Papież: sztuczna inteligencja to wielki potencjał, ale musi służyć człowiekowi

Jest to wydarzenie zorganizowane przez watykańską Dykasterię ds. Kultury i Edukacji. Służy ono rozwijaniu dialogu na temat technologii cyfrowych, a w szczególności sztucznej inteligencji.

Franciszek zauważył, że jeśli rozwój sztucznej inteligencji ma służyć ludzkości, to jego podstawowym kryterium musi być godność osoby ludzkiej. Dotychczasowe dane zdają się natomiast sugerować, że techniki cyfrowe posłużyły do zwiększenia nierówności w świecie i to nie tylko, gdy chodzi o różnice w bogactwie materialnym, ale również w dostępie do wpływów politycznych i społecznych.

Przeczytaj:  Fałszywe zdjęcie papieża w internecie wywołało zamieszanie

Papież: narastają nierówności, „zasłużona” bieda i bogactwo
„Ten problem nierówności może być pogłębiony przez fałszywą koncepcję merytokracji, która podważa pojęcie godności ludzkiej. Uznawanie i nagradzanie ludzkich zasług i wysiłków ma swoje podstawy, ale istnieje ryzyko postrzegania przewagi ekonomicznej nielicznych jako zasłużonej lub wypracowanej, podczas gdy ubóstwo wielu jest postrzegane, w pewnym sensie, jako ich wina. Takie podejście nie docenia wyjściowych nierówności między ludźmi w zakresie bogactwa, możliwości edukacyjnych i więzi społecznych, a przywileje i przewagę traktuje jako osobiste osiągnięcia. W konsekwencji - mówiąc schematycznie - jeśli ubóstwo jest winą biednych, to bogaci są zwolnieni z robienia czegokolwiek w tej sprawie.“

Przeczytaj też: Będzie idealnie. Tylko nieprawdziwie

Franciszek zauważył, że trzeba być ostrożnym, w jaki sposób w społecznych i gospodarczych procesach decyzyjnych powierza się osąd algorytmom, które przetwarzają gromadzone, często niejawnie, dane dotyczące osób oraz ich wcześniejszych cech i zachowań.

Czytaj również: ChatGPT nie zastąpi dziennikarstwa jakościowego

Papież: algorytmy nie zastąpią wartości
„Takie dane mogą być skażone społecznymi uprzedzeniami i schematami myślenia. Tym bardziej, że przeszłe zachowanie danej osoby nie powinno być wykorzystywane do odmawiania jej możliwości zmiany, rozwoju i wkładu w społeczeństwo. Nie możemy pozwolić, aby algorytmy ograniczały lub warunkowały poszanowanie godności ludzkiej, nie możemy też pozwolić, aby wykluczały współczucie, miłosierdzie, przebaczenie, a przede wszystkim otwartość na nadzieję na zmianę w jednostce. (…) Biblijna opowieść o wieży Babel (por. Rdz 11) jest często wykorzystywana jako ostrzeżenie przed nadmiernymi ambicjami nauki i techniki. W rzeczywistości Pismo Święte przestrzega nas przed pychą, która chce dosięgnąć nieba (w. 4), czyli uchwycić i zawładnąć horyzontem wartości, który określa i gwarantuje naszą ludzką godność. (…) W tej perspektywie następujące po tym stworzenie różnych języków staje się, jak każda interwencja Boga, nową możliwością. Zaprasza nas do uznania różnicy i różnorodności za bogactwo, bo jednolitość nie pozwala na wzrost, jednolitość narzucona. Tylko pewna jednolitość dyscyplinarna jest dobra - może być – ale nie ta narzucona. Brak różnorodności to brak bogactwa, bo różnorodność wymaga od nas wspólnego uczenia się od siebie nawzajem i pokornego ponownego odkrycia autentycznego znaczenia i zakresu naszej ludzkiej godności.“

Warto wiedzieć: Do jakich dylematów moralnych prowadzi korzystanie ze sztucznej inteligencji? Odpowiada o. Janusz Pyda OP