Od początku inwazji papież wojnę na Ukrainie nazywa „okrutną i bezsensowną rzezią”. Franciszek nie tylko wypowiada się, ale podejmuje działania dyplomatyczne oraz konkretnie pomaga cierpiącym z powodu wojny Ukraińcom oraz uciekinierom w różnych krajach, przede wszystkim w Polsce, Rumunii, na Słowacji i Węgrzech.
Publikujemy papieskie wypowiedzi na temat wojny oraz doniesienia o podjętych inicjatywach.
Noc z 23 na 24 lutego
Atak putinowskiej Rosji na Ukrainę w regionie Donbasu. Rosyjska telewizja transmituje, nagrane wcześniej przemówienie prezydenta Władimira Putina.
25 luty
Papież Franciszek składa krótką wizytę w ambasadzie rosyjskiej w Watykanie (Rzym, Via della Conciliazione 10). Informację tę potwierdziło watykańskie Biuro Prasowe zaznaczając, że Ojciec Święty wyraził swoje zaniepokojenie z powodu wojny. Wizyta trwała około pół godziny. Papież został przyjęty przez ambasadora Aleksandra Awdiejewa. Niektórzy eksperci twierdzili, że Franciszek próbował rozpocząć mediacje w konflikcie między Rosją a kilkoma innymi krajami w sprawie inwazji na Ukrainę.
"Każda wojna pozostawia świat w gorszej sytuacji niż go zastała. Wojna jest porażką polityki i ludzkości, haniebną kapitulacją, porażką w obliczu sił zła" - taki cytat ze swojej encykliki "Fratelli tutti" zamieścił Franciszek wieczorem na Twitterze.
26 lutego
Wieczorem Papież zatelefonował najpierw do arcybiskupa większego kijowsko-halickigo i zwierzchnika Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego Światosława Szewczuka, aby wyrazić mu swoje wsparcie, wypowiadając następujące słowa: „Zrobię wszystko, co możliwe”. a następnie do prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego.
27 lutego
Po południowej modlitwie Anioł Pański Franciszek powiedział:
„W tych dniach zostaliśmy wstrząśnięci czymś tragicznym: wojną. Wielokrotnie modliliśmy się o to, aby nie została obrana ta droga. I nie przestajemy o tym mówić, wręcz przeciwnie: błagamy Boga coraz intensywniej. Dlatego ponawiam wobec wszystkich zaproszenie, by uczynić 2 marca, Środę Popielcową, dniem modlitwy i postu w intencji pokoju na Ukrainie. Dzień, w którym będziemy blisko narodu ukraińskiego i wszyscy będziemy czuli się braćmi, błagającymi Boga o koniec wojny.
Kto prowadzi wojnę, zapomina o ludzkości. Nie rozpoczyna od człowieka, nie patrzy na konkretne życie osób, ale stawia ponad wszystkim partykularne interesy władzy. Oddaje się diabolicznej i perwersyjnej logice broni, która jest najbardziej odległa od Woli Bożej i dystansuje się od zwykłych ludzi, pragnących pokoju. Bo w każdym konflikcie to zwykli ludzie są prawdziwymi ofiarami, którzy własnym losem płacą cenę szaleństw wojny. Myślę o starszych, o tak wielu, którzy w tych godzinach szukają schronienia, o uciekających matkach z dziećmi. To bracia i siostry, dla których potrzeba pilnie otworzyć korytarze humanitarne, którymi zostaną przyjęci.
Z sercem zdruzgotanym tym, co dzieje się na Ukrainie, nie zapominajmy o innych wojnach w różnych częściach świata, jak w Jemenie, Syrii i Etiopii. Powtarzam: niech zamilknie broń! Bóg jest z budowniczymi pokoju, nie z tymi, kto używa przemocy. Bowiem kto miłuje pokój, jak głosi włoska konstytucja, odrzuca wojnę jako narzędzie przeciw wolności innych ludów i jako środek rozwiązywania międzynarodowych sporów”.
2 marca
Jałmużnik papieski kard. Konrad Krajewski przekazał w imieniu papieża Franciszka pomoc dla dotkniętej wojną Ukrainy. Są to pilnie potrzebne strzykawki, środki dezynfekcyjne i opatrunkowe oraz inne materiały służące opatrywaniu ran. Wkrótce zostaną także dostarczone leki, które zostały przekazane na Ukrainę. Urząd Dobroczynności Apostolskiej za pośrednictwem nuncjuszy przekazuje również fundusze na pomoc uchodźcom uciekającym przed wojną. Taka pomoc trafiła m.in. do nuncjusza w Rumunii.
6 marca
Po południowej modlitwie Anioł Pański w Watykanie papież Franciszek powiedział: „Na Ukrainie płyną rzeki krwi i łez. To nie jest zwykła operacja wojskowa, lecz wojna, która sieje śmierć, zniszczenie i nieszczęście. Liczba ofiar rośnie, podobnie jak osób uciekających, zwłaszcza matek i dzieci. Z godziny na godzinę dramatycznie rośnie zapotrzebowanie na pomoc humanitarną w tym udręczonym kraju.
Zwracam się ze stanowczym apelem o rzeczywiste zabezpieczenie korytarzy humanitarnych oraz o zagwarantowanie i ułatwienie dostępu pomocy do terenów oblężonych, aby zapewnić niezbędną pomoc naszym braciom i siostrom uciskanym przez bomby i strach.
Dziękuję wszystkim przyjmującym uchodźców. Przede wszystkim apeluję o zaprzestanie ataków zbrojnych, by zwyciężył negocjacje i zdrowy rozsądek oraz o powrót do poszanowania prawa międzynarodowego! Pragnę również podziękować dziennikarkom i dziennikarzom, którzy narażają swoje życie, by przekazywać informacje. Dziękuję wam, bracia i siostry, za tę posługę! Jest to służba, która pozwala nam być blisko tragedii tej ludności i pozwala ocenić okrucieństwo wojny. Dziękuję wam, bracia i siostry. Pomódlmy się razem za Ukrainę: mamy przed sobą jej flagi. Módlmy się razem, jako bracia, do Matki Bożej, Królowej Ukrainy. Zdrowaś Maryjo...
Stolica Apostolska jest gotowa uczynić wszystko, aby służyć temu pokojowi. W tych dniach dwóch kardynałów pojechało na Ukrainę, aby służyć ludziom, by pomagać. Kardynał Konrad Krajewski, jałmużnik, by nieść pomoc potrzebującym, oraz kardynał Michael Czerny, p.o. prefekta Dykasterii ds. Integralnego Rozwoju Człowieka. Obecność tam tych dwóch kardynałów jest obecnością nie tylko papieża, lecz całego ludu chrześcijańskiego, który chce wyrazić solidarność i powiedzieć: „Wojna to szaleństwo! Zatrzymajcie się, proszę! Spójrzcie na to okrucieństwo!”.
6-11 marca
Kardynałowie Michael Czerny i Konrad Krajewski odwiedzili uchodźców i przekazali papieską pomoc. Papieski jałmużnik przybywał w Polsce i na Ukrainie a przewodniczący ad interim Dykasterii ds. Promocji Integralnego Rozwoju Człowieka był na Węgrzech i na Ukrainie. Kard. Krajewski zapewnił o pomocy materialnej jaką Stolica Apostolska udziela i będzie udzielała dziełom charytatywnym, jakich podejmuje się w tych trudnych dniach Kościół katolicki obu obrządków: łacińskiego i greckokatolickiego. W trakcie wizyty na Ukrainie jałmużnik papieski przekazał także środki finansowe na opłacenie transportów humanitarnych, jakie ze Lwowa wyruszają na wschód Ukrainy.
13 marca
Po modlitwie Anioł Pański papież powiedział:
„Właśnie modliliśmy się do Matki Bożej. W tym tygodniu miasto, które nosi jej imię - Mariupol stało się miastem-męczennikiem w rozdzierającej serce wojnie, niszczącej Ukrainę. Nie ma żadnych strategicznych powodów, które można by uwzględnić w obliczu barbarzyństwa zabijania dzieci, niewinnych i bezbronnych cywilów. Trzeba jedynie zaprzestać niedopuszczalnej agresji zbrojnej, zanim zamieni miasta w cmentarze. Z bólem w sercu dołączam swój głos do głosu zwykłych ludzi, którzy błagają o zakończenie wojny. Niech w imię Boga zostanie usłyszane wołanie cierpiących i niech zostanie położony kres bombardowaniom i atakom! Niech w sposób stanowczy dąży się do negocjacji, a korytarzy humanitarne niech będą skuteczne i bezpieczne. W imię Boże proszę was powstrzymajcie tę rzeź!
Pragnę jeszcze raz wezwać do przyjęcia tak wielu uchodźców, w których obecny jest Chrystus, oraz podziękować za wielką sieć solidarności, jaka się wytworzyła. Proszę wszystkie wspólnoty diecezjalne i zakonne o zintensyfikowanie modlitwy o pokój. Bóg jest jedynie Bogiem pokoju, nie Bogiem wojny, a ci, którzy wspierają przemoc, profanują Jego imię. Módlmy się teraz w milczeniu za tych, którzy cierpią, i aby Bóg nawrócił serca na zdecydowaną wolę pokoju".
Nie było ono związane z zastąpieniem wcześniejszych świąt pogańskich, jak często się powtarza.
Kalendarium najważniejszych wydarzeń 2024 roku w Kościele katolickim na świecie.
"Pośród zdziwienia ubogich i śpiewu aniołów niebo otwiera się na ziemi".
Świąteczne oświetlenie, muzyka i choinka zostały po raz kolejny odwołane przez wojnę.
Boże Narodzenie jest również okazją do ponownego uświadomienia sobie „cudu ludzkiej wolności”.
Życzenia bożonarodzeniowe przewodniczącego polskiego episkopatu.
Franciszek zrezygnował z publikacji adhortacji posynodalnej.