Dignitas personae

Przypisy

1.  KONGREGACJA NAUKI WIARY, Instr. Donum vitae o szacunku dla rodzącego się życia ludzkiego i o godności jego przekazywania (22 lutego 1987): AAS 80 (1988), 70-102; L'Osservaiore Romana, wyd. polskie, n. 3/1987, s. 19nn.
2. JAN PAWEŁ II, Enc. Veritatis splendor o niektórych podstawowych problemach nauczania moralnego Kościoła (6 sierpnia 1993): AAS 85 (1993), 1133-1228.
3. JAN PAWEŁ II, Enc. Evangelium vitae o wartości i nienaruszalności życia ludzkiego (25 marca 1995): AAS 87 (1995), 401-522.
4. JAN PAWEŁ II, Przemówienie do uczestników VII Zgromadzenia Papieskiej Akademii „Pro Vita” (3 marca 2001), n. 3: AAS 93 (2001), 446; L'Osservatore Romana, wyd. polskie, n. 5/2001,s.23.
5. Por. JAN PAWEŁ II, Enc. Fides et ratio o relacjach między wiarą a rozumem (14 września 1998), n. l: AAS 91 (1999), 5.
6. KONGREGACJA NAUKI WIARY, Instr. Donum vitae, I, l: AAS 80 (1988), 79.
7. Jak przypomniał Benedykt XVI, prawa człowieka, w szczególności prawo każdej istoty ludzkiej do życia, «mają swój fundament w prawie naturalnym, zapisanym w sercu człowieka i obecnym w różnych kulturach i cywilizacjach. Oderwanie praw człowieka od tego kontekstu oznaczałoby zawężenie ich zasięgu i ustępstwo wobec koncepcji relatywistycznej, według której znaczenie i interpretacja praw mogłyby ulegać zmianom, a ich uniwersalność można by negować w imię różnych koncepcji kulturowych, politycznych, społecznych czy nawet religijnych. Wielka różnorodność punktów widzenia nie może być wystarczającym powodem, by zapominać, że uniwersalne są nie tylko prawa, lecz także osoba ludzka, która jest podmiotem tych praw» (Przemówienie do Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych, 18 kwietnia 2008: AAS 100 [2008], 334, L'Osservatore Romana, wyd. polskie, n. 5/2008, s. 57).
8. KONGREGACJA NAUKI WIARY, Instr. Donum vitae, 1,1: AAS 80 (1988), 78-79.
9. Tamże, II, A, 1:7.c., 87.
10. PAWEŁ VI, Enc. Humanae vitae (25 lipca 1968), n. 8: AAS 60 (1968), 485-486.
11. Benedykt XVI, Przemówienie do uczestników międzynarodowego kongresu zorganizowanego przez Papieski Uniwersytet Laterański z okazji 40. rocznicy ogłoszenia Encykliki Humanae vitae, 10 maja 2008: L'Osservatore Romana, wyd. polskie, n. 6/2008, s. 40; por. Jan XXIII, Enc. Mater et magistra (15 maja 1961), III: AAS 53 (1961), 447.
12. Sobór Watykański II, Konst. duszp. Gaudium et spes, n. 22.
13. Por. Jan Paweł II, Enc. Evangelium vitae, nn. 37-38: AAS 87 (1995), 442-444.
14. Jan Paweł II, Enc. Veritatis splendor, n. 45: AAS 85 (1993), 1169.
15. Benedykt XVI, Przemówienie do uczestników zgromadzenia ogólnego Papieskiej Akademii „Pro Vita” i międzynarodowego kongresu na temat: „Embrion ludzki w okresie przedimplantacyjnym” (27 lutego 2006): AAS 98 (2006), 264; L'Osservatore Romano, wyd. polskie, n. 6-7/2006, s. 55.
16. KONGREGACJA NAUKI WIARY, Instr. Donum vitae, Wstęp, 3: AAS 80 (1988), 75.
17. JAN PAWEŁ II, Adhort. Familiaris consortio o zadaniach rodziny chrześcijańskiej w świecie współczesnym (22 listopada 1981), n. 19: AAS74 (1982), 101-102.
18. Por. SOBÓR WATYKAŃSKI II, Dekl. Dignitatis humanae, n. 14.
19. Por. KONGREGACJA NAUKI WIARY, Instr. Donum vitae, II, A, 1: AAS 80 (1988), 87.
20. Tamże, II, B, 4: l.c.,92.
21. Tamże, Wstęp, 3: l.c., 75.
22. Przez heterologiczne sztuczne zapłodnienie lub przekazywanie życia rozumie się «metody podjęte dla uzyskania w sposób sztuczny poczęcia ludzkiego z gamet pobranych przynajmniej od jednego dawcy innego niż małżonkowie złączeni węzłem małżeńskim» (tamże, II: l.c., 86).
23. Przez homologiczne sztuczne zapłodnienie lub przekazywanie życia rozumie się: «technikę podjętą dla uzyskania poczęcia ludzkiego z gamet małżonków złączonych węzłem małżeńskim» (tamże).
24. Tamże, II, B, 7: l.c., 96; por. Pius XII, Przemówienie do uczestników IV Międzynarodowego Kongresu Lekarzy Katolickich (29 września 1949): AAS41 (1949), 560.
25. KONGREGACJA NAUKI WIARY, Instr. Donum vitae, II, B, 6: l.c., 94.
26. Por. tamże, II: l.c., 86.
27. Obecnie nawet w najlepszych ośrodkach wykonujących zabiegi sztucznego zapłodnienia liczba zniszczonych embrionów przekracza 80%.
28. JAN PAWEŁ II, Enc. Evangelium vitae, n. 14: AAS 87 (1995), 416.
29. Por. Pius XII, Przemówienie do uczestników II Światowego Kongresu o płodności i bezpłodności ludzkiej, który odbył się w Neapolu (19 maja 1956): AAS 48 (1956), 470; PAWEŁ VI, Enc. Humanae vitae, 12: AAS 60 (1968), 488-489; KONGREGACJA NAUKI WIARY, Instr. Donum vitae, II, B, 4-5: AAS 80 (1988), 90-94.
30. Coraz więcej osób, również niepołączonych węzłem małżeńskim, korzysta z metod sztucznego zapłodnienia, aby mieć dziecko. Tego rodzaju praktyki osłabiają instytucję małżeństwa i powodują, że dzieci rodzą się w środowiskach niesprzyjających ich pełnemu rozwojowi ludzkiemu.
31. BENEDYKT XVI, Przemówienie do uczestników zgromadzenia ogólnego Papieskiej Akademii „Pro Vita” i Międzynarodowego Kongresu na temat: «Embrion ludzki w okresie przedimplantacyjnym» (27 lutego 2006): AAS 98 (2006), 264; L'Osservatore Romano, wyd. polskie, n. 6-7/2006, ss. 55-56.
32. Intra Cytoplasmic Sperm Injection (ICSI), niemal we wszystkim podobne do innych form zapłodnienia in vitro, odróżnia się od nich tym, że zapłodnienie nie następuje samoistnie w probówce, lecz przez wstrzyknięcie do cytoplazmy owocytu jednego plemnika, uprzednio wyselekcjonowanego, albo niekiedy przez wstrzyknięcie niedojrzałych elementów męskich gamet.
33. W tym zakresie jednak sygnalizujemy, że specjaliści dyskutują o pewnych zagrożeniach, jakie ICSI może nieść ze sobą dla zdrowia poczętej istoty.
34. KONGREGACJA NAUKI WIARY, Instr. Donum vitae, II, B, 5: AAS 80 (1988), 93.
35. W przypadku embrionów kriokonserwacja polega na zamrażaniu w bardzo niskiej temperaturze, by móc je długo przechowywać.
36. Por. KONGREGACJA NAUKI WIARY, Instr. Donum vitae, I, 6: AAS 80 (1988), 84-85.
37. Por. nn. 34-35 niniejszej Instrukcji.
38. Por. KONGREGACJA NAUKI WIARY, Instr. Donum vitae, II, A, 1-3: l.c., 87-89.
39. JAN PAWEŁ II, Przemówienie do uczestników sympozjum na temat: «Evangelium vitae a prawo» i XI Międzynarodowego Kolokwium Prawa Kanonicznego (24 maja 1996), n. 6: AAS 88 (1996), 943-944; L 'Osservatore Romana, wyd. polskie, n. 9/1996, s. 44.
40. Kriokonserwację owocytów rozpatrywano także w innych kontekstach, których tutaj nie bierzemy pod uwagę. Przez owocyt rozumie się komórkę jajową, żeńską, do której nie przeniknął plemnik.
41. Por. SOBÓR WAT. II, Konst. duszp. Gaudium et spes, n. 51; JAN PAWEŁ II, Enc. Evangelium vitae, n. 62: AAS 87 (1995), 472.
42. JAN PAWEŁ II, Enc. Evangelium vitae, n. 63: AAS 87 (1995), 473.
43. Najbardziej znanymi środkami „przechwytującymi” są spirala albo IUD (Intra Uterine Device) oraz tak zwana „pigułka następnego dnia”.
44. Głównymi środkami przeciwciążowymi są pigułka RU-486 lub Mifepriston, prostaglandyna i Methotrexate.
45. JAN PAWEŁ II, Enc. Evangelium vitae, n. 58: AAS 87 (1995), 467.
46. Por. KPK, kan. 1398 oraz KKKW, kan. 1450, § 2; por. również KPK, kan. 1323-1324. Papieska Komisja ds. Autentycznej Interpretacji Kodeksu Prawa Kanonicznego stwierdziła, że przez pojęcie przerwania ciąży w świetle prawa karnego rozumie się «zabicie płodu w jakikolwiek sposób i w jakimkolwiek czasie od momentu poczęcia» (Odpowiedzi na wątpliwości, 23 maja 1988: AAS 80[1988], 1818).
47. Zgodnie z aktualnym stanem wiedzy, techniki proponowane dla klonowania ludzi są dwie: rozszczepienie bliźniacze i transfer jądra. Rozszczepienie bliźniacze polega na sztucznym odłączeniu pojedynczych komórek lub grup komórek od embrionu w początkowych fazach rozwoju, a następnie przeniesieniu tych komórek do macicy, w celu uzyskania, w sztuczny sposób, identycznych embrionów. Transfer jądra komórkowego, lub klonowanie właściwe, polega na wprowadzeniu jądra pobranego z komórki embrionalnej lub somatycznej do owocytu pozbawionego wcześniej jądra, a następnie na aktywacji tegoż owocytu, który powinien następnie rozwinąć się w embrion.
48. Por. KONGREGACJA NAUKI WIARY, Instr. Donum vitae, I, 6: AAS 80(1988), 84; JAN PAWEŁ II, Przemówienie do członków korpusu dyplomatycznego akredytowanych przy Stolicy Apostolskiej (10 stycznia 2005), n. 5: AAS 97 (2005), 153; L'Osservatore Romana, wyd. polskie, n. 3/2005, s. 23.
49. Nowymi technikami tego typu są np.: zastosowanie partogenezy u człowieka, transfer jądra komórki metodą ANT (Altered Nuclear Transfer) i reprogramowania oocytów OAR (Oocyte Assisted Reprogramming).
50. JAN PAWEŁ II, Enc. Evangelium vitae, n. 60: AAS 87 (1995), 469.
51. BENEDYKT XVI, Przemówienie do uczestników międzynarodowego kongresu na temat: „Komórki macierzyste: jaka będzie przyszłość terapii?”, zorganizowanego przez Papieską Akademię „Pro Vita” (16 września 2006): AAS 98 (2006), 694; L'Osservatorę Romano, wyd. polskie, n. 12/2006, s. 18.
52. Por. nn. 34-35 niniejszej Instrukcji.
53. Por. BENEDYKT XVI, Przemówienie do uczestników międzynarodowego kongresu na temat: „Komórki macierzyste: jaka będzie przyszłość terapii?”, zorganizowanego przez Papieską Akademię „Pro Vita” (16 września 2006): AAS 98 (2006), 693-695.
54. JAN PAWEŁ II, Enc. Evangelium vitae, n. 63: AAS 87 (l995), 472-473.
55. Por. tamże, n. 62: l.c., 472.
56. KONGREGACJA NAUKI WIARY, Instr. Donum vitae, 1,4: AAS 80 (1988), 83.
57. Por. JAN PAWEŁ H, Enc. Evangelium vitae, n. 73: AAS 87 (1995), 486: «Przerywanie ciąży i eutanazja są zatem zbrodniami, których żadna ludzka ustawa nie może uznać za dopuszczalne. Ustawy, które to czynią, nie tylko nie są w żaden sposób wiążące dla sumienia, ale stawiają wręcz człowieka wobec poważnej i konkretnej powinności przeciwstawienia się im poprzez sprzeciw sumienia». Prawo do sprzeciwu sumienia, będące wyrazem prawa do wolności sumienia, powinno być chronione przez ustawodawstwo cywilne.
58. JAN PAWEŁ II, Enc. Evangelium vitae, n. 89: AAS 87 (1995), 502.
59. JAN PAWEŁ II, List do wszystkich biskupów o „Ewangelii życia” (19 maja 1991): AAS 84 (1992), 319 (L'Osservatore Romana, wyd. polskie, n. 7/1991, s. 20).