18 października 1964 roku, dwudziestu dwóch katolickich męczenników Ugandy zostało uroczyście ogłoszonych świętymi przez papieża Pawła VI w Bazylice św. Piotra w Rzymie. Kanonizacja Męczenników, zabitych w latach 1885-1886 na rozkaz ówczesnego kabaki Mwangi II, była nie tylko historyczna, ale i przełomowa.
Barwna ceremonia, w czasie trwania Drugiego Soboru Watykańskiego, zgromadziła większość kardynałów, patriarchów, arcybiskupów i biskupów Kościoła katolickiego, obecni byli przedstawiciele rządu Ugandy oraz kabaki Bugandy, delegacje wielu krajów Afryki, oraz ponad dwustu duchownych, zakonników i świeckich z Ugandy, ziemi męczenników, zabitych na rozkaz kabaki Mwangi II pod koniec XIX wieku.
Caeremoniale Romanum The canonisation of the Uganda MartyrsNajwięcej egzekucji miało miejsce 3 czerwca 1886 roku w wiosce Namugongo, kilkanaście kilometrów dzisiejszej stolicy, Kampali. Kilkadziesiąt osób zostało poćwiartowanych lub spalonych żywcem. 22 z nich jest dzisiaj świętymi Kościoła katolickiego. 24 było anglikanami.
Ojciec Simon Lourdel, który ochrzcił wielu z nich notował w pamiętniku:
„Patrzyłem na twarze lśniące blaskiem młodzieńczej energii, na których rysowała się rezygnacja, a jednocześnie męska odwaga. I chociaż smutek przepełniał moje serce, myślałem o łasce, jaką Bóg dał misji w Bugandzie, wybierając spośród jej dzieci ofiary, których krew będzie w przyszłości nasieniem chrześcijan”.
Wśród ofiar było 22 katolików i 24 anglikanów.
Kanonizacja Męczenników, zabitych w latach 1885-1886 na rozkaz kabaki Mwangi II, była nie tylko historyczna, ale i przełomowa.
Oprócz tego, że była to pierwsza kanonizacja świętych urodzonych na południe od Sahary, było to również wydarzenie, gdzie po raz pierwszy muzyka afrykańska wybrzmiała w Watykanie.
Człowiekiem, który stał za pieśniami, które stworzyły coś, co nazwano Oratorium, był Josepha Kyagambiddwa.
NTVUganda Joseph Kyagambiddwa; The man behind the songs sang during the Martyrs CanonisationW trakcie Litanii do Wszystkich Świętych, kardynałowie i patriarchowie kolejno podchodzili do papieża, a następnie postulator sprawy męczenników, posługując się tradycyjną formułą "pilnie, pilniej i najpilniej" (instanter, instantius, instantissime) prosił o ogłoszenie męczenników z Ugandy świętymi.
Jak czytamy w relacji tych zdarzeń, przytaczanych na stronach sanktuariów w Namugongo i Munyonyo:
"Sekretarz odpowiedział w imieniu Papieża, że Jego Świątobliwość gotów jest spełnić tę prośbę, ale najpierw wezwał do modlitwy i wezwania pomocy Ducha Świętego. Po przerwie na cichą modlitwę Ojciec Święty zaintonował hymn do Ducha Świętego „Veni Creator Spiritus”, który został podjęty i odśpiewany przez wszystkich obecnych.
Następnie wygłosił oficjalne oświadczenie: „Na cześć Trójcy Świętej i Niepodzielnej, dla uwielbienia wiary katolickiej i wzrostu religii chrześcijańskiej; z autorytetu Naszego Pana Jezusa Chrystusa, Świętych Apostołów Piotra i Pawła i Naszego; po dojrzałym namyśle i częstej modlitwie o boskie przewodnictwo i za radą naszych Czcigodnych Braci, obecnych w mieście Kardynałów, Patriarchów, Arcybiskupów i Biskupów Świętego Kościoła Rzymskiego. Dekretujemy i określamy jako Świętych i wpisujemy do Listy Świętych błogosławionego Karola Lwangę, Matthiasa Mulumbę Kalembę i ich dwudziestu towarzyszy.
Zarządzamy, aby ich pamięć była upamiętniana przez Kościół Powszechny z pobożną pobożnością każdego roku 3 czerwca. W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen".
Po udzieleniu formalnych instrukcji dotyczących oficjalnego zarejestrowania aktu kanonizacji i jego oficjalnej notyfikacji całemu Kościołowi, Ojciec Święty zaintonował „Te Deum”.
Przed rozpoczęciem Mszy św. papieskiej, Paweł VI mówił o szacunku i czci zawsze okazywanym męczennikom, o poczuciu grozy i podziwie, jakie budzi historia ich cierpień i triumf ich zwycięstwa.
Ugandan Catholics Online Uganda Martyrs song -Mukulike Nnyo Mwasoma„Życie przemija, ale wiara żyje. Przemoc przeciwstawia się męstwu. Przemoc, która dominuje, zostaje pokonana. Męstwo triumfuje w porażce".
Po hołdzie oddanym nowym świętym oraz 23 anglikańskim męczennikom z Ugandy, Papież mówił o owocach ewangelizacji, która zaszczepia w religii chrześcijańskiej „nową formę witalności, wyzwalającą duchowe siły i talenty lokalnej ludności (...) dając im dojrzałą siłę samostanowienia i umożliwiając im pełniejsze wyrażenie, we własny sposób, poprzez sztukę i kultury, swojego szczególnego geniuszu”.
Strona sanktuariów Męczenników Ugandyjskich:
Munyonynyo: http://www.munyonyo-shrine.ug/
Namugongo: https://www.ugandamartyrsshrine.org.ug/
„Trzeba doceniać to, co robią i dawać im narzędzia do dalszego dążenia naprzód” .
Franciszek zrezygnował z publikacji adhortacji posynodalnej.
Jako dewizę biskupiego posługiwania przyjął słowa „Ex hominibus, pro hominibus” (Z ludu i dla ludu).