Domowy Kościół: laboratorium duchowości małżeńskiej

Przymierze małżeńskie, przez które mężczyzna i kobieta tworzą ze sobą wspólnotę całego życia, skierowaną ze swej natury na dobro małżonków oraz do zrodzenia i wychowania potomstwa, zostało między ochrzczonymi podniesione przez Chrystusa Pana do godności sakramentu - tak małżeństwo widział ks. Franciszek Blachnicki, który w odpowiedzi na potrzeby małżonków, w 1973 r., powołał do istnienia wspólnotę Domowego Kościoła.

Domowy Kościół to wspólnota dla małżeństw sakramentalnych, które pragną umacniać swoją wiarę, pielęgnować miłość małżeńską, uczyć się rozwiązywania konfliktów, nawiązać głębszy kontakt z dziećmi oraz doświadczyć życia we wspólnocie. Założycielem i pomysłodawcą wspólnoty był ks. Franciszek Blachnicki, przy współpracy z s. Jadwigą Skudro RSCJ. Ruch powstał w 1973 r. i do dziś prężnie działa w wielu parafiach w całej Polsce, a także poza granicami kraju.

Istotą Domowego Kościoła jest duchowość małżeńska - dążenie do świętości w jedności ze współmałżonkiem. Wspólnota ma pomoc w budowaniu prawdziwej jedności, co sprzyja wychowaniu dzieci w duchu chrześcijańskim. 

Duchowość małżeńska proponowana w ramach Domowego Kościoła jest realizowana poprzez przyjęcie elementów formacyjnych nazywanych zobowiązaniami – darami. Są to: codzienna modlitwa osobista, czytanie Słowa Bożego, codzienna modlitwa małżeńska, codzienna modlitwa rodzinna, comiesięczny dialog małżeński, uczestnictwo w rekolekcjach formacyjnych, a także systematyczna praca nad sobą, swoim małżeństwem i rodziną. Realizacja tych założeń wymaga codziennego wspólnego wysiłku małżonków, podejmujących poszczególne zobowiązania. Mają one na celu dążenie do odnowy małżeństwa i rodziny przez życie Słowem Bożym, modlitwą, sakramentami, dawanie świadectwa własnej wiary wobec bliźnich oraz postawę służby we wspólnocie Kościoła, wg otrzymanych darów.

Małżeństwa należące do Domowego Kościoła wezwane są do posługi na rzecz własnej rodziny. - Wspólnoty, w której świadomość, że wszyscy jej członkowie są dziećmi Jedynego Boga i stąd posiadają swą niepowtarzalność oraz godność, bez względu na wiek i stopień rozwoju. Taka świadomość uzdalnia do wielkodusznej postawy służby na rzecz rodziny i poszczególnych jej członków, a także przyjmowania daru służby od innych. Wtedy wspólnota rodzinna staje się wielką szansą dla wszechstronnego rozwoju człowieka – jego wzrastania w Bogu, poznawania prawdy o sobie samym, uczenia się miłości - tłumaczą Anna i Jacek Nowakowie na stronie internetowej ruchu. Elementy formacyjne mają za zadanie nauczyć małżonków spełniania w swojej rodzinie funkcji kapłańskiej, nauczycielskiej i królewskiej, o których mówią dokumenty Kościoła.

Jak każda wspólnota, Domowy Kościół posiada pewną strukturę. Pary dzielą się na kręgi, w których gromadzi się od czterech do siedmiu małżeństw. Kręgi spotykają się raz w miesiącu w domu jednej z par, na wspólnej modlitwie, śpiewach oraz czytaniu Pisma Świętego. Jest to również czas dyskusji na zadany temat formacyjny. Każdy krąg powinien być szczególnym „laboratorium” duchowości małżeńskiej, urzeczywistnieniem ideału życia wspólnoty chrześcijańskiej oraz stałym źródłem jego odnowy w poszczególnych małżeństwach. Za krąg odpowiada tzw. para animatorska (pilotująca), czyli jedno z należących do niego małżeństw. Jest ona odpowiedzialna za pracę formacyjną kręgu, za jego życie duchowe i przebieg spotkań formacyjno-modlitewnych. Czas pilotażu trwa jeden rok. Dla prawidłowej pracy grupy niezbędna jest pomoc księdza moderatora, który pełni funkcję doradcy i opiekuna duchowego. 

Kręgi rodzin pracują w cyklach rocznych. Spotkania miesięczne kręgów odbywają się od września do czerwca. Ponad to przez cały rok, a zwłaszcza w okresie wakacyjnym, odbywają się rekolekcje formacyjne. Rekolekcje organizowanych przez Domowy Kościół dzielą się na: rekolekcje 15-dniowe I, II, III stopnia (oaza rodzin), kilkudniowe Oazy Rekolekcyjne Animatorów Rodzin (ORAR I i II stopnia), rekolekcje ewangelizacyjne i tematyczne. Przeznaczone są dla małżonków, często można zabrać ze sobą również dzieci. Małżeństwa spotykają się również podczas Dnia Wspólnoty, gdzie modlą się wszyscy członkowie jednego lub kilku rejonów. Pozwala to na zacieśnianie relacji z innymi członkami Domowego Kościoła.

Rok formacyjny ruchu rozpoczyna się od wrześniowego diecezjalnego Dnia Wspólnoty. W wielu rejonach odbywają się także comiesięczne Eucharystie, na których członkowie wspólnoty posługują do Mszy, śpiewając i odczytując Słowo Boże. Po zakończeniu Eucharystii często odbywają się tzw. agapy - wspólne celebrowanie wiary. Wspólnota spotyka się też na szczeblu krajowym i międzynarodowym. W maju organizowana jest Ogólnopolska Pielgrzymka Domowego Kościoła do sanktuarium św. Józefa w Kaliszu. W lutym ma miejsce Kongregacja Odpowiedzialnych w Częstochowie, czyli spotkanie osób odpowiedzialnych za sprawy organizacyjne ruchu.

Kręgi Domowego Kościoła obecne są we wszystkich diecezjach w Polsce, a także m.in. w Niemczech, Austrii, na Słowacji, Ukrainie, Białorusi, oraz w USA i Kanadzie.