Grekokatolicy znów mogą wszędzie święcić żonatych

Dekret w tej sprawie, podpisany 14 czerwca 2014 r. przez prefekta Kongregacji dla Kościołów Wschodnich kard. Leonardo Sandriego, został opublikowany w listopadzie w internetowym wydaniu urzędowego pisma Stolicy Apostolskiej „Acta Apostolicae Sedis” na portalu Stolicy Apostolskiej vatican.va.

Stanowi on, że zanim dojdzie do święceń diakonatu lub prezbiteriatu, udzielający ich biskup obrządku wschodniego musi o nich pisemnie poinformować lokalnego biskupa obrządku łacińskiego i uzyskać jego opinię.

Natomiast w przypadku ordynariusza dla wiernych obrządków wschodnich niemających w danym kraju biskupa własnego obrządku, musi on o tych święceniach poinformować swą konferencję episkopatu i Kongregację dla Kościołów Wschodnich [Taka sytuacja występuje np. w Polsce, gdzie kard. Kazimierz Nycz jest ordynariuszem dla wiernych obrządków wschodnich niemających własnego ordynariusza - KAI].

Ponadto Kongregacja dla Kościołów Wschodnich zastrzegła sobie prawo decyzji o udzieleniu święceń w przypadkach, gdy wierni obrządków wschodnich nie mają własnej struktury administracji kościelnej i są powierzeni opiece duszpasterskiej lokalnego biskupa łacińskiego. Kongregacja będzie - tak jak dotychczas - wyrażać zgodę na takie święcenia jedynie w szczególnych i wyjątkowych przypadkach, po zasięgnięciu opinii tamtejszej konferencji episkopatu.

Przepisy te nie obejmują Kościołów syromalabarskiego i syromalankarskiego, które nadal nie mogą święcić żonatych kapłanów.

W uzasadnieniu decyzji Kongregacja powołuje się na Benedykta XVI, który w adhortacji apostolskiej „Ecclesia in Medio Oriente” przyznał, że „posługa żonatych prezbiterów jest starożytnym elementem tradycji wschodnich”, który należy zachować. Przypomina, iż do zakazu ich święcenia doszło po tym, jak biskupi łacińscy w Ameryce pod koniec XIX w. protestowali przeciwko posłudze żonatych księży wśród emigrantów z Ukrainy, obawiając się, że może to wywołać zgorszenie wśród wiernych obrządku łacińskiego. Odpowiednie dekrety w tej sprawie wydawano w latach 1880-1930 w odniesieniu do Ameryki Północnej i Południowej oraz Australii.

Z powodu braku kapłanów własnego obrządku około 200 tys. grekokatolików w Ameryce przeszło na prawosławie. Mimo to w 2008 r. Kongregacja Nauki Wiary utrzymała zakaz udzielania święceń żonatym mężczyznom za wyjątkiem szczególnych przypadków, co do których dyspensę zarezerwowano Stolicy Apostolskiej. Po tym jak na mocy motu proprio „Anglicanorum coetibus” przyjęto do Kościoła grupy byłych anglikanów, w tym ich żonatych duchownych, sprawą święcenia żonatych mężczyzn obrządków wschodnich do posługi duszpasterskiej w diasporze zajęła się Kongregacja dla Kościołów Wschodnich na swej sesji plenarnej w listopadzie 2013 r. Postanowiono wówczas przedstawić papieżowi prośbę o przyznanie władzy powierzania opieki duszpasterskiej żonatym duchownym „także poza terenami tradycyjnie wschodnimi”, na co Franciszek wyraził zgodę 23 grudnia 2013 r.