Do sporządzenia zestawu podstawowych wartości narodu rosyjskiego i do znalezienia „mechanizmu ich aktualizacji” wzywa patriarcha Moskwy i Wszechrusi, Cyryl.
25 maja hierarcha otworzył w stolicy Rosji XV Światowy Rosyjski Sobór Ludowy, obradujący w tym roku pod hasłem „Wartości fundamentalne – podstawą jedności narodów”. Uczestniczą w nim przedstawiciele różnych środowisk, stanów i warstw społeczeństwa rosyjskiego.
Wartości te winny się stać „trwałą podstawą dla formułowania jedności narodu w kluczowych sprawach” – oświadczył zwierzchnik Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego (RKP). Powitał z zadowoleniem wybór hasła tegorocznego zgromadzenia i podkreślił jego znaczenie właśnie obecnie, „w roku, wypełnionym wydarzeniami politycznymi”.
Jednocześnie zaznaczył, że Kościół „nie zamierza włączać się do walki politycznej, wybierać jakąkolwiek partię, ale będzie popierał dialog ze wszystkimi siłami politycznymi w imię wspólnego dobra narodu i ojczyzny”.
Za najważniejszy problem społeczeństwa rosyjskiego mówca uznał „próżnię [i brak] wartości zrozumiałych dla większości jego członków”. Jego zdaniem, ludzie nie mogą oddawać życia w imię celów, które dziś „są określane jako główne”, np. „nikt nie ruszy do ataku w celu zwiększenia globalnego produktu narodowego” lub „tylko po to, aby podnieść poziom swego spożycia”.
„Świadomość społeczna jest zdezorientowana” – podkreślił patriarcha. W tym kontekście przypomniał lata dziewięćdziesiąte XX w., których – według niego – nikt nie wspomina dobrze, bo doprowadziły one do „kryzysu wartości i drogowskazów moralnych” i przerwały więź pokoleń.
Tymczasem obecnie zwierzchnik RKP dostrzega „wyraźny wzrost zainteresowania zarówno we władzach państwowych, jak i u aktywnych warstw społeczeństwa dziedziną wartości”. Pozwala to żywić nadzieję na to, że „na miejsce dysonansu wektorów różnych grup pojawi się autorytet wartości fundamentalnych” – wyraził przekonanie prelegent.
Jego zdaniem, dzisiejszy pluralizm gospodarczy i polityczny należy łączyć z wartościami podstawowymi, aby widać było „ogólne ukierunkowanie strategiczne”. „Dopiero te wartości mogą stać się podstawą szerokiego dialogu międzyreligijnego, międzyetnicznego i międzykulturowego nt. dróg rozwoju społeczeństwa” – stwierdził patriarcha.
Oznajmił, że obecne obrady poprzedził szereg konsultacji, przeprowadzonych przez RKP z przedstawicielami różnych partii politycznych i ruchów społecznych. Pozwoliło to ustalić wykaz podstawowych wartości, jak sprawiedliwość, pokój, wolność, jedność, moralność, godność, uczciwość, patriotyzm, solidarność, rodzina, kultura, tradycje narodowe, dobro człowieka, pracowitość, samoograniczanie się i ofiarność. Cyryl podkreślił, że w spisie tym bezwzględnie winna się znaleźć wiara, gdyż „większość ludności Rosji jest wierząca”.
Zwracając się do słuchaczy uczelni wojskowych, którzy na Soborze reprezentują młodzież, zwierzchnik RKP wezwał ich, aby zastanowili się, jak zachować wartości podstawowe w życiu codziennym i znaleźć mechanizm ich aktualizacji, aby nie stały się one „materiałem archeologicznym”.
Nad sprawami duchowymi nie mamy pełnej kontroli i należy być ostrożnym.
Synodalność to sposób bycia i działania, promujący udział wszystkich we wspólnej misji edukacyjnej.
Droga naprzód zawsze jest szansą, w złych i dobrych czasach.
Symbole tego spotkania – krzyż i ikona Maryi – zostaną przekazane koreańskiej młodzieży.
Wraz z zakorzenianiem się praktyki synodalności w Kościele w Polsce - nadziei będzie przybywać.