Francuski filozof i historyk myśli Rémi Brague oraz teolog i patrolog amerykański, jezuita Brian E. Daley odbiorą 20 października tegoroczne Nagrody Ratzingera.
Zapowiedział to 28 września na konferencji prasowej w Watykanie przewodniczący komitetu naukowego Watykańskiej Fundacji im. Josepha Ratzingera – Benedykta XVI, kard. Camillo Ruini.
Przybliżył on również postaci obu laureatów. Zaznaczył, że zna osobiście R. Brague’a, którego wielokrotnie zapraszał do Włoch przede wszystkim w ramach tzw. Projektu Kulturalnego Kościoła Włoskiego. Po raz ostatni, jak dotychczas, filozof francuski uczestniczył w takim spotkaniu pod koniec 2009. Urodzony w Paryżu w 1947 uczony „jest jeszcze stosunkowo młody, przynajmniej w stosunku do mnie, jest żonaty, ma czworo dzieci i dwoje wnucząt” – oświadczył 81-letni obecnie kardynał.
Przedstawiając dorobek naukowy Brague’a, hierarcha włoski wspomniał, że jest on „prawdziwym filozofem, a zarazem wielkim historykiem myśli i kultury, włączającym do siły spekulacyjnej i wizji historycznej głęboką i wyraźną wiarę chrześcijańską i katolicką, bez kompleksów”. Myśliciel francuski wykłada na wielu uczelniach nie tylko francuskich, ale także amerykańskich, hiszpańskich i we Włoszech, uzyskał liczne znaczące nagrody międzynarodowe, m.in. Grand Prix z dziedziny filozofii Akademii Francuskiej. Jest też autorem wielu książek z zakresu filozofii, i to w szerokim zakresie – od myśli greckiej po średniowieczną chrześcijańską oraz żydowskiej i muzułmańskiej.
„Niestety, mniej znam o. Briana Edwarda Daleya ze Stanów Zjednoczonych” – wyraził ubolewanie były wikariusz papieski dla diecezji rzymskiej. Poinformował, że drugi z laureatów urodził się w Orange (stan New Jersey) w 1940, ma za sobą studia na kilku uczelniach amerykańskich, gdzie zgłębiał historię i myśl grecką. W 1964 wstąpił do Towarzystwa Jezusowego, a święcenia kapłańskie przyjął w tym zakonie 25 lipca 1970. Kontynuował studia w USA i w Niemczech, a na Oksfordzie uzyskał doktorat z teologii. Od 1978 do dzisiaj wykłada teologię i historię teologii na różnych uczelniach w swoim kraju – obecnie na Uniwersytecie Notre Dame w Chicago.
Oprócz działalności naukowo-dydaktycznej jest także zaangażowany na polu ekumenicznym: pełni obowiązki sekretarza wykonawczego (ze strony katolickiej) Konsultacji Katolicko-Prawosławnych dla Ameryki Północnej. Ma na koncie wiele prac z zakresu biblistyki, patrystyki, duchowości jezuickiej, ekumenizmu oraz przekłady homilii greckich ojców Kościoła.
O działalności Fundacji w ostatnim roku opowiedział jej przewodniczący prał. Giuseppe Scotti. Nawiązując do głównego jej celu, jakim jest refleksja nad „Bogiem żyjącym”, przypomniał fragment tegorocznej wielkanocnej homilii Ojca Świętego, że „prawdziwie niebezpiecznym mrokiem jest dla człowieka to, że jest on naprawdę w stanie widzieć i pytać się o rzeczy dotykalne, materialne, ale nie widzi, skąd i dokąd zmierza świat i jego życie”. „Ciemności na temat Boga i wartości są prawdziwym zagrożeniem dla naszego istnienia i dla świata w ogóle. Jeśli Bóg i wartości, rozróżnienie między dobrem a złem pozostają w ciemnościach, to wszystkie inne rozświetlenia, które dają nam tak niewiarygodną władzę, stanowią nie tylko postęp, ale jednocześnie są zagrożeniem dla nas na świecie” – zacytował włoski prałat słowa papieża.
Podkreślił, że Nagrody Ratzingera mają otworzyć oczy opinii publicznej na „zagadnienie Boga” i są jedną z trzech form zwyczajnej działalności Fundacji. Dwie pozostałe są może mniej oczywiste i znane, ale równie ważne. Chodzi o stypendia Fundacji dla doktorantów z teologii oraz organizowanie sympozjów i innych spotkań naukowych na wysokim poziomie.
W tym kontekście mówca przypomniał o pierwszej takiej konferencji, która odbyła się w ub.r. w Bydgoszczy z udziałem uczonych z 32 uczelni wyższych z całej Europy. Obradowano na temat „Pielgrzymi prawdy, pielgrzymi pokoju”. 11 czerwca br. w tym samym mieście kard. Tarcisio Bertone otworzył powstałe z inicjatywy miejscowych władz kościelnych i samorządowych Centrum Studiów Ratzingerowskich.
W dniach 8-9 listopada br. odbędzie się drugie podobne sympozjum, tym razem w Rio de Janeiro, a zgłosiło się do niego ponad 90 uniwersytetów i innych szkół wyższych – poinformował prał. Scotti. Dodał, że będzie miało ono charakter antropologiczny i hasło „Co zrobić, aby człowiek był człowiekiem”. Podziękował organizatorom tego spotkania za ich zaangażowanie w te prace.
Watykańska Fundacja im. Josepha Ratzingera – Benedykta XVI powstała z inicjatywy i na prośbę uczniów i kolegów obecnego papieża, który ustanowił ją formalnie w marcu 2010. Ma ona osobowość prawną i siedzibę w Watykanie. Stawia przed sobą cele naukowe i kulturowe w zakresie propagowania i poznawania teologii, ze szczególnym uwzględnieniem Pisma Świętego, patrystyki i teologii fundamentalnej. Od ub.r. przyznaje Nagrody Ratzingera. W czerwcu 2011 otrzymali je po raz pierwszy 51-letni o. Maximilian Heim, obecny opat klasztoru cystersów w austriackim Heiligenkreuz, 86-letni włoski znawca Ojców Kościoła, Manlio Simonetti i hiszpański teolog-dogmatyk, 77-letni Olegario González de Cardedal.
Wraz z zakorzenianiem się praktyki synodalności w Kościele w Polsce - nadziei będzie przybywać.