Podsumowanie najważniejszych wydarzeń religijnych 2016.
21 - Prawie 1,7 mln zł zgromadzono w ramach akcji „Bilet dla Brata”, podczas której przez 2 lata polska młodzież zbierała pieniądze dla swoich rówieśników z 10 krajów Europy Wschodniej i Zakaukazia, by ci mogli uczestniczyć w ŚDM. W inicjatywę włączyli się także Polacy z zagrani – poinformowało Krajowe Biuro Organizacyjnego ŚDM.
27-31 - Papież Franciszek przebywał w Polsce z pięciodniowa wizytą apostolską. Jego pobyt związany był głównie ze Światowymi Dniami Młodzieży w Krakowie, które przebiegały pod hasłem "Błogosławieni miłosierni, albowiem oni miłosierdzia dostąpią". Ponadto Franciszek uczcił na Jasnej Górze 1050. rocznicę chrztu Polski, modlił się w przejmującym milczeniu na terenie b. niemieckiego obozu Auschwitz-Birkenau i odwiedził chore dzieci w krakowskim szpitalu. Podczas Mszy wieńczącej ŚDM z udziałem ponad 1,5 mln wiernych, zachęcił młodych ze wszystkich kontynentów, by Ewangelia była ich "nawigatorem" na drogach życia. I ogłosił, że kolejne Światowe Dni Młodzieży odbędą się w 2019 roku w Panamie.
Papieskie słowa i gesty były przez młodzież bardzo gorąco i serdecznie. Franciszek przemawiał do nich nie tylko podczas Mszy św. i nabożeństwa Drogi Krzyżowej, ale też – trzykrotnie – ze słynnego "okna papieskiego" przy Franciszkańskiej, kierując do słuchaczy bardzo konkretne rady i wskazówki na temat życia, małżeństwa, choroby, przemijania i cierpienia...
Światowym Dniom Młodzieży towarzyszyły katechezy głoszone w 33 językach przez biskupów z różnych stron globu. Widowiska taneczne, spektakle, rozgrywki sportowe, pokazy filmowe, konferencje i spotkania ewangelizacyjne w kościołach – złożyły się na Festiwal Młodych. W kilkudziesięciu miejscach w Krakowie i okolicach odbyło się blisko 250 edukacyjnych, kulturalnych i sportowych wydarzeń przygotowanych przez wielu znanych artystów chrześcijańskich z całego świata.
31 - To, co w nas zostanie z pielgrzymki Franciszka, jest zależne od tego, jak Kościół katolicki w Polsce będzie kontynuował myśli papieskie - powiedziała KAI dr Mirosława Grabowska, dyrektor Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS). Jej zdaniem ŚDM cała pielgrzymka były nadzwyczaj starannie i dobrze zorganizowane. "Trudno sobie wyobrazić lepszą promocję kraju, Kościoła i polskiego społeczeństwa".
SIERPIEŃ
2 - W wieku 89 lat zmarł kard. Franciszek Macharski, emerytowany metropolita krakowski. Jego pożegnanie odbyło się 5 sierpnia z udziałem Episkopatu Polski, najwyższych władz państwowych i tysięcy wiernych. Po żałobnej Mszy św. w Katedrze Wawelskiej trumna z ciałem Kardynała spoczęła w krypcie pod konfesją św. Stanisława.
14 - Przy Bloku 11 na terenie byłego obozu niemieckiego Auschwitz-Birkenau odbyła się uroczystość 75. rocznicy śmierci o. Maksymiliana Kolbego. Mszę pod przewodnictwem kard. Stanisława Dziwisza koncelebrowali biskupi i księża z różnych zakątków Polski i świata. W modlitwie uczestniczyło ok. 2 tys. osób, w tym m.in. premier Beata Szydło.
15 - Ponad 65 tys. pątników w 52 pielgrzymkach pieszych przybyło na Jasną Górę na uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Tegoroczne pielgrzymowanie było wielkim dziękczynieniem za 1050-lecie Chrztu Polski, wizytę papieża Franciszka oraz za 25-lecie ŚDM na Jasnej Górze i spotkanie młodych w Krakowie. Pątnicy uczyli się także jak w życiu realizować uczynki miłosierdzia. Prosili o nowy zapał ewangelizacyjny i o pokój na świecie.
WRZESIEŃ
2 - Przedstawiciele NSZZ "Solidarność" złożyli w Sejmie ponad 518 tys. podpisów poparcia pod obywatelskim projektem ustawy ograniczającej handel w niedzielę. Pozytywnie o projekcie wypowiedział się Episkopat Polski. W komunikacie z czerwcowego zebrania plenarnego czytamy: "Jest to - wzorem innych państw europejskich - głos sprzeciwu wobec nadużyć w kwestii wykorzystywania pracowników, a także próba podkreślenia świątecznego charakteru niedzieli".
14 - Z krytyką kampanii "Przekażmy sobie znak pokoju" jako "rozmywającej jednoznaczne wymagania Ewangelii" wystąpiło prezydium KEP. Biskupi wyrazili przekonanie, że katolicy nie powinni brać udziału w tej inicjatywie zaznaczając, że szacunek dla godności każdej osoby jest nie do pogodzenia z szacunkiem dla samych czynów homoseksualnych. Kampanię rozpoczęły organizacje LGBT, wsparte przez środowiska Tygodnika Powszechnego, Więzi i Znaku.
PAŹDZIERNIK
4 - Ruszył program "Rodzina Rodzinie". Inicjatywa koordynowana przez Caritas Polska, polega na objęciu wsparciem tych rodzin, które zostały poszkodowane w wyniku konfliktu zbrojnego w Syrii. Rodziny, wspólnoty, parafie, diecezje czy firmy w Polsce mogą objąć pomocą konkretną rodzinę w Aleppo w Syrii, bądź uchodźców syryjskich w Libanie lub samych Libańczyków, żyjących w nędzy z powodu zapaści spowodowanej kryzysem uchodźczym. Miesiąc po uruchomienia akcji poinformowano, że pomocą objęto już 150 rodzin a wśród darczyńców znalazło się trzech biskupów (w tym przewodniczący KEP), parafie, zgromadzenia oraz ponad 500 indywidualnych osób
5 - W komunikacie po zakończeniu obrad plenarnych KEP w Warszawie biskupi przypomnieli, że "nie popierają projektów zapisów prawnych, które przewidują karanie kobiet, które dopuściły się aborcji". Zaznaczyli też, że te kwestie Kościół rozwiązuje w sakramencie pojednania.
6 - Posłowie odrzucili obywatelski projekt nowelizacji ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży, zmierzający do całkowitego zakazu aborcji. Decyzję posłów poprzedziła burzliwa debata oraz zapowiedź premier Beaty Szydło o rządowym projekcie wsparcia dla rodzin i matek, które zdecydują się na urodzenie i wychowanie dzieci niepełnosprawnych.
9 - W wieku 90 lat zmarł wybitny reżyser Andrzej Wajda, twórca m.in. "Kanału", "Ziemi obiecanej", "Człowieka z marmuru" i "Katynia". Stołeczne uroczystości pogrzebowe odbyły się 18 października w kościele ojców dominikanów na Nowym Mieście. Ks. Andrzej Luter wspomniał w homilii, że "przed odejściem Andrzej Wajda przyjął ostatnie namaszczenie i pojednał się z Bogiem". 19 października prochy Reżysera spoczęły na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie.
13-16 - Pod hasłem „Wolność ocalona. Chrześcijańskie światło na ludzkich drogach” w Lublinie obradował V Kongres Kultury Chrześcijańskiej. W wydarzeniu uczestniczyli m.in. kard. Gianfranco Ravasi, , ks. prof. Michał Heller, s. Małgorzata Chmielewska i Adam Zagajewski i Krzysztof Penderecki, któremu wręczono doktorat honoris causa KUL. "Chrześcijaństwo może odgrywać rolę kulturotwórczą także w świecie, który odchodzi od Ewangelii" – mówił metropolita lubelski abp Stanisław Budzik. Pomysłodawcą spotkań był jego poprzednik, śp. abp Józef Życiński.
15 - Za publicznie popełnione grzechy potrzebna jest publiczna pokuta – powiedział na Jasnej Górze abp Stanisław Gądecki. Przewodniczący Episkopatu odprawił Mszę i wygłosił kazanie w ramach „Wielkiej Pokuty”. W całodniowej modlitwie przebłagalnej za grzechy z prośbą o miłosierdzie dla narodu uczestniczyło ok. 100 tys. osób z Polski i zagranicy.
20-23 - Około 7 tys. Polaków uczestniczyło w narodowej pielgrzymce do Rzymu. Było to dziękczynienie za 1050 lat chrześcijaństwa na ziemiach polskich, Jubileusz Miłosierdzia, wizytę papieską i Światowe Dni Młodzieży. Pielgrzymi modlili się w najważniejszych rzymskich świątyniach, spotkali z papieżem podczas jubileuszowej audiencji generalnej, nawiedzili grób Jana Pawła II oraz najważniejsze miejsca wiary chrześcijańskiej. W wydarzeniu wzięli również udział przedstawiciele władz państwowych.
31 - Do Warszawy przybył nowy Nuncjusz Apostolski w Polsce abp. Salvatore Pennacchio. Podczas spotkania z dziennikarzami zaznaczył, że jego misją jest poznanie Kościoła w Polsce, stąd towarzyszyć mu będą trzy słowa: słuchać, kochać i patrzeć. 64-letni abp Pennacchio zastąpił abp. Celestino Migliore, który został Nuncjuszem Apostolskim w Federacji Rosyjskiej.
LISTOPAD
2 - Czterodniową wizytę w Polsce zakończyła Rada Przewodniczących Wspólnot Wyznaniowych Izraela. 30-osobowa delegacja odwiedziła Warszawę, Kraków i Auschwitz. Żydzi, chrześcijanie i muzułmanie podpisali tam deklarację, w której zadeklarowali: "odrzucamy rasizm, fanatyzm i ekstremizm, zwłaszcza gdy są one popełniane rzekomo w imię religii i w ten sposób ją profanują".
11 - Otwarcie dla wiernych Świątyni Opatrzności Bożej zainaugurowało tegoroczne obchody Narodowego Święta Niepodległości. Pierwszej mszy św. sprawowanej we wnętrzu świątyni przewodniczył Prymas Polski, abp Wojciech Polak, a homilię wygłosił przewodniczący KEP abp Stanisław Gądecki. W uroczystości wzięli udział przedstawiciele najwyższych władz państwowych, z prezydentem Andrzejem Dudą. Wydarzenie nastąpiło dokładnie 225 po złożeniu przez Sejm Czteroletni obietnicy budowy świątyni jako wotum wdzięczności za Konstytucję 3 Maja.
13 - Zamknięciem bram miłosierdzia w katedrach i jubileuszowych świątyniach zakończyły się obchody Nadzwyczajnego Jubileuszu Miłosierdzia w diecezjach. Biskupi mówili wówczas, że koniec Roku Świętego ma być początkiem trwałej i pogłębionej świadomości miłosierdzia. "Jubileusz Miłosierdzia Bożego stał się dla nas szczególnym momentem łaski i odnowy duchowej" – ocenił przewodniczący KEP abp Stanisław Gądecki.
19 - Jubileuszowy Akt Przyjęcia Jezusa Chrystusa za Króla i Pana wypowiedzieli wierni licznie zgromadzeni w Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach. W homilii bp Andrzej Czaja podkreślał, że „nie jest naszym zadaniem ogłaszać Chrystusa Królem, lecz uznać Jego panowanie i poddać się Jego Prawu, Jego woli i zbawczej władzy, zawierzyć i poświęcić Mu naszą Ojczyznę i cały Naród, nas samych i nasze rodziny”. W uroczystości uczestniczyło ok. 80 tys. osób, w tym prezydent RP. Następnego dnia Akt proklamowano w kościołach w całej Polsce.
GRUDZIEŃ
3 - W Toruniu odbyły się uroczystości 25-lecia Radia Maryja. Mszy św. koncelebrowanej przez kilkunastu biskupów w toruńskiej Arenie przewodniczył abp Marek Jędraszewski. "Radio Maryja stało się głosem tych wszystkich Polaków, których rodzące się od 1989 roku społeczeństwo liberalne chciało wykluczyć i zmusić do milczenia" – powiedział metropolita łódzki. W uroczystości uczestniczył m.in. prezydent Andrzej Duda i członkowie rządu.
8 - Abp Marek Jędraszewski, dotychczasowy metropolita łódzki i zastępca przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski został mianowany nowym metropolitą krakowskim. Zastąpi on odchodzącego na emeryturę kard. Stanisława Dziwisza. Ingres 67-letniego hierarchy do Katedry Wawelskiej odbędzie się 28 stycznia.
13 - Kościół w Polsce od 2011 roku – kiedy wybuchła wojna domowa w Syrii – nieustannie świadczy pomoc uchodźcom z Bliskiego Wschodu – przypomina specjalny raport KAI. Pomoc świadczona jest głównie za pośrednictwem Caritas Polska i Stowarzyszenia Pomoc Kościołowi w Potrzebie, a w parafiach zbierane są środki na ten cel. Polska sekcja Pomocy Kościołowi w Potrzebie przekazała już na rzecz uchodźców z Syrii i Iraku 9,6 miliona zł., a Caritas Polska blisko 8,4 mln zł. Za te środki finansowane są szpitale, mobilne kliniki, przedszkola, punkty opieki dla dzieci a zwłaszcza sierot oraz dożywianie i wypoczynek dzieci, które przeżyły traumę.
Poinformował o tym dyrektor Biura Prasowego Stolicy Apostolskiej, Matteo Bruni.
Franciszek zrezygnował z publikacji adhortacji posynodalnej.
Jako dewizę biskupiego posługiwania przyjął słowa „Ex hominibus, pro hominibus” (Z ludu i dla ludu).