Przygotowania czas zacząć

Krzysztof Król: Wkrótce w Głogowie odbędą się muzyczne warsztaty przed Triduum Paschalnym. Co to takiego?

Ks. Łukasz Parniewski: Diakonia Muzyczna naszej diecezji już od 5 lat organizuje „Warsztaty muzyczno-liturgiczne przed Triduum Paschalnym”. Od razu przyjęliśmy założenie, że to, co na warsztatach będziemy robić ma mieć wymiar praktyczny, możliwy do wykorzystania w parafii. Po pierwsze, chcemy dać uczestnikom całościową propozycję śpiewów na Triduum, swego rodzaju wzorcowy zestaw, dopasowany do poszczególnych dni. Po drugie stosujemy zróżnicowanie pod względem trudności śpiewów i sposobu wykonania. Są więc propozycje utworów wielogłosowych, rozbudowanych, są utwory prostsze, dwugłosowe, a także jednogłosowe, a nawet chorał gregoriański. A zatem, niezależnie od tego, czy schola jest wysoko rozwinięta, czy jest w niej jedynie kilka osób, albo nawet tylko jedna, każdy może znaleźć coś dla siebie. I w końcu, po trzecie, w ramach warsztatów są konferencje o liturgii Triduum.

Co jest charakterystyczne dla pieśni wielkopostnych i tych śpiewanych podczas Triduum?

Pieśni wielkopostne to bardzo szerokie określenie. W większości naszych parafii zawężane są one do zestawu pieśni pasyjnych, mówiących przede wszystkim o męce Chrystusa. W czasie Triduum świętujemy całe dzieło zbawienia dokonane przez Jezusa, a więc nie tylko Jego mękę, ale i zmartwychwstanie – wszystko jako jedno wydarzenie zbawcze. Triduum głębiej pokazuje sens tego wydarzenia. Pieśni mają zadanie te wszystkie treści uwydatnić. Bywa, że niestety mogą i zaciemnić. Na przykład w Wielki Czwartek przeżywamy Mszę Wieczerzy Pańskiej, która szczególnie ukazuje Eucharystię jako uobecnienie męki, śmierci i zmartwychwstania Chrystusa. Akcent jest położony na słowa: „To jest Ciało moje, które za was będzie wydane” i „To jest Krew…”. Tymczasem bywa, że bardziej akcentuje się nie tyle dzieło zbawienia w Eucharystii, co rzeczywistość obecności Jezusa w Hostii i śpiewa się pieśni typowo eucharystyczne. Poza tym w liturgii Wieczerzy Pańskiej pojawia się bardzo wyraźny motyw miłości Boga do nas w ofierze Jezusa i nas względem drugiego człowieka w znaku umycia nóg. Wypada, aby to także znalazło swoje odzwierciedlenie w pieśniach. Wielki Piątek z kolei ukazuje triumf Krzyża. Jeśli śpiewamy o Jezusie ukrzyżowanym, to w kontekście Jego zwycięstwa, a nie jedynie cierpienia i męki. Natomiast liturgia w Noc Paschalną jest już świętowaniem zmartwychwstania Pańskiego i radość z tego faktu musi wybrzmieć w pieśniach.

Dlaczego warto zadbać o stronę muzyczną Triduum?

Triduum to najważniejsze święto w Roku Liturgicznym. Warto zadbać, aby było jak najpełniej przeżywane od strony duchowej. Składają się na to przeżycie nie tylko teksty z Pisma Świętego, modlitwy liturgiczne, czy przebogata symbolika obrzędów liturgicznych, ale również śpiew. Tradycyjnie już nie używa się wtedy instrumentów, więc tym bardziej musi wybrzmieć ludzki głos z wszystkimi jego zaletami i pięknem. Jeśli te wszystkie elementy złożymy w jedną całość, wtedy każdy uczestnik liturgii będzie miał możliwość nie tylko uczestniczyć w misterium Paschalnym, ale prawdziwie doświadczyć zbawczego działania Jezusa.

Jak od A do Z przygotować muzycznie Triduum w parafii?

Po pierwsze warto wziąć udział w warsztatach. Po drugie należy zorientować się w realnych możliwościach scholi – to konieczne przy opracowaniu repertuaru. Lepiej wykonać proste rzeczy pięknie niż trudniejsze, ale byle jak. Kolejną rzeczą jest zaznajomienie się z przebiegiem poszczególnych etapów liturgii Triduum w powiązaniu ze śpiewami. Konieczne jest także podjęcie ścisłej współpracy z odpowiedzialnymi za liturgię, czyli księdzem proboszczem lub opiekunem służby liturgicznej, a także z organistą. Kolejnym krokiem jest opracowanie repertuaru. Oprócz możliwości scholi trzeba wziąć pod uwagę stopień znajomości poszczególnych pieśni przez ludzi w parafii. Nie wolno ich wykluczyć ze śpiewu, choćby schola miała najcudowniejsze pieśni. Jeśli mimo wszystko chcemy wykonać śpiewy nieznane, wtedy warto podjąć się prześpiewania tych pieśni w przeciągu kolejnych niedziel Wielkiego Postu. Zrozumiałą rzeczą jest przygotowanie scholi podczas prób, których nie warto odkładać na ostatnią chwilę. Zwieńczeniem przygotowań może być opracowanie materiałów typu ulotki z nieznanymi śpiewami czy prezentacje tekstów pieśni na rzutniku. Odpowiednio przygotowane Triduum z pewnością zaowocuje pięknym doświadczeniem łaski Pana Boga. Oczywiście nie możemy zapominać o własnym przygotowaniu duchowym. Kolejne niedzielne ewangelie ukazują etapy duchowego przygotowania. Odniesienie tych prawd do własnego życia pozwoli prawdziwie radować się z faktu zmartwychwstania.

Warsztaty muzyczne

Warsztaty muzyczno-liturgiczne przed Triduum Paschalnym odbędą się od 14 do 16 marca w parafii NMP Królowej Polski w Głogowie. Poprowadzą je animatorzy doświadczeni w prowadzeniu scholi i zespołów. Minimalny wiek uczestników to 15 lat. Bliższe informacje i zapisy na stronie www.kamuzo.net.