W II Niedzielę Adwentu obchodzony jest Dzień modlitwy i pomocy materialnej Kościołowi na Wschodzie. Celem tego dnia jest duchowe i materialne wsparcie Kościoła katolickiego w krajach Europy Wschodniej i Azji Środkowej, czyli na Białorusi, Litwie, Łotwie i Estonii, Ukrainie, w Rosji, Mołdawii, Armenii, Gruzji, Kazachstanie, Tadżykistanie, Kirgizji i Uzbekistanie.
Konferencja Episkopatu Polski wybrała Drugą Niedzielę Adwentu jako dzień, w którym jesteśmy zaproszeni do wyrażenia naszej pamięci oraz okazania życzliwości dla wszystkich naszych sióstr i braci żyjących na Wschodzie, a bliskich nam z racji historycznych i licznych wspólnych doświadczeń. Wielu z nas pozostawiło tam swoje rodziny. A jeszcze więcej jest takich, którzy wspominają swoich bliskich zmarłych i ich groby, rozsiane na Wileńszczyźnie, Polesiu, na Wołyniu i Podolu, bezkresnej Syberii czy na stepach Kazachstanu. Przy tym pamiętamy dobrze, na jakie trudności byli narażeni wszyscy nasi bracia i siostry i ile musieli wycierpieć za polskość i wiarę to przez całe dziesięciolecia.
W tej niezwykłej historii odradzania się Kościoła Katolickiego za Wschodnią granicą, od ponad 30 lat uczestniczy Zespół Pomocy Kościołowi na Wschodzie przy Konferencji Episkopatu Polski i każdy, kto duchowo czy materialnie to wielkie dzieło wspiera.
Aktualnie, Kościołowi za wschodnią granicą, służy 198 kapłanów diecezjalnych, 387 kapłanów zakonnych, 320 sióstr i 40 braci zakonnych z Polski oraz wolontariusze świeccy. Do biura Zespołu napływają pisemne prośby z diecezji, parafii oraz ze zgromadzeń zakonnych pracujących na Wschodzie. W roku 2021 zostało już zrealizowanych 221 próśb, na kwotę 2 147 299.20 złotych, z czego najwięcej trafiło na Ukrainę i Białoruś.
Na powyższą kwotę składają się między innymi: dotacje na budowę nowych świątyń, odbudowę oraz renowację kościołów, plebanii oraz sal katechetycznych. Udało się także wesprzeć organizację letniego wypoczynku połączonego z formacją dla dzieci i młodzieży a nawet dla osób starszych czy bezdomnych. Tą pomocą zostały objęte 43 grupy z Ukrainy, Białorusi, Uzbekistanu i Kazachstanu, jak wspominają organizujące ten wypoczynek Siostry czy Kapłani – dla wielu uczestników jest to wyjątkowy czas nie tylko zabawy, spotkań, modlitwy, ale też regularnego jedzenia.
Episkopat News · Ks. Leszek Kryża TChr o przykładach pomocy Kościołowi na Wschodzie
Wsparcie otrzymują również świetlice, przedszkola, domy dziecka, domy seniora i samotnej matki, przytuliska dla bezdomnych oraz stołówki i kuchnie prowadzone przez siostry i braci zakonnych służące dożywianiu dzieci, starszych i najbiedniejszych.
W mijającym roku, we współpracy z Górnośląskim Oddziałem Stowarzyszenia wspólnota Polska, udało się tez otworzyć na Ukrainie cztery Stacje Pomocy Charytatywnej „Dobre Serce”, dzięki którym potrzebujący mają dostęp do sprzętu rehabilitacyjnego, kul, wózków, chodzików, opatrunków itd. Pomocą objęci są również ci, którzy przyjechali ze Wschodu do Polski, w tym studenci poprzez wypłacanie stypendiów. Zespół świadczy też nieustannie pomoc liturgiczną dla Kościoła katolickiego na Wschodzie poprzez zakup dla konkretnych parafii paramentów liturgicznych, nagłośnień do kaplic i świątyń, ksiąg liturgicznych, a także modlitewników i śpiewników oraz wszelkiego rodzaju pomocy katechetycznych. Ciągle jeszcze ważną część wydatków stanowią dotacje na budowę nowych świątyń, odbudowę oraz renowację kościołów, plebanii oraz sal katechetycznych.
Ponadto, Zespół finansuje wysyłkę prasy katolickiej, w tym wiadomości KAI czy czasopisma „Miłujcie się” oraz wspiera wydawnictwa i media działające w ramach Kościoła na Wschodzie, a także wiele innych projektów. Z inicjatywy Zespołu powstał też Wolontariat Syberyjski, skupiający osoby świeckie, które w czasie swojego urlopu czy wakacji pomagają duszpasterzom i siostrom zakonnym na Wschodzie. W 2021 roku na posługę wolontaryjną mimo pandemicznych ograniczeń na Ukrainę, do Kazachstanu, do Rumunii i Bułgarii wyjechało 15 osób, a kolejna, czyli piąta już grupa rozpoczęła formację w październiku br.
Zespół sfinansował także wydanie książki „Necrologium Episcoporum Poloniae”. Trwa opracowywanie leksykonu wraz ze wspomnieniami na temat udziału polskich duchownych w odradzaniu się Kościoła Katolickiego na Wschodzie. Jest to dzieło, które pozwoli ocalić od zapomnienia to, co zrobili kapłani i siostry zakonne z Polski dla Kościoła za wschodnią granicą, szczególnie po tzw. „pierestrojce”. Ponadto Dyrektor Zespołu wyjeżdża na Wschód, aby na miejscu poznać potrzeby i sprawdzić realizacje projektów. Ostatnio odwiedził Litwę, Ukrainę i Armenię.
Zespół zachęca do wsparcia duchowego i materialnego dzieł duszpasterskich, ewangelizacyjnych i charytatywnych Kościoła katolickiego na Wschodzie. Ofiary zebrane w II niedzielę Adwentu, a także napływające od stałych ofiarodawców indywidualnych przez cały rok, służą bezcenną pomocą katolikom we wszystkich tamtejszych diecezjach.
W tym dniu z Kościołem w Polsce i poza jej granicami łączą się wierni z wielu parafii za wschodnią granicą, dziękując Bogu za modlitwę i składane ofiary. „Dzień modlitwy i pomocy materialnej Kościołowi na Wschodzie” tam, za wschodnią granicą, jest dniem wdzięczności za tych, którzy pomagają duchowo i materialnie.
Zespół Pomocy Kościołowi na Wschodzie/ BP KEP
Franciszek zrezygnował z publikacji adhortacji posynodalnej.