Strzeżonego Pan Bóg strzeże

Andrzej Walczyna, oficer prasowy Komendy Powiatowej Policji w Stalowej Woli, również nie jest zachwycony stanem technicznego zabezpieczenia obiektów sakralnych. Podczas ostatnich kontroli tylko nieliczne kościoły posiadały drzwi z atestowanymi zamkami, a zaledwie w jednej piątej świątyń były zainstalowane systemy antywłamaniowe. – Generalnie każdy obiekt sakralny powinien posiadać techniczne zabezpieczenia przed włamaniem. Przede wszystkim są to drzwi, które powinny mieć atestowane zamki, a jeśli jest zgoda konserwatora zabytków, to i kraty. Laboratoria kryminalistyczne na swoich stronach polecają odpowiednie zabezpieczenia. Dobra kultury też muszą być chronione poprzez różne czujki i systemy alarmowe. Najważniejszym ogniwem pozostaną nadal parafianie – dodaje Andrzej Walczyna.


Od 2005 r. sytuacja trochę się poprawiła. Jednak większość pytanych przez nas proboszczów nadal potwierdzała brak jakichkolwiek zabezpieczeń. Były jednak wyjątki. Od dwóch lat na przykład systemy antywłamaniowy i przeciwpożarowy działają w parafii św. Andrzeja Apostoła w Borowie. W rozwadowskim klasztorze bracia posiadają gaśnice, koce i hydranty w całym obiekcie. Ponadto, jak stwierdził br. Jerzy, nad wszystkim czuwa Duch Święty i patron zakonu św. Franciszek.


Wzorcowe przykłady


– W każdym pomieszczeniu katedry są czujki przeciwpożarowe – mówi ks. prał. Zygmunt Gil, proboszcz parafii, pokazując na sklepienia w prezbiterium oraz w zakrystii, gdzie znajduje się „serce” instalacji. – Tutaj, w szafce, jest centralka. Kiedy coś się dzieje, tzn. pokazuje się dym, sygnał z czujki płynie do niej i uruchamia alarm. Na zewnątrz włącza się sygnał dźwiękowy, a straż otrzymuje u siebie informację.
– Zgodnie z procedurami, od chwili pojawienia się alarmu z katedry odczekujemy parę minut. Mogą bowiem zdarzyć się fałszywe sygnały, które ks. proboszcz, czy inna odpowiedzialna osoba, może telefonicznie odwołać – wyjaśnia st. kpt. Bogusław Karbowniczek, rzecznik prasowy Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Sandomierzu. Czujki są tak wrażliwe, że reagują nawet na dym unoszący się z kadzidła.
Oprócz katedry w podobnie działające systemy przeciwpożarowe wyposażone są inne sandomierskie kościoły: św. Pawła, św. Jakuba, Ducha Świętego, seminarium, a także Muzeum Diecezjalne oraz kolegiata pw. św. Józefa w Klimontowie.

– W 1992 r. wyszło rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych, które nakładało obowiązek wyposażenia obiektów znajdujących się na liście Generalnego Konserwatora Zabytków w odpowiednie instalacje i podłączenie ich do monitoringu pożarowego. Niestety, system ten objął niewielki procent wyznaczonych zabytków, głównie z uwagi na bardzo wysokie koszty. Sytuacja zdecydowanie poprawiła się po roku 2000 – stwierdza B. Karboniczek.
– Kilka lat temu był prowadzony ministerialny program dofinansowujący w 100 proc. koszty związane z założeniem instalacji przeciwpożarowych w zabytkowych kościołach drewnianych – mówi Sławomir Stępak z tarnobrzeskiej Delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Przemyślu. – Z terenu podległego naszej delegaturze pieniądze otrzymały dwie parafie.
Proboszczowie zarządzający zabytkowymi świątyniami, decydujący się na założenie instalacji alarmowych, nie mają jednak wolnej ręki w wyborze firmy zajmującej się tego typu usługami. Muszą korzystać z oferty przedsiębiorstwa widniejącego w wykazie przedstawicieli firm posiadających uprawnienia w zakresie projektowania, wykonawstwa i konserwacji systemów przeciwpożarowych i antywłamaniowych w obiektach zabytkowych, który publikuje na swojej stronie Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zabytków. – Obecne systemy mają już światowy poziom – wyjaśnia B. Karbowniczek.