Benedykta XVI dialog z islamem

Dobry owoc, na marnym gruncie

Chociaż obecny papież zupełnie inaczej rozkłada akcenty w dialogu z islamem niż jego poprzednik, to trudno oskarżać go o niechęć w stosunku do muzułmanów. Takie głosy pojawiały się zwłaszcza na początku pontyfikatu. Wspominano poglądy kardynała Ratzingera, który optował raczej za przesunięciem akcentu z dialogu międzyreligijnego na dialog międzykulturowy. Zwracano uwagę, że papież de facto zrobił krok wstecz, włączając Papieską Radę ds. Dialogu Międzyreligijnego w obręb Papieskiej Rady ds. Kultury. Później co prawda przywrócił jej samodzielność, ale na jej czele postawił kard. Jean Louisa Taurana. Zajął on miejsce abp. Michaela L. Fitzgeralda, znakomitego arabisty, islamologa. Ten krok pewnie umknąłby uwadze światowej opinii, gdyby nie późniejszy wykład w Ratyzbonie. W komentarzach zwracano uwagę, że Jan Paweł II swoją wiedzę i umiejętności komunikowania się z islamem czerpał właśnie od abp. Fitzgeralda. Nieporozumienie w Ratyzbonie, było właśnie – zdaniem komentatorów – konsekwencją rezygnacji w lutym 2006 roku z takiego doradcy, jak abp. Fitzgerald.

Praktycznie do dziś papież odczuwa konsekwencje ratyzbońskiego wykładu. Kontakty Benedykta XVI od początku pontyfikatu były tłumaczeniem się z tamtego wydarzenia. W opublikowanym niedawno wywiadzie-rzece pt. „Światłość świata” papież kolejny raz wyjaśniał znaczenie. „Mowa ta była pomyślana jako wykład typowo naukowy, bez świadomości, że przemówienie papieża czyta się politycznie, a nie jak wywody akademickie” – mówił Peterowi Seewaldowi.

Mimo wszystko konsekwencje wystąpienia w Ratyzbonie były nie tylko negatywne. „Podczas swojej wizyty w Turcji mogłem pokazać, że czuję szacunek do islamu, że uznaję go za wielką religijną rzeczywistość, z którą musimy pozostać w dialogu. Tak oto z tej kontrowersji wyrósł rzeczywiście intensywny dialog”. Dialog, który papież przypieczętował gestami życzliwości wobec wyznawców islamu, odwiedzając ich i spotykając się z nimi w różnych zakątkach świata.

Korzystałem z tekstu Agaty Skowron-Nalborczyk Kontynuacja czy zerwanie oraz z papieskich przemówień, które można znaleźć w serwisie www.papiez.wiara.pl