Według nowej ankiety przeprowadzonej przez renomowany amerykański instytut Pew Research Center (Pew) w Waszyngtonie większość katolików w USA i sześciu krajach Ameryki Łacińskiej chce fundamentalnych zmian.
Swoje nadzieje pokładają w papieżu Franciszku. W oczach wielu milionów wiernych w tych siedmiu krajach, 87-letni zwierzchnik Kościoła katolickiego uosabia nadzieję na zmiany. Na przykład w USA 42 proc. katolików postrzega go jako siłę napędową reform. Dodatkowe 30 proc. potwierdza, że przyniósł on przynajmniej niewielkie zmiany w Kościele.
Idzie to w parze z utrzymującą się wysoką popularnością urodzonego w Argentynie papieża. We wszystkich badanych krajach co najmniej dwie trzecie katolików ma o nim pozytywną opinię. W USA popularność papieża ostatnio spadła, ale nie za bardzo. W 2014 roku 85 proc. amerykańskich katolików nadal miało pozytywną opinię o Franciszku, dziś jest to 75 procent. Papież jest szczególnie popularny w Kolumbii (88 proc.) i Brazylii (84 proc.).
„Wyniki te są niezwykłe”, powiedział Gustavo Morello, socjolog pracujący w Boston College, dla „Religion News Service”. „Nie mogłem znaleźć innego przywódcy, który po dziesięciu latach sprawowania urzędu miałby lepszy wizerunek niż papież”, powiedział ekspert.
Pozostałe wyniki badania Pew również stanowią wyzwanie dla Kościoła. Pokazują one, że duża część wierzących odbiega od oficjalnego nauczania w wielu kwestiach, w niektórych przypadkach znacząco. Przykładowo, wskaźniki aprobaty dla sztucznych metod antykoncepcji są ogromne. We wszystkich badanych krajach zdecydowana większość katolików opowiada się za tym, by Kościół zezwalał na stosowanie takich metod. Liczby te wahają się od 86 proc. w Argentynie do 63 proc. w Brazylii. W USA 83 proc. katolików popiera stosowanie pigułek i innych środków antykoncepcyjnych.
Jonathan Evans, jeden z autorów badania, dostrzega w tych danych „że oficjalne nauczanie Kościoła dotyczące antykoncepcji nie jest już popierana przez wielu wierzących”. Istnieją również oznaki zmian, jeśli chodzi o kwestię święceń kapłańskich kobiet. Evans zauważa „znaczącą zmianę postaw w ciągu dekady”.
Młodzi katolicy są bardziej reformatorscy
W większości krajów katolicy opowiada się obecnie za dopuszczeniem kobiet do kapłaństwa. Według sondażu, w USA 64 proc. jest „za”. Wskaźnik akceptacji w Brazylii jest nawet wyższy i wynosi 83 proc. Młodsi katolicy konsekwentnie bardziej popierają propozycje reform niż starsi katolicy. Na przykład w Kolumbii 65 proc. katolików w wieku od 18 do 39 lat popiera wyświęcanie kobiet, w porównaniu do zaledwie 49 proc. katolików powyżej 40 roku życia.
Jeśli jednak chodzi o akceptację związków partnerskich osób tej samej płci, badacze Pew obserwują znaczne różnice między poszczególnymi krajami. „Czynniki kulturowe i społeczne odgrywają tutaj ważną rolę” - zaznaczył Evans.
W Argentynie zdecydowana większość 70 proc. katolików opowiedziałaby się za uznaniem przez Kościół małżeństw osób tej samej płci. W USA tylko niewielka większość (54 proc.) popiera taki krok. W innych krajach przeważa sprzeciw. Poparcie jest najniższe w Peru, gdzie wynosi zaledwie 32 proc.
Kontrowersyjne poglądy na temat celibatu
Poglądy na temat ewentualnego zniesienia obowiązkowego celibatu są podobnie kontrowersyjne: W USA (69 proc.), Chile (65 proc.) i Argentynie (64 proc.) około dwóch na trzech katolików opowiada się za zezwoleniem księżom na zawieranie małżeństw. W Kolumbii (52 procent) i Brazylii (50 procent) zdania są podzielone. Z kolei w Meksyku (38 procent) i Peru (32 procent) większość jest przeciwna zniesieniu celibatu.
Według badaczy wyniki badania pokazują, że Kościół stoi przed trudnym zadaniem: z jednej strony musi reagować na zmieniające się trendy społeczne, ale z drugiej strony nie może porzucać nauczania niezmiennych prawd wiary.
Nad sprawami duchowymi nie mamy pełnej kontroli i należy być ostrożnym.
W ramach kampanii w dniach 18-24 listopada br. zaplanowano ok. 300 wydarzeń.
Mają uwydatnić, że jest to pogrzeb pasterza i ucznia Chrystusa, a nie władcy.
Wraz z zakorzenianiem się praktyki synodalności w Kościele w Polsce - nadziei będzie przybywać.