Parafia jako „wspólnota zgromadzona wokół Stołu Słowa i Eucharystii” jest – jak przypomina dokument – „domem pośród domów”. Widzialnie reprezentuje ją parafialny kościół, znak obecności Jezusa Chrystusa wśród jej mieszkańców. Wydaje się, iż wielu wiernych poszukuje dziś wspólnoty poza miejscem zamieszkania. W związku z tym, jak podkreślono w instrukcji, terytorialny charakter parafii staje w konfrontacji „ze szczególną cechą współczesnego świata, w którym zwiększona mobilność i kultura cyfrowa poszerzyły granice istnienia. Istotnie, z jednej strony życie ludzi utożsamia się coraz mniej z określonym i niezmiennym środowiskiem, tocząc się raczej w »globalnej i zbiorowej wiosce«; z drugiej strony kultura cyfrowa nieodwracalnie zmieniła rozumienie przestrzeni, a także język i zachowanie ludzi, zwłaszcza młodszych pokoleń”. Czy jednak można powiedzieć, że instytucja parafii jest przestarzała? Czy raczej, iż „duszpasterskie nawrócenie” stanowi poważne wyzwanie zarówno dla pasterzy, jak i dla wiernych?

Dokument ukazał się kilka tygodni temu – szczegółowo omawialiśmy go już w „Gościu Niedzielnym”. Warto jednak do niego wracać, traktując jako punkt wyjścia do dyskusji na temat kondycji, zadań, misji, sposobów funkcjonowania i organizacji oraz kierunków i charakteru koniecznych zmian we wspólnotach parafialnych w Kościele, także w Polsce. Poprosiliśmy kilku proboszczów o podzielenie się refleksjami po lekturze watykańskiej instrukcji i próbę oceny, w jakim stopniu zawarta w niej diagnoza parafialnej rzeczywistości odnosi się do polskich wspólnot. Kapłani ci posługują w bardzo różnych parafiach – od maleńkiej, liczącej niespełna tysiąc wiernych, przez kilkutysięczną, aż po kilkunastotysięczną, w wielkim mieście. Głos zabrał zarówno proboszcz z regionu, gdzie wszystkie sondaże notują najwyższy w kraju odsetek wiernych uczestniczących we Mszy Świętej niedzielnej, jak również pasterz parafii z diecezji o niewielkiej liczbie wiernych uczestniczących w praktykach religijnych. O głos poprosiliśmy także biskupa z bogatym doświadczeniem życia Kościoła w różnych miejscach świata, obecnie posługującego w Sekretariacie Stanu Stolicy Apostolskiej, arcybiskupa Jana Pawłowskiego.

W jakim stopniu opisane przez watykańską kongregację zjawiska są obecne w polskim Kościele? Jak bardzo są zauważalne w parafiach w naszym kraju? Czy w ocenie polskich proboszczów instrukcja odpowiada na problemy występujące we wspólnotach parafialnych w Polsce?

GN 34/2020 DODANE 20.08.2020 AKTUALIZACJA 23.09.2020

Duszpasterstwo na kolanach

Opieka duszpasterska, sprawowana wyłącznie w granicach terytorialnych parafii, wydaje się przestarzała – czytam w watykańskiej instrukcji o nawróceniu duszpasterskim parafii. »

więcej »

GN 34/2020 DODANE 20.08.2020

Wezwani do szukania

Próbując zrozumieć potrzebę instrukcji „Nawrócenie duszpasterskie wspólnoty parafialnej”, trzeba przyjrzeć się procesom, jakie można było zaobserwować w Kościele, także w Polsce, w ciągu ostatnich dziesięcioleci. »

więcej »

GN 34/2020 DODANE 20.08.2020

Parafia oznacza przynależność

Wielkim skarbem dla Kościoła był powrót religii do szkół. Miało to ogromne znaczenie zwłaszcza dla „Polski na peryferiach”. »

więcej »

GN 34/2020 DODANE 20.08.2020

Duszpasterstwo trzeba zmienić

Zauważam odchodzenie ludzi z Kościoła. Duszpasterstwo na pewno trzeba zmienić i widzę w tym między innymi rolę wspólnot.  »

więcej »

GN 34/2020 DODANE 20.08.2020

Życie sakramentami to podstawa

W Tarnowie mamy 14 parafii, więc łatwo przechodzić z jednej do drugiej. Widać to także w dni powszednie, kiedy ludzie w drodze do pracy wstępują do kościoła. »

więcej »