Kazachstan: w Astanie odbędzie się VIII Kongres Przywódców Religii Światowych i Tradycyjnych

W dniach 17-18 września w stolicy Kazachstanu – Astanie odbędzie się VIII Kongres Przywódców Religii Światowych i Tradycyjnych. Podobnie jak w poprzednich podobnych spotkaniach również tym razem zapowiedzieli w nim udział przedstawiciele prawie wszystkich wierzeń, zarówno tych o zasięgu globalnym, jak i lokalnych, ale o wielowiekowej tradycji ze wszystkich kontynentów.

Zbliżające się wydarzenie stawia przed sobą szereg ważnych zadań. Chodzi przede wszystkim o umocnienie, a w niektórych przypadkach o ustanowienie trwałego pokoju, zgody i tolerancji jako nienaruszalnych zasad współżycia między ludźmi, następnie o dążenie do osiągnięcia wzajemnego szacunku i wyrozumiałości między różnymi religiami i wyznaniami, narodami i wspólnotami etnicznymi i wreszcie o niedopuszczenie do wykorzystywania wiary i uczuć religijnych do tworzenia i wzmagania napięć i działań zbrojnych wśród ludzi.

W wymiarze bardziej szczegółowym Kongres chce m.in. umocnić ducha dialogu w postaci podobnych zgromadzeń międzynarodowych i międzyreligijnych, stworzyć stały organ, który będzie opracowywał i przygotowywał założenia takich  spotkań, współpracować z organizacjami działającymi na rzecz dialogu religii, kultur i cywilizacji oraz rozszerzać go dzięki współdziałaniu ze środkami przekazu, z organizacjami i środowiskami młodzieżowymi, naukowymi i twórczymi.

Spotkanie w stolicy Kazachstanu pragnie także pogłębiać zrozumienie i szacunek wzajemny w społecznościach religijnych, rozwijać kulturę tolerancji jako przeciwwagi dla ideologii nienawiści i ekstremizmu, przeciwstawiać się poglądom o „zderzeniu cywilizacji”, upolitycznianiu sporów teologicznych i próbom poniżania jednych religii przez inne. Kongres chce wreszcie wspierać dialog między religiami, cywilizacjami i kulturami.

Pomysłodawcą tej idei, mającej za sobą już prawie ćwierćwieczną przeszłość, był ówczesny prezydent Kazachstanu Nursultan Nazarbajew, który wystąpił z nią po pamiętnym ataku terrorystycznym na Nowy Jork i  Waszyngton 11 września 2001 i po wizycie św. Jana Pawła II w swoim kraju w dniach 22-25 tegoż miesiąca, a więc wkrótce potem. W wygłoszonych wówczas przemówieniach Ojciec Święty bardzo mocno podkreślał, że religii a tym bardziej Imienia Bożego nie wolno wykorzystywać do siania i szerzenia nienawiści, wrogości i wojen między ludźmi. Pod wpływem wszystkich tych wydarzeń szef państwa kazachskiego przedstawił swój pomysł na Międzynarodowej Konferencji na rzecz Pokoju i Zgody 13 lutego 2003 w Astanie. Inicjatywa ta spotkała się z żywym oddźwiękiem ii poparciem ze strony różnych państw i religii, w tym także Kościoła katolickiego.

Pierwszy Kongres odbył się w dniach 23-24 września tegoż roku z udziałem przedstawicieli wszystkich wielkich religii światowych i szeregu miejscowych tradycyjnych wierzeń głównie z Azji. Stolicę Apostolską reprezentowała delegacja, na której czele stał ówczesny prefekt Kongregacji Ewangelizacji Narodów kard. Jozef Tomko, a w jej skład wchodzili m.in. nuncjusz apostolski w Kazachstanie abp Józef Wesołowski i katolicki metropolita Astany abp Tomasz Peta.

Dotychczas odbyło się sześć kolejnych tego rodzaju spotkań w trzyletnich odstępach do 2018 roku (12-13 IX 2006, 1-2 VII 2009, 30-31 V 2012, 10-11 VI 2015 i 10-11 X 2018), po czym ze względu na ogólnoświatowe ograniczenia w przemieszczaniu się, spowodowane pandemią koronawirusa nastąpiła dłuższa przerwa i następny, VII Kongres zorganizowano w dniach 14-15 września 2022 pod hasłem „Rola przywódców religijnych w duchowym rozwoju ludzkości po pandemii”. W drugim dniu tamtego spotkania wziął udział papież Franciszek, który podkreślił m.in. znaczenie przesłania religii na rzecz pokoju, sprawiedliwości społecznej, walki z plagami współczesnego świata.

9 października ubiegłego roku do tych wydarzeń doszło Forum Młodych Przywódców Religijnych, które – podobnie jak wszystkie dotychczasowe spotkania – gościła także stolica Kazachstanu.

Zjazdy w Astanie bywają niekiedy nazywane „nowym Asyżem” przez analogię do pierwszego ogólnoświatowego modlitewnego spotkania międzyreligijnego, które z inicjatywy św. Jana Pawła II odbyło się 27 października 1986 w Mieście św. Franciszka. Od tamtego czasu podobnych spotkań przeprowadzono wiele w różnych częściach świata, także w samym Asyżu, ale spotkanie w stolicy Kazachstanu różni się od swego „Janapawłowego” pierwowzoru tym, że nie tylko ma wymiar modlitewny i duchowy, ale także jest widownią wymiany poglądów, dyskusji i podejmowania pewnych decyzji politycznych. Poza tym ma charakter cykliczny ze stałym miejscem w kalendarzu wydarzeń publicznych.