Jak obchodzono 27. Dzień Judaizmu?

Centralnie

Centralne obchody 27. Dnia Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce rozpoczęły się od modlitwy na szydłowieckim kirkucie – jednym z największych zachowanych w Polsce. Nabożeństwu przewodniczył bp Marek Solarczyk oraz Naczelny Rabin Rzeczypospolitej Polskiej Michael Schudrich. W modlitwie uczestniczył również kard. Grzegorz Ryś, przewodniczący Komitetu ds. Dialogu z Judaizmem przy Konferencji Episkopatu Polski.

W ramach centralnych obchodów na zamku w Szydłowcu odbył się też panel dyskusyjny „Pokój jako dar od Boga”.  Spotkanie poprowadził prof. Jan Grosfeld, do niedawna wykładowca UKSW. Wzięli w nim udział: Icchak Rapoport - rabin Żydowskiej Gminy Wyznaniowej w Warszawie, Dawid Szychowski – Rabin Żydowskiej Gminy Wyznaniowej w Łodzi, prof. Andrzej Porębski – profesor UJ i ks. Grzegorz Michalczyk – wiceprzewodniczący Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów, członek Komitetu KEP ds. Dialogu z Judaizmem.

Przed panelem głos zabrał Yacov Livne, ambasador Izraela. Podziękował za możliwość wysłuchania żydowskich piosenek wykonanych przez dzieci z Szydłowca. - Dla mnie to wielki zaszczyt, że mogę przebywać w Szydłowcu, gdzie przed wojną jego mieszkańcami w większości była społeczność pochodzenia żydowskiego. Dzisiaj chcemy rozmawiać o pokoju. Judaizm uczy nas, abyśmy umieli żyć w pokoju. W psalmach biblijnych czytamy, aby szukać pokoju i dążyć do niego. To fundamentalna zasada, którą nasz naród stosuje od wielu lat - mówił.

Podczas panelu prof. Grosfeld podkreślił, że  pokój może dać tylko Bóg i ze ten dar musimy najpierw nieść w swoim sercu. Rabin Icchak Rapoport wyraził radość, że w czasie Dnia Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce chrześcijanie modlą się za Żydów.  Jak zaznaczył – to właśnie pokój sprawia, że mimo różnic potrafimy jako chrześcijanie i Żydzi czuć się jak dzieci jednego Boga. Ks. Michalczyk powiedział, że pokój to coś o wiele więcej niż brak wojny. - Poruszające są słowa Chrystusa, że On przynosi pokój i On daje pokój inaczej niż to czyni świat. Dzisiaj wszyscy mówią, że potrzebny jest pokój, ale o jaki pokój chodzi? Co znaczy dzisiaj wprowadzać pokój? – pytał.

Ostatnim punktem centralnych obchodów 27. Dnia Judaizmu było nabożeństwo Słowa Bożego w kościele św. Jana Chrzciciela w Radomiu. Przewodniczył kard. Grzegorz Ryś, który wygłosił też Słowo do zgromadzonych. Wysłuchano też odtworzonego wystąpienia Naczelnego Rabina Polski Michaela Schudricha. Przed nabożeństwem uczestnicy Dnia Judaizmu zwiedzili Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu, gdzie kilka dni temu została otwarta wystawa Moniki Krajewskiej w hołdzie żydowskiej ludności Radomia.

Lokalnie

Obchody 27. Dnia Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce miały też wymiar lokalny.

W przeddzień Dnia Judaizmu Żydzi oraz katolicy z archidiecezji łódzkiej spotkali się w Łodzi. Podobnie jak w latach ubiegłych łódzkie obchody odbywały się w namiocie ustawionym na placu przy ul. Zgierskiej 27 w miejscu nieistniejącej już dziś synagogi bałuckiej.

Spotkanie rozpoczęło wystąpienie żydowskiego artysty muzyka Juriego Wiedeniahina. Metropolita łódzki kard. Grzegorz Ryś wyjaśnił znaczenie obchodów Dnia Judaizmu w Kościele Rzymskokatolickim, podkreślając, że dar i wezwanie Boże są nieodwołane co oznacza, że Izrael nie przestał być ludem wybranym. Następnie kard. Ryś wraz z rabinem łódzkiej Gminy Wyznaniowej Żydowskiej, Dawidem Szychowskim wziął udział w dwugłosie „Judaizm i chrześcijaństwo o wojnie”. W drugiej części łódzkich obchodów Dnia Judaizmu miała miejsce liturgia Słowa Bożego z komentarzem żydowskim i chrześcijańskim.

W ramach poznańskich obchodów Dnia Judaizmu zaplanowano szereg wydarzeń kulturalnych, które odbywają się już od kilku dniu. Dziś, w samym Dniu Judaizmu w kościele pw. św. Wojciecha w Poznaniu odbyło się nabożeństwo słowa „Szalom / Pokój – dar Boga” pod przewodnictwem abp. Stanisława Gądeckiego. Metropolita poznański przypomniał, że w cywilizacji starotestamentalnej pokój był uważany przede wszystkim jako dar Boży. - Chodzi tu o coś więcej niż tylko o bezpieczeństwo ze strony zewnętrznych wrogów; idzie o harmonię z Bogiem i całym stworzeniem. Ludzie będący odblaskiem Boga, dążą do pokoju – mówił abp Gądecki. Jutro, w ramach poznańskich obchodów 27. Dnia Judaizmu przyznana zostanie nagroda „Menora dialogu”. Otrzyma ją kard. Grzegorz Ryś.

Obchody 27. Dnia Judaizmu odbyły się też w Płocku. Najpierw w kaplicy Dobrego Pasterza w Wyższym Seminarium Duchownym miała miejsce modlitwa o pokój na świecie z udziałem przedstawicieli płockich Kościołów chrześcijańskich. Modlitwie przewodniczył bp Szymon Stułkowski. Potem zaplanowano spotkanie w sali biskupów płockiej uczelni, którego gościem był dr Jacek Jelonek, pielgrzym do Ziemi Świętej. Opowiedział o swojej pond trzymiesięcznej wędrówce, której celem była modlitwa o pokój.

Dziś wieczorem w Studiu Koncertowym Polskiego Radia z okazji 27. Dnia Judaizmu odbywa się koncert „Psalmy Pokoju i Pojednania”. Na scenie można usłyszeć światowej sławy kantorów żydowskich – Shulema i Yaakova Lemmerów, przy akompaniamencie pianisty Menacha Bristowskiego. Występują także m.in. Małgorzata Markiewicz, Halina Mlynkova, Grzegorz Wilk i Golec uOrkiestra. Koncert prowadzą Magdalena Wolińska-Riedi i Symcha Keller.

***

Po raz pierwszy Dzień Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce obchodzono w 1998 r. w Warszawie. Od tego czasu centralne obchody odbywają się w największych polskich miastach, a równocześnie w wielu innych miejscowościach.

Ustanowiony przez Episkopat Dzień Judaizmu ma pomóc katolikom w odkrywaniu judaistycznych korzeni chrześcijaństwa i przypominać, że antysemityzm jest grzechem. Ma przybliżać nauczanie Kościoła po II Soborze Watykańskim na temat Żydów i ich religii. Służy też posoborowemu wyjaśnianiu tekstów Pisma Świętego, które w przeszłości mogły być interpretowane w sposób antyjudaistyczny i antysemicki.

Inicjatywa ma pomagać katolikom w odkrywaniu judaistycznych korzeni chrześcijaństwa, w pogłębianiu świadomości tego, że, jak przypominał Jan Paweł II, religia żydowska nie jest wobec katolicyzmu rzeczywistością zewnętrzną, lecz czymś wewnętrznym, oraz że stosunek Kościoła katolickiego do judaizmu jest inny aniżeli do jakiejkolwiek innej religii, zaś wyznawców judaizmu można nazywać starszymi braćmi w wierze.

Co roku centralne obchody Dnia Judaizmu organizuje inna polska diecezja wraz z powołanym w 1996 r. Komitetem ds. Dialogu z Judaizmem.

Obecnie do gmin żydowskich w Polsce należy ok. 4 tys. osób, natomiast społeczność Żydów w Polsce szacuje się na ok. 20 tys.