Prawo cywilne i kościelne

Prawo cywilne
Obecna sytuacja prawna jest jasna: rodzice mają prawo odebrać ciało dziecka i pochować je, bez względu na czas trwania ciąży. Wątpliwości ostatecznie rozstrzygnęło rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 21 grudnia 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie postępowania ze zwłokami i szczątkami ludzkimi, w którym stwierdzono, że za zwłoki uważa się ciała osób zmarłych i dzieci martwo urodzonych, bez względu na czas trwania ciąży.

Innymi słowy:

1. Rodzice mają prawo zażądać od szpitala wystawienia zgłoszenia urodzenia dziecka. Urząd Stanu Cywilnego ma obowiązek wystawić na jego podstawie skrócony akt urodzenia dziecka z adnotacją, że urodziło się martwo.

2. Rodzice mają prawo żądać wydania ciała dziecka i wystawienia przez szpital Karty zgonu, która jest podstawą dla pochowania zwłok.

Więcej przydatnych informacji prawnych

Prawo kościelne

Kościół pozwala na katolicki pogrzeb nieochrzczonego dziecka - pisał w 2005 roku w Gościu Niedzielnym ks. Artur Stopka ("Zaginiony uśmiech").

”Ordynariusz miejsca może zezwolić na pogrzeb kościelny dzieci, których rodzice mieli zamiar je ochrzcić, a jednak zmarły przed chrztem” stwierdza Kodeks Prawa Kanonicznego (kan 1183. par. 2). W każdym aktualnym wydaniu ”Obrzędów pogrzebu” można przeczytać następującą informację:

”Konferencja Episkopatu Polski zezwala na katolicki pogrzeb dzieci, które zmarły przed chrztem, jeżeli rodzice pragnęli je ochrzcić. Przy tych pogrzebach należy używać tekstów przewidzianych na pogrzeb dzieci nieochrzczonych. Aby w umysłach wiernych nie zacierała się nauka o konieczności chrztu, należy ją przypominać w katechizacji dzieci i dorosłych”. Wszystkie trzy formy pogrzebu dziecka zawarte w ”Obrzędach” przewidują osobne teksty modlitw i czytań dla dzieci ochrzczonych i nieochrzczonych.

Nieprawdą jest również, że w czasie pogrzebu dziecka nieochrzczonego nie można odprawiać Mszy św. ”Mszał Rzymski dla diecezji polskich” zawiera pełny formularz ”Mszy w czasie pogrzebu dziecka nieochrzczonego”. Tymczasem wielu księży na pytanie o możliwość ”pełnego” pogrzebu dziecka, które urodziło się martwe, odpowiada: ”Nie ma zwyczaju”. Niektórzy ze zdumieniem dowiadują się o istnieniu odpowiednich tekstów liturgicznych. Większość zwraca uwagę, że niemal nigdy rodzice w takich sytuacjach nie proszą o pogrzeb dziecka. Często sprawiają wrażenie, jakby chcieli jak najszybciej mieć problem za sobą. Być może wynika to również z niewiedzy, iż przepisy kościelne nie stawiają żadnych przeszkód. Zdaniem prof. Chazana, wskazane jest nie tylko pochowanie dziecka, które urodziło się martwe, zgodnie z zasadami wyznawanej przez rodziców wiary, ale także przeżycie przez nich ”pełnej żałoby” po takim dziecku.