Przyszłość Unii Europejskiej nie zależy jedynie od gospodarki i finansów, ale również od postawy duchowej i nowej mentalności – przypominają przewodniczący episkopatów Unii Europejskiej. W kontekście pandemicznego kryzysu postanowili wystosować „przesłanie nadziei i wezwanie do solidarności” do instytucji unijnych i do państw członkowskich.
Zdaniem europejskich biskupów obecny kryzys jest duchową sposobnością do nawrócenia. Celem naszych zabiegów nie ma być jedynie powrót do dawnej normalności, lecz trzeba wykorzystać ten kryzys, by przeprowadzić radykalne zmiany. Biskupi postulują zmianę modelu globalizacji, zapewnienie poszanowania dla środowiska naturalnego, otwarcia na życie, troski o rodzinę, równości socjalnych, godności pracowników i praw przyszłych pokoleń. Podkreślają, że przewodnikiem w budowaniu popandemicznego społeczeństwa i gospodarki mogą być zasady Katolickiej Nauki Społecznej. W sposób szczególny wskazują tu na solidarność, która znajduje się również w centrum procesu integracji europejskiej. Konkretnym jej przejawem w czasach pandemii powinien być powszechny dostęp do szczepionki na COVID-19. Europejscy biskupi przypominają też o szczególnej odpowiedzialności Unii za rozwój Afryki.
Ich zdaniem europejska solidarność powinna się również rozciągać na migrantów i uchodźców, a jej wyrazem muszą być nie tylko środki finansowe, ale również proporcjonalne otwarcie granic Unii ze strony każdego z państw członkowskich. Nawiązując do Europejskiego Paktu o Migracji i Azylu, hierarchowie przyznają, że może być on krokiem ku ustanowieniu wspólnej polityki europejskiej w tym zakresie. Zastrzegają jednak, że sam pakt musi być poddany uważnej ocenie. Przypominają też, że Kościół już się wypowiedział na temat przyjmowania migrantów i uchodźców, dokonując rozróżnienia pomiędzy różnymi typami migracji i uwzględniając konieczność wzięcia pod uwagę kwestii związanych z bezpieczeństwem.
Europejscy biskupi podejmują też temat wolności religijnej w czasie pandemii. Podkreślają, że dla Kościoła w wielu krajach unijnych jest to temat o zasadniczym znaczeniu. Chodzi tu w szczególności o wolność gromadzenia się, by w pełni korzystać z wolności kultu przy pełnym poszanowaniu wymogów sanitarnych. Jest to tym ważniejsze, że charytatywna działalność wierzących wyrasta z ich żywej wiary i w niej jest zakorzeniona. Biskupi deklarują wolę dialogu z władzami państwowymi, by znaleźć najlepszy możliwy sposób na pogodzenie poszanowania niezbędnych obostrzeń z wolnością religii i kultu.
Poniżej - pełny tekst dokumentu. Za episkopat.pl
ODZYSKAĆ NADZIEJĘ I SOLIDARNOŚĆ
Orędzie Przewodniczących Episkopatów Unii Europejskiej
do Instytucji Europejskich i Państw Członkowskich
Kościół katolicki w Unii Europejskiej, reprezentowany przez Przewodniczących Episkopatów państw członkowskich, pragnie zwrócić się do instytucji europejskich i państw członkowskich z przesłaniem nadziei i wezwaniem do solidarności w tym kryzysie, który nas przytłoczył. Z przesłaniem, w którym ponawiamy swoje zaangażowanie w budowę Europy i w jej podstawowe wartości solidarności, wolności, nienaruszalności godności ludzkiej, demokracji, praworządności, równości, ochrony i propagowania praw człowieka, aby projekt europejski przyniósł pokój i dobrobyt na naszym kontynencie. Ojcowie założyciele Unii Europejskiej byli przekonani, że Europa powstanie z kryzysu. Nasza chrześcijańska wiara w zmartwychwstałego Pana daje nam nadzieję, że Bóg może przemienić w dobro wszystko, co się wydarza, nawet rzeczy, których nie rozumiemy i które wydają nam się złe, a wiara ta jest ostatecznym fundamentem naszej nadziei i powszechnego braterstwa. Wraz z innymi Kościołami siostrzanymi i wspólnotami kościelnymi, z członkami innych tradycji religijnych i ludźmi dobrej woli, Kościół katolicki w Europie dąży do budowania powszechnego braterstwa, które nikogo nie wyklucza. Wiara wzywa nas, byśmy przekroczyli samych siebie i dostrzegli w drugim człowieku, zwłaszcza w cierpiącym i stojącym na obrzeżach naszych ulic, brata i siostrę oraz byśmy byli gotowi oddać nasze życie za niego.
Pandemia, która nas dotknęła w ostatnich miesiącach zachwiała naszym poczuciem bezpieczeństwa, ujawniła naszą słabość i nasze wzajemne powiązania. Osoby starsze i ubodzy na całym świecie najbardziej ucierpieli. Na ten kryzys, który nas zaskoczył i na który nie byliśmy przygotowani, kraje europejskie najpierw zareagowały strachem, zamykając państwowe i zewnętrzne granice, a niektóre nawet odmówiły przekazania bardzo potrzebnych środków medycznych innym krajom. Wielu z nas obawiało się, że Unia Europejska, jako projekt gospodarczy, polityczny, społeczny i kulturowy, była zagrożona. Wówczas uświadomiliśmy sobie, cytując papieża Franciszka, że jesteśmy w tej samej łodzi i możemy się uratować tylko wówczas, gdy będziemy się trzymać razem. Unia Europejska zaczęła reagować ze zdwojoną determinacją i w sposób zjednoczony na tę dramatyczną sytuację. Ujawniła swoją zdolność ponownego odkrycia ducha ojców założycieli. Oby narzędzie służące odbudowie po pandemii COVID-19 oraz wzmocniony budżet UE na lata 2021-2027, uzgodnione na posiedzeniu Rady Europejskiej w lipcu i obecnie negocjowane pomiędzy Radą a Parlamentem Europejskim, odzwierciedliły tego ducha.
Franciszek zrezygnował z publikacji adhortacji posynodalnej.
Jako dewizę biskupiego posługiwania przyjął słowa „Ex hominibus, pro hominibus” (Z ludu i dla ludu).