Watykan: Instrukcja o zakonnej władzy i posłuszeństwie

Dokument zaprezentowano 28 maja na dorocznym spotkaniu Konferencji Przełożonych Generalnych, które odbywa się w Rzymie. Instrukcja ukazała się w głównych językach zachodnich. W przygotowaniu jest również jej polski przekład.

Instrukcja jest owocem obrad Zgromadzenia Plenarnego Kongregacji, które miało miejsce we wrześniu 2005 r. Wtedy właśnie rozważano temat sprawowania władzy i zachowywania posłuszeństwa w życiu konsekrowanym. Członkowie dykasterii stwierdzili, że tematyka ta, zwłaszcza z racji przemian, jakie w ostatnich latach dokonały się w instytutach i wspólnotach, domaga się głębokiej refleksji oraz uwzględnienia także wskazówki zawarte w najnowszych dokumentach Kościoła o życiu konsekrowanym.

Instrukcja jest skierowana do członków instytutów życia konsekrowanego, którzy prowadzą życie we wspólnocie, czyli do tych wszystkich mężczyzn i kobiet, którzy należą do instytutów zakonnych i stowarzyszeń apostolskich.

W dokumencie skupiają się liczne wątki. W rozległej rzeczywistości życia konsekrowanego, bogactwie charyzmatów i zadań misyjnych, spotyka się różnorodność stylów zarządzania i praktykowania posłuszeństwa, na które wpływają rozmaite konteksty kulturowe. Trzeba mieć świadomość, że mówiąc o władzy i posłuszeństwie w życiu konsekrowanym, może w sposób bardziej wyrazisty należałoby wziąć pod uwagę różnice występujące między wspólnotami żeńskimi a wspólnotami męskimi, także w wymiarze psychologicznym. Może należałoby podjąć nowe problemy, jakie przed posługą władzy stawiają liczne, nowe formy współpracy misyjnej, zwłaszcza z osobami świeckimi. Co więcej, w różnych instytutach zakonnych przypisuje się inną wagę władzy lokalnej albo władzy centralnej, a zatem w niejednolity sposób sprawuje się władzę i okazuje posłuszeństwo. Trzeba też pamiętać, że tradycja życia konsekrowanego najwyższą władzę instytutu, prowincji lub klasztoru klauzurowego, upatruje zazwyczaj w „synodalnej” figurze Kapituły (albo zebrań analogicznych), do których wszyscy członkowie począwszy od przełożonych winni się odwoływać.

Trzeba również pamiętać że w ostatnich latach zmienił się sposób odczuwania i przeżywania władzy i posłuszeństwa, zarówno w Kościele jak i w społeczeństwie. Tę zmianę podyktowały, między innymi, takie okoliczności jak:

- głęboka świadomość wartości każdej osoby, jej powołania i jej darów intelektualnych, uczuciowych i duchowych oraz świadomość wolności i zdolności nawiązywania relacji;

- inna okoliczność to centralność duchowości komunii i dowartościowanie środków, dzięki którym można lepiej ją przeżywać;

- oraz inny, mniej indywidualistyczny a bardziej współodpowiedzialny, sposób rozumienia misji władzy, współdzielenia ją ze wszystkimi członkami ludu Bożego, w jasnych formach konkretnej współpracy.

Nie mniej jednak, mając na uwadze te nowe okoliczności, (elementy współczesnego wpływu kulturowego), należy pamiętać, że często dążenie do samorealizacji może znaleźć się w konflikcie z projektami wspólnotowymi; że szukanie wygody osobistej, duchowej i materialnej, może utrudniać całkowite oddanie się na służbę wspólnej misji; że zbyt subiektywne ujęcie charyzmatu i posługi apostolskiej mogą osłabić współpracę i braterskie współdzielenie się.

Wszystko to jest tłem dokumentu. Jednak jego myślą przewodnią jest przypomnienie, że posłuszeństwo i władza, chociaż praktykowane w różny sposób, zawsze łączy się specyficzną więzią z Jezusem Chrystusem, Sługą posłusznym.