Kościół na świecie 2010

KWIECIEŃ

Świat. W wielu krajach odprawiono Msze św. za prezydenta RP Lecha Kaczyńskigo, jego małżonkę Marię i członków delegacji na uroczystości w Katyniu, którzy zginęli 10 kwietnia w katastrofie samolotu pod Smoleńskiem.

Malta. Do obrony wartości chrześcijańskich, ożywienia entuzjazmu wiary i troski o imigrantów wezwał Benedykt XVI Maltańczyków podczas swej pierwszej w 2010 r. i 14. w pielgrzymki zagranicznej w czasie pontyfikatu. Papież przebywał w jednym z najbardziej katolickich krajów świata w dniach 17-18 kwietnia. Wizyta wiązała się z 1950. rocznicą przybycia na tę wyspę Apostoła Narodów św. Pawła i przebiegała pod hasłem, nawiązującym do tamtego wydarzenia, opisanego w Dziejach Apostolskich: "Musimy przecież dopłynąć do jakiejś wyspy" (Dz 27,26). Ojciec Święty wezwał wiernych na Malcie do obrony wartości chrześcijańskich. Podkreślił, że odgrywają oni ważną rolę w dyskusjach na temat tożsamości, kultury i polityki europejskiej. Papież spotkał się z prezydentem Georgem Abelą, z grupą misjonarzy w Grocie św. Pawła w Rabacie koło La Valletty, przewodniczył Mszy św. na Placu Spichlerzy w podstołecznej Florianie z udziałem ok. 40 tys. wiernych. Papież spotkał się także z 8 osobami, reprezentującymi ofiary nadużyć seksualnych przez osoby duchowne. Benedykt XVI, „głęboko przejęty” ich historią, jak stwierdziło watykańskie Biuro Prasowe, „wyraził wstyd i ból z powodu tego, co wycierpiały ofiary i ich rodziny”. Ponadto papież spotkał się młodymi Maltańczykami zachęcając ich, aby „mężnie bronili swej wiary”. 

Hiszpania. Obecność migrantów w Europie może być atutem dziś i w przyszłości – napisano w końcowym dokumencie VIII Europejskiego Kongresu Rady Konferencji Biskupich Europy (CCEE) nt. migracji. Trwał on od 27 kwietnia do 1 maja w Maladze na południu Hiszpanii. Uczestnicy spotkania podkreślili, że w wielu krajach migranci wnoszą pozytywny wkład, i to nie tylko ekonomiczny, w życie społeczeństw, które potrafią ich przyjąć, stwarzając warunki prawdziwego współżycia. Johan Ketelers, sekretarz generalny Międzynarodowej Komisji Katolickiej ds. Migracji (ICMC) poinformował, że obecnie na świecie jest 214 mln migrantów zewnętrznych, przemieszczających się między państwami. Ponadto 740 mln ludzi to migranci wewnętrzni, w granicach jednego państwa. 

MAJ

Włochy. Msza św. na placu św. Karola, spotkanie z młodzieżą i chorymi, nawiedzenie Kaplicy Najświętszego Sakramentu i modlitwa przed wystawionym tam Całunem Turyńskim złożyły się całodniową wizytę duszpasterską Benedykta XVI 2 maja w Turynie. W kazaniu podczas Mszy św. nawiązując do Całunu, papież zaznaczył, że głównym przesłaniem tej sławnej relikwii jest „pragnienie Ukrzyżowanego Chrystusa, aby zjednoczyć wszystkich w swej miłości”. 

Portugalia. W dniach 11-14 maja Benedykt XVI odbył pierwszą w czasie swego pontyfikatu pielgrzymkę do Portugalii. W ciągu czterech dni odwiedził Lizbonę, Fatimę i Porto. Głównym celem papieskiej wizyty był udział w obchodach dwóch rocznic: 93. objawień fatimskich oraz 10. beatyfikacji dwojga pastuszków, Hiacynty i Franciszka, którym ukazywała się Matka Boża w dniach od 13 maja do 13 października 1917 r. Hasłem pielgrzymki były słowa: „Razem podążamy ku nadziei”. Jeszcze na pokładzie samolotu, którym udawał się w swą 15. podróż zagraniczną papież powiedział dziennikarzom, że „prześladowania Kościoła nie pochodzą dziś z zewnątrz, lecz są wynikiem grzechów - popełnianych przez duchownych nadużyciach wobec nieletnich”. Zauważył, że obecne problemy są częścią cierpień zapowiedzianych w trzeciej tajemnicy fatimskiej. Podczas Mszy św. w Lizbonie z udziałem 80 tys. wiernych zgromadzonych na Placu Handlowym papież apelował: „Przyjazna Lizbono, buduj swoje ludzkie nadzieje na Bożej Nadziei” i przypomniał wielowiekowe zaangażowanie misyjne tutejszego Kościoła. Podczas spotkania ze światem kultury Benedykt XVI przypomniał, że jednym z najważniejszych zadań Kościoła we współczesnej kulturze jest „czuwanie, by poszukiwano prawdy i w konsekwencji Boga”. Podczas modlitwy w Kaplicy Objawień w Fatimie papież nawiązał do zamachu na Jana Pawła II z 13 maja 1981 r. i „niewidzialnej ręki”, która uchroniła go wtedy od śmierci. „ Papież-Polak trzykrotnie za to dziękował w Fatimie Matce Bożej, a także podarował kulę, która go poważnie zraniła, wbudowaną potem w koronę Królowej Pokoju. Tym samym Matka Boża Fatimska jest ukoronowana nie tylko srebrem i złotem naszych radości i nadziei, ale także `pociskami` naszych trosk i cierpień” - podkreślił papież. Przemawiając w Kaplicy Objawień papież prosił za wstawiennictwem Matki Bożej, aby „wszystkie rodziny narodów, zarówno tych, które wyróżniają się mianem chrześcijańskich, jak i tych, które nie znają jeszcze swego Zbawiciela, żyły w pokoju i zgodzie”. Podczas Mszy św. w sanktuarium Matki Bożej w Fatimie z udziałem półmilionowej rzeszy pielgrzymów z 35 krajów świata papież przestrzegł przed opinią, że „prorocka misja Fatimy została zakończona”. W ostatnim dniu wizyty Benedykt XVI odprawił przed południem Mszę św. w Porto, drugim co do wielkości mieście w Portugalii. Uczestniczyło w niej ok. 150 tys. ludzi. W kazaniu papież zaznaczył, że obecność Kościoła w świecie ma charakter misyjny. Zwrócił uwagę, że w ostatnich latach zmienił się obraz antropologiczny, kulturowy, społeczny i religijny ludzkości. - Dzisiaj Kościół jest powołany do podejmowania nowych wyzwań i jest gotów do podjęcia dialogu z innymi kulturami i religiami, starając się wspólnie budować z każdym człowiekiem dobrej woli pokojowe współistnienie ludów – stwierdził papież.

CZERWIEC

Turcja. W İskenderun 3 czerwca zamordowano bp. Luigiego Padovese, wikariusza apostolskiego Anatolii i przewodniczącego Konferencji Episkopatu Turcji. Sprawcą mordu był jego kierowca, 26-letni muzułmanin, Murat Altuna, którego grupa tureckich psychiatrów i adwokatów w grudniu br. uznał za niepoczytalnego. Bp Padovese został pochowany w rodzinnym Mediolanie. Śledztwo w sprawie mordu trwa. 

Cypr. Orędzie pokoju i pojednania dla Cypru i Bliskiego Wschodu, dialog z prawosławiem, umocnienie wspólnoty katolickiej - były głównymi motywami wizyty apostolskiej Benedykta XVI na Cyprze. Papież przybył tam jako pielgrzym „śladami wspólnych ojców w wierze, świętych Pawła i Barnaby”. Wizyta miała też wymiar historyczny, gdyż po raz pierwszy Biskup Rzymu odwiedził ten kraj. Papież wręczył patriarchom Kościołów wschodnich i biskupom Instrumentum laboris Zgromadzenia Specjalnego Synodu Biskupów dla Bliskiego Wschodu. Była to 16. podróż zagraniczna w czasie jego pontyfikatu i pierwsza do kraju, w którym większość mieszkańców stanowią prawosławni. W dniach 4-6 czerwca Ojciec Święty poza krótkim pobytem w Pafos, większość czasu spędził w stolicy Republiki Cypru - Nikozji. Była to trudna wizyta, gdyż region ten od lat pogrążony w stanie permanentnego kryzysu, który w przeddzień przybycia papieża silnie się zaostrzył poprzez krwawą akcję komandosów izraelskich na konwój z pomocą humanitarną dla Strefy Gazy. Potem doszła jeszcze tragiczna śmierć bp. Luigiego Padovese - przewodniczącego episkopatu tureckiego, która przypomniała o innych zabójstwach katolickich kapłanów w tym kraju dokonanych w ostatnich latach przez islamskich fundamentalistów. Pokój i pojednanie były leitmotivem wielu wystąpień papieża. Dotyczyły one nie tylko podzielonej od 1974 r. wyspy na Republikę Cypryjską, uznawaną przez społeczność międzynarodową i członka Unii Europejskiej, oraz samozwańczą Turecką Republikę Cypru Północnego, ale także Bliskiego Wschodu. Odnośnie do oczekiwań części Cypryjczyków odnoszących się do podziału wyspy papież wykazał się ogromnym talentem dyplomatycznym. Nie potępił jednoznacznie tureckiej okupacji północnej części wyspy i nie wezwał Turków do zwrotu zagrabionych i zniszczonych kościołów i monasterów. Papież był niezwykle serdecznie podejmowany przez zwierzcjnika Kościoła Prawosławnego Cypru abp Chryzostoma. Nie sprawdziły się obawy, że część prawosławnych biskupów i duchowieństwa będzie protestowała przeciwko pielgrzymce papieża. Na spotkaniu ekumenicznym w kościele Agia Kiriaki Chrysopolitissa w Pafos Benedykt XVI zachęcał do modlitwy o dar jedności wszystkich uczniów Chrystusa. Wiele miejsca papież poświęcił dialogowi międzyreligijnemu. Już na pokładzie samolotu w rozmowie z dziennikarzami w kontekście Synodu Biskupów wskazał na potrzebę dialogu z „braćmi muzułmanami”. Jednym z głównych celów papieskiej pielgrzymki było umocnienie katolików żyjących na Cyprze i na Bliskim Wschodzie. Podczas Mszy św. w kościele Świętego Krzyża w Nikozji z udziałem duchownych, osób konsekrowanych, katechetów i członkowie ruchów kościelnych papież wezwał, aby „nie opuszczali swej owczarni, która często żyje w trudnych warunkach jako mniejszość, zwykle cierpiąc niedostatek i wyrzeczenia z powodu napięć i konfliktów etnicznych i religijnych”. Przemawiając do przedstawicieli Kościoła na Bliskim Wschodzie Benedykt XVI podkreślił, że „chrześcijanie na całym świecie nadal patrzą na Bliski Wschód ze szczególnym szacunkiem”. Zwrócił też uwagę, na wielkie trudności jakie przeżywają chrześcijanie na Bliskim Wschodzie. 

Włochy. Pod hasłem: „Wierność Chrystusa, wierność kapłana” w dniach 9-11 czerwca 2010 r. w Rzymie z udziałem 15 tys. księży z 97 krajów odbył się Światowy Kongres Kapłanów. Zakończył on ogłoszony w 2009 przez papieża Rok Kapłański. Spotkanie to rozpoczęło się 9 czerwca liturgią w rzymskiej bazylice św. Pawła za Murami. Oprócz sprawowania Mszy św., udziału w adoracji Najświętszego Sakramentu i wysłuchania konferencji nt. „Nawrócenie i misja”, duchowni z całego świata przystąpili do sakramentu pojednania.

W Bazylice św. Piotra pod przewodnictwem Benedykt XVI odbyło się czuwanie modlitewne połączone ze świadectwami księży. Kongres zakończył się w uroczystość Najświętszego Serca Jezusowego, Mszą św. na placu św. Piotra pod przewodnictwem papieża. Benedykt XVI wezwał duchownych do ponownego odkrycia i przeżycia wielkości i piękna swego powołania. W kazaniu przeprosił za grzechy nadużyć seksualnych ze strony duchowieństwa wobec nieletnich i zapewnił, że Kościół uczyni wszystko, co w jego mocy, aby tego rodzaju grzechy i błędy nigdy więcej się nie powtórzyły.

Francja. Przed Wielką Izbą Trybunału Praw Człowieka (ETPC) w Strasburgu odbyło się 30 czerwca przesłuchanie stron w związku z odwołaniem się rządu włoskiego od wyroku uznającego obecność krzyża we włoskiej szkole za naruszenie Konwencji Europejskiej. Trybunał zapowiedział, że data wydania wyroku zostanie dopiero ogłoszona. W tzw. „sprawie Lautsi vs. Włochy” 21-osobowy międzynarodowy skład sędziowski wysłuchał wystąpień dwóch przedstawicieli pozywającej Soile Lautsi i dwóch przedstawicieli strony włoskiej. Wcześniej episkopaty prawie wszystkich krajów europejskich wydały oświadczenia podkreślając, że „krzyż nie jest zagrożeniem dla nikogo, a Kościół nie może odstąpić od prawa do obecności krzyża w sumieniach ludzi i w przestrzeni publicznej”.