Kościół ma prawo „się mieszać”

Prelegent przypomniał też o autonomii świeckich. Nie są oni przedłużonym ramieniem hierarchii Kościoła w kształtowaniu rzeczywistości ziemskiej. Należy przypomnieć przy tym, że w demokratycznym społeczeństwie niemożliwe jest utrzymywanie monopolu nauczania Kościoła, co uznał dopiero Pius XII. Nie można też, stosując naciski, kształtować życie społeczne i instytucjonalne – Kościół może to robić pośrednio, przez ludzi świeckich. W Sejmie około 99 proc. posłów jest ochrzczonych – przypomniał bp Jarecki. Dodał, że katolicy świeccy powinni mieć prawo wyboru konkretnych rozwiązań, gdyż jedności nie sposób zadekretować.

W dyskusji po wystąpieniu bp Jareckiego proszono o skomentowanie opinii, że katolicy nie wytwarzają kapitału społecznego. Bp Jarecki odpowiedział, że badania nie potwierdzają takiej tezy – Kościół aktywizuje postawy obywatelskie i prospołeczne. Jeśli zaś katolicy są bierni, należy zastanowić się nad stylem duszpasterskim, gdyż oznaczałoby to, że źle przeżywamy naszą religijność, gdyż to z relacji z Trójcą Świętą wypływa ideał komunii, z którego wierni czerpią siły – podkreślił. Bp Jarecki przypomniał, że czasami Kościół może pełnić rolę zastępczą, przyjmując zadania, które nie stanowią o jego specyfice, ale są to absolutne wyjątki. Należy uczyć się samodzielnego rozwiązywania problemów. Jeśli biskupi czy świeccy czekali na konkretne rozwiązania zagadnień przez Jana Pawła II, był to błąd, zaakcentował hierarcha. Jeśli polityk radzi się biskupa, co ma robić, znaczy to, że jest kiepskim politykiem, to świeccy mają dawać konkretne rozwiązania.

Debata „Społeczna obywatelskość Kościoła” jest pierwsza z cyklu „Nauka społeczna Kościoła”, zorganizowane na UKSW. Rektor uniwersytetu, ks. Prof. Henryk Skworowski wyjaśnił, że temat został wybrany, gdyż należało wyjaśnić problem, który często jest poruszany w mediach i debacie publicznej.