawica, zwłaszcza Prawo i Sprawiedliwość, zdołała przekonać społeczeństwo, że reprezentuje wykluczonych. Prawdziwi wykluczeni nie są zaś reprezentowani przez nikogo, a PiS organizuje jedynie pewną wersję polityki tożsamościowej.

JMak: Pamiętajmy jednak, że aby przedstawić projekt polityczny, trzeba mieć władzę.

MG: Co ciekawe i mogące być podsumowaniem naszej rozmowy, następuje przekierowanie w konflikcie, jaki zachodzi między Kościołem a rzeczywistością. Nie mówi się, jak i co dokładnie powinno się stać, ale za to określa się, co na pewno nie może. To ciekawy temat, który może łączyć lewicę i Kościół.

Maciej Gdula (MG) (1977) jest socjologiem i publicystą, członkiem zespołu „Krytyki Politycznej”. Pracuje w Instytucie Socjologii UW.
Jarosław Makowski (JMak) (1973) jest publicystą, filozofem i teologiem, szefem Instytutu Obywatelskiego. W marcu ukazała się jego nowa książka, zatytułowana Wariacje Tischnerowskie.
Misza Tomaszewski  (MT) (1986) jest doktorantem w Instytucie Filozofii UW i nauczycielem filozofii w Zespole Szkół Społecznych STO im. Pawła Jasienicy. Redaktor naczelny „Kontaktu” i redaktor działu „Wiara”.

Od Redakcji:

Publikujemy nadesłany zapis debaty. Z wieloma punktami osobiście się nie zgadzam. Uważam jednak, że w Kościele jest miejsce dla myślących prawicowo i lewicowo, o ile w tym co konieczne są zgodni. Jest miejsce dla troszczących się o życie od poczęcia do naturalnej śmierci i o to, by było jak najmniej wykluczonych, a struktury nie prowadziły do grzechu.

Do tego jednak, by w Kościele zaczęła się rozmowa, potrzebne jest spotkanie. Mam nadzieję, że ten tekst otworzy mu furtkę.

Joanna Kociszewska