"Fundamentem Kościoła jest modlitwa"

- To tutaj w bazylice od roku 1470 przez całe wieki przybywali pielgrzymi, aby umocnić swoją wiarę w zmartwychwstanie. Tak jak dawniej, podobnie i dziś przybywają wierni z różnych stron Polski i zagranicy, aby w murach tej świątyni, a zwłaszcza w kaplicy Grobu Bożego ogrzewać, pochować swoje troski, cierpienia, ze zmartwychwstałym Jezusem rozpocząć nowe życie – mówił na wstępie ks. prałat Stanisław Szałankiewicz, kustosz sanktuarium i proboszcz bazyliki.

Abp Józef Michalik w kazaniu podkreślał, że najmocniejszym fundamentem Kościoła jest modlitwa. Przypominał, że grób Chrystusa jest nie tylko świadkiem jego śmierci, ale i zmartwychwstania.

- Dzisiejsze wichury, które będą szły przez nasze ziemie i próbowały potrząsać fundamentami Kościoła, zwłaszcza żywego Kościoła, czyli naszej wiary, miłości, łaski ostoją się, jeśli będzie modlitwa i wiara oparta na prawdzie historycznej, która ma jednak wymiar nadprzyrodzony, bo Grób Pański to jest świadek nie tylko pochowania, ale zmartwychwstania – powiedział abp Michalik.

Na zakończenie kazania metropolita przemyski podziękował przechodzącemu w tym roku na kanoniczną emeryturę ks. Szałankiewiczowi za jego wieloletnią pracę w Przeworsku, wysiłek w odnowienie świątyni i otwieranie ludzkich serc oraz gotowość do podejmowania różnych wyzwań.

Podczas Eucharystii abp Michalik konsekrował ołtarz soborowy. W dzisiejszej liturgii wziął udział także zwierzchnik Bożogrobców w Polsce Karol Szlenkier.

Historia bazyliki przeworskiej sięga roku 1393, kiedy biskup przemyski Maciej powierzył prowadzenie nowej parafii Zakonowi Rycerskiemu Stróżom Grobu Jerozolimskiego. Istniejący kościół był za mały, dlatego w 1430 r. rozpoczęto budowę nowego. Ukończono ją w 1470 r., a trzy lata później świątynia została konsekrowana pod wezwaniem Ducha Świętego. Kościół jest potężną budowlą gotycką, zbudowaną z cegły, otoczoną murami obronnymi i zabudową klasztorną. 29 grudnia 1982 r. Jan Paweł II podniósł go do rangi bazyliki mniejszej. 19 marca 2003 r. abp Józef Michalik powołał przy niej Przeworską Kapitułę Kolegiacką.

Od 1727 r. w świątyni znajduje się kaplica Bożego Grobu, drugie obok Miechowa miejsce w Polsce, gdzie czczony jest kult Świętego Grobu. W kaplicy znajduje się replika Bożego Grobu z Jerozolimy, a w jej ścianie relikwiarz w kształcie krzyża jerozolimskiego z kamieniem z Grobu Chrystusa. Do XIX wieku kult ten był bardzo prężny, później niemal zanikł. Odżył ponownie w 1969 r. za sprawą śp. ks. prałata Adama Ablewicza, ówczesnego proboszcza.

Święto Grobu Chrystusa obchodzone jest w drugą niedzielę po Wielkanocy. Od 1989 r. proboszczem w bazylice jest ks. prałat Stanisław Szałankiewicz, który jest Kawalerem Bożego Grobu, Kapelanem Ojca Świętego i kustoszem kolegiaty.