Święty trzech narodów

„Roczniki Polskie” w roku 1127 zapisują fakt znalezienia w Gnieźnie relikwii głowy Świętego. Umieszczono ją w bogatym relikwiarzu. W roku 1923 została skradziona i zaginęła. Praga świadczy, że w roku 1143 znalazła także głowę Świętego. Według podania zostały relikwie św. Wojciecha ukryte przed napastnikami. Brzetysław miał zabrać z katedry tylko ich część, która była w ołtarzu. Są czczone we wspaniałym grobowcu w katedrze gnieźnieńskiej. Jak więc jest faktycznie? Sprawy dotąd definitywnie nie wyjaśniono, gdzie są autentyczne relikwie św. Wojciecha: w Gnieźnie, czy w Pradze.

Św. Wojciech jest głównym patronem Polski. Dlatego w Polsce jego święto obchodzi się jako uroczystość. Jest to więc święto stopnia najwyższego, jakie zna ostatnia reforma świąt i roku liturgicznego. Nadto św. Wojciech jest głównym patronem diecezji: gnieźnieńskiej, gdańskiej, koszalińsko-kołobrzeskiej i warmińskiej.

• W 1600 roku hetman Jan Zamoyski odniósł nad Włochami świetne zwycięstwo. Było to w dniu „Przeniesienia relikwii św. Wojciecha” (20 X). Na podziękowanie Panu Bogu za to zwycięstwo, jak przypuszczał odniesione za wstawiennictwem św. Wojciecha, a w bazylice gnieźnieńskiej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny zawiesił 95 zdobytych chorągwi.
• W Akwizgranie w kościele Św. Wojciecha, wystawionym przez cesarza Ottona III, jest srebrna herma Męczennika z częścią jego relikwii.
• W 1113 roku Bolesław Krzywousty urządził pielgrzymkę pokutną do Gniezna, aby wynagrodzić Panu Bogu za okrutne morderstwo, jakiego dopuścił się na własnym bracie, Zbigniewie. Z tej okazji sprawił dla relikwii Biskupa złotą trumienkę, wykładaną drogimi kamieniami i perłami.
• W 1285 roku arcybiskup Jakub Świnka na synodzie w Łęczycy wydał zarządzenie, aby żywot św. Wojciecha był czytany przynajmniej raz w roku we wszystkich kościołach katedralnych i konwentualnych.
• Ku czci św. Wojciecha św. Otton z Bambergu wystawił kościoły w: Szczecinie i Woliniew latach 1124-1125.
• Ku czci św. Wojciecha zostały zrobione słynne drzwi gnieźnieńskie, na których w 18 obrazach-płaskorzeźbach, wykonanych w brązie są przedstawione sceny z życia św. Wojciecha. Drzwi gnieźnieńskie pochodzą z wieku XII.
• W 1851 roku powstał wśród katolików warmińskich Związek Św. Wojciecha, który miał za cel: troskę o wychowanie i nauczanie katolickie, uciśnione przez protestancki rząd niemiecki.
• Wizerunek św. Wojciecha widnieje w herbie miast: Trzemeszna i Radzionkowa.

Sanktuaria św. Wojciecha

Praga. Są tam relikwie św. Wojciecha, zagrabione przez Brzetysława w 1038 roku. Znajdują się one w relikwiarzu, który jest na ołtarzu w katedrze Św. Wita, tuż przy grobowcu św. Jana Nepomucena. Dzisiaj św. Wojciech nie odbiera w Pradze czci szczególnej. Rzadko można napotkać kogoś, kto by przed relikwiami wielkiego biskupa i męczennika się modlił.

Gniezno. Jak widzieliśmy Polska otaczała i otacza nadal św. Wojciecha szczególną miłością jako tego, który pierwszy zrosił jej ziemię swoją męczeńską krwią. Co roku w uroczystość św. Wojciecha ściągają liczne rzesze pątników, aby pod przewodnictwem całego Episkopatu Polski modlić się za Ojczyznę.

Kult rozwija się w dzielnicy Gdańska „Święty Wojciech”. Według podania Święty w drodze do Gdańska tu się zatrzymał kilka dni, tu nauczał Pomorzan i tu chrzcił. Stąd również miano przenieść jego ciało do Trzemeszna a potem do Gniezna.