Jak zostałem księdzem

Niewidzialna siła
Pewnej nocy, 1943 roku, nagle obudziłem się i chodziłem jak czapla po podłodze. Łaziłem z kąta w kąt po pokoju. Przyszła mi do głowy nieoczekiwana myśl, żeby zostać księdzem. Nie mogłem zrozumieć, jak to się stało. Później miałem bardzo dziwną przygodę. Od czasu do czasu odwiedzałem Jerzego K., administratora wysokiego gmachu PASTA, gdzie mieściła się poczta.

Był razem z żoną w konspiracji AK-owskiej i w tym gmachu się ukrywali. Raz na trzy tygodnie urządzali przyjęcia pół literackie i pół towarzyskie. Odbywały się po południu, tak żeby można było zdążyć do domu przed dwudziestą, czyli przed godziną policyjną. Państwo K. byli polonistami, pięknie czytali. Te wieczory literackie w trudnym okresie były bardzo przyjemne. Różni ludzie przychodzili. Raz, w lecie 1943 roku, przyszła młoda przyjaciółka państwa K. Mówiono, że potrafi dobrze wróżyć z ręki. Więc podszedłem do niej: „Proszę, niech mi pani powróży”.

Poszliśmy do pokoju obok, gdzie byliśmy sami. Popatrzyła na moją rękę i powiedziała, żebym pomyślał o jakiejś dziewczynie. Pomyślałem o mojej znajomej uczennicy szkoły średniej Wandzie Zieleńczykównie, nazywanej Dziula. Nagle wróżka zbladła i zaczęła mówić: „Widzę... przychodzą gestapowcy. Wchodzą... wchodzą do jej mieszkania. Widzę cień. Jest w niebezpieczeństwie. Zginie!” – i zemdlała. Wyszedłem zdenerwowany z pokoju. Nie wiedziałem, czy przypadkiem to nie jest wariatka. Przez ciekawość, po upływie kilku dni, poszedłem do niej. Mieszkała koło Solca. Wróżyła mi dalej. Mówiła rzeczy bardzo banalne, które każdemu można mówić: o moich zdolnościach, że byłem zakochany itd. Dla mnie to były bzdury. Zapomniałem o wszystkim. Trochę później, wracając do domu, znalazłem list od niej. Napisała mi:

„Będziesz księdzem”.
Wkrótce dowiedziałem się, że gestapo aresztowało Dziulę razem z rodzicami. Wysłano ich do obozu, w którym później zginęli. Ojciec Dziuli, Adam, był profesorem filozofii we Wszechnicy – był to prywatny uniwersytet w Warszawie – a także w Gimnazjum im. Batorego. Był znany jako tłumacz R. Euckena. Jego siostra była matką poety, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Okazało się, że rodzina Zieleńczyków ukrywała u siebie w mieszkaniu Żyda i że ten człowiek popełnił samobójstwo. Wydało się wtedy, że udzielili mu schronienia. Rodzina Zieleńczyków była sama pochodzenia żydowskiego, ale gestapo o tym nie wiedziało.

Czułem, że pcha mnie w kierunku kapłaństwa jakaś niewidzialna siła. Tak jakby to samo szło. Byłem nieświadomy tego, co robię – po tej nocy 1943 roku, kiedy po raz pierwszy przyszła mi do głowy myśl o kapłaństwie.