W stosunku do poprzedniego roku diecezjalne seminaria duchowne w Polsce odnotowały 10-procentowy spadek liczby kandydatów. Mniej kandydatek – również o 10 proc. – zgłosiło się do zakonów żeńskich.
Jakie są przyczyny odnotowanego w ostatnim roku ok. 10 procentowego spadku powołań kapłańskich i zakonnych? Jak wspierać młodych ludzi w odkrywaniu życiowej drogi wbrew otaczającej ich kulturze „antypowołaniowej”? Co to znaczy, że każde powołanie jest misyjne? – na te i inne pytania starali się odpowiedzieć uczestnicy konferencji prasowej „Powołania w Polsce: wyzwania i problemy”. Konferencja odbyła się 9 kwietnia w Warszawie w związku z rozpoczynającym się 13 kwietnia Tygodniem Modlitw o Powołania do Kapłaństwa i Życia Konsekrowanego.
Bp Wojciech Polak, przewodniczący Krajowej Rady Duszpasterstwa Powołań, przypomniał jej opublikowane już w styczniu dane. Wynika z nich, że w stosunku do roku poprzedniego diecezjalne seminaria duchowne w Polsce odnotowały 10-procentowy spadek liczby kandydatów do kapłaństwa. Mniej kandydatek – również o 10 proc. – zgłosiło się do zakonów żeńskich. Liczba alumnów w seminariach zakonnych spadła natomiast o ok. 4 – 5 proc.
Bardziej niepokojąco przedstawiają się statystyki jeśli chodzi o kleryków pierwszego roku. Tutaj spadek sięga nawet 25 proc. Podobnie – o 25 proc. mniej zgłosiło się w tym roku postulantek do zgromadzeń czynnych. Formację w zakonach męskich rozpoczęło ok. 10 –12 proc mniej osób. Najbardziej stabilnie sytuacja przedstawia się w żeńskich zakonach klauzurowych – jeśli chodzi o wstępujące tam kobiety odnotowano zaledwie nieznaczny spadek, natomiast tych, które składają śluby jest wręcz o 10 proc. więcej.
Jak podkreśla bp Polak, otwarta pozostaje wciąż kwestia, czy tendencja spadkowa będzie się utrzymywać, czy jest tylko chwilowym wahnięciem, obserwowanym już nie raz w ciągu minionego dziesięciolecia. W ciągu ostatnich 10 lat odnotowywano już kilkuprocentowe spadki i a następnie wzrosty liczby powołań.
Jakie jednak mogą być przyczyny mniejszej liczby chętnych do kapłaństwa i życia zakonnego w tym roku? Zdaniem bp. Polaka podstawowa przyczyną jest otaczająca młodych ludzi „kultura antypowołaniowa”, kultura, która generalnie nie sprzyja podejmowaniu zobowiązań i życiowych decyzji – czy to odnośnie kapłaństwa, czy małżeństwa i promuje antropologiczny model człowieka żyjącego tak, jakby nie miał żadnego powołania. „Nie możemy się obrażać na tę kulturę. To nasza rzeczywistość – z tendencjami do szybkich zmian, z sekularyzacją, z sytuacjami, które powodują u ludzi mniejszą odporność psychiczną. Niestety ta rzeczywistość powoduje, że młodzi boją się podejmowania decyzji. Wyrazem tego jest również niespotykany na te skalę fenomen wolnych związków” – powiedział bp Polak. Zaznaczył, że przyczyn spadku liczby powołań szukać można również w emigracji zarobkowej Polaków i dorastaniu rocznika niżu demograficznego.
Wraz z zakorzenianiem się praktyki synodalności w Kościele w Polsce - nadziei będzie przybywać.