Kościół na Litwie

Sprawy finansowe Kościoła są jedną z głównych bolączek litewskiego Episkopatu. Biskupi starają się wynegocjować od rządu jakąś formę rekompensaty za dobra ziemskie, które zabrane zostały przez komunistów i dotąd nie zostały zwrócone.

Na bieżąco stosowane są rozwiązania o charakterze lokalnym. W diecezjach zakładane są wewnątrzkościelne kasy pomocowe czy tzw. Unia Kredytowa. Księża deponują tam pewien procent od swych dochodów, co przeznaczane jest na wsparcie najuboższych kapłanów.

Jednym z pomysłów finansowych, mającym też wymiar duszpasterski, było zorganizowanie w ostatnich latach „szlaku papieskiego”, obejmującego te miejsca, które odwiedził Jan Paweł II w 1993 r. Biorąc pod uwagę estymę jaką na Litwie cieszy się Jan Paweł II – uważany za jednego z ojców litewskiej niepodległości – rząd zdecydował się partycypować finansowo. Z funduszy tych remontowane są świątynie, które ongiś odwiedził papież.

Kult miłosierdzia

Rozwijał się na terytorium Litwy głównie w środowisku polskim. Przełom nastąpił w 2002 r. kiedy Jan Paweł II ofiarował świat Bożemu Miłosierdziu. Obecny na uroczystościach w Łagiewnikach kard. Backis postanowił wtedy pracować nad ożywieniem kultu na całej Litwie. Jego pierwszym pomysłem było zorganizowanie w Wilnie sanktuarium Bożego Miłosierdzia o charakterze uniwersalnym, z którym identyfikowaliby się Litwini. Bowiem od 1987 r. cudownie ocalony obraz Jezusa Miłosiernego znajdował się w wileńskich kościele pw. Ducha Świętego, do którego uczęszczali tylko Polacy. Kardynał wyremontował znajdujący się nieopodal kościół św. Trójcy, gdzie we wrześniu 2005 r. obraz został przeniesiony. Spotkało się to ze znanymi protestami części miejscowych środowisk polskich.

Dziś sanktuarium Bożego Miłosierdzia, obok Ostrej Bramy, jest jednym z najbardziej żywych miejsc na duchowej mapie stolicy Litwy. Każdego dnia sprawowane są tam liturgie zarówno po litewsku jak i po polsku. Jest to też miejsce adoracji i medytacji. Przybywają tam pielgrzymki z całego świata.

Metropolita Wileński nadal troszczy się o rozwój kultu. „Wszędzie głoszę, że Wilno jest miastem miłosierdzia. Mamy sanktuarium Matki Miłosierdzia w Ostrej Bramie oraz Sanktuarium Miłosierdzia z obrazem Jezusa Miłosiernego namalowanego wedle wskazań s. Faustyny” – mówi KAI. Sprowadził do Wilna siostry miłosierdzia założone przez ks. Michała Sopoćkę, spowiednika s. Faustyny. Bardzo pragnie, aby kult miłosierdzia miał wymiar nie tylko duchowy, ale i wiązał się z konkretnymi dziełami charytatywnymi. Obecnie przy pomocy sióstr otwiera pierwsze na Litwie hospicjum. Będzie się ono mieścić w budynku wileńskiego więzienia, odzyskanym przez Kościół, gdyż ongiś był tam klasztor.

Mniejszość polska

Polacy w świetle oficjalnych litewskich danych są najliczniejszą mniejszością narodową i stanowią 6, 74 proc. społeczeństwa. Zamieszkują głównie w archidiecezji wileńskiej, w rejonach: wileńskim, solecznickim, święciańskim i trockim. Głównym skupiskiem Polaków jest okręg wileński, gdzie stanowią 61, proc. W samym Wilnie mieszka 101 526 osób (ok. 20 proc.) narodowości polskiej. Najwięcej ich mieszka w Solecznikach, bo aż ok. 80 proc.