Patriarcha Lizbony objął urząd

W sobotnie przedpołudnie 6 lipca w katedrze lizbońskiej abp Manuel José Macário do Nascimento Clemente (będzie nosił imię Manuel III) objął pasterskie rządy nad stołeczną archidiecezją jako jej 17. patriarcha. Jest on następcą kard. José da Cruz Policarpo, który ustąpił po 15 latach pełnienia tego urzędu.

Obejmując swe nowe stanowisko abp Clemente zaznaczył, że ingres ma znaczenie symboliczne, gdyż prawdziwym rządcą stolicy biskupiej jest Jezus Chrystus, a on – nowy patriarcha, wchodząc w nowe obowiązki, jedynie potwierdza swą dyspozycyjność w służbie diecezji. Arcybiskup prosił zgromadzonych, aby zaparli się samych siebie i dali się objąć w posiadanie Chrystusowi.

Nowy rządca archidiecezji pozdrowił swego poprzednika, a zwracając się do biskupów pomocniczych dał do zrozumienia, że wkrótce można spodziewać się nowego biskupa pomocniczego w stolicy. „W Lizbonie jest patriarcha i kilku biskupów, wszyscy jednak pełnimy tę samą posługę. Gdy jesteśmy nie w czwórkę, ale w trójkę, to tak jakbyśmy byli jedno” – powiedział patriarcha Clemente.

Przed podpisaniem aktu ingresu nuncjusz apostolski w Portugalii abp Rino Passigato odczytał dekret papieża Franciszka, mianujący abp. Manuela José Macário do Nascimento Clemente nowym ordynariuszem i patriarcha Lizbony.

Nowy patriarcha, a od 20 czerwca także nowy przewodniczący Portugalskiej Konferencji Biskupiej, urodził się 16 lipca 1948 roku w Torres Vedras na terenie patriarchatu Lizbony. Po ukończeniu studiów historycznych na stołecznym uniwersytecie w 1973 wstąpił do wyższego seminarium duchownego "Cristo Rei dos Olivais" i 29 czerwca 1979 przyjął święcenia kapłańskie. Na Portugalskim Uniwersytecie Katolickim (UCP) uzyskał doktorat z teologii, ze specjalizacją "historia teologii". Był wicerektorem a następnie rektorem swego dawnego seminarium duchownego, wykładowcą na wydziale teologicznym UCP, członkiem kapituły katedralnej oraz rad kapłańskiej i duszpasterskiej stołecznej metropolii.

6 listopada 1999 bł. Jan Paweł II mianował go biskupem tytularnym Pinhel i biskupem pomocniczym Lizbony. Sakrę przyjął 22 stycznia 2000 z rąk swego poprzednika na urzędzie patriarszym kard. José da Cruz Policarpo. 22 lutego 2007 Benedykt XVI mianował go biskupem diecezji Porto, a 18 maja br. obecny papież przeniósł go na stanowisko 17. patriarchy Lizbony. Abp Clemente od 2011 był wiceprzewodniczącym episkopatu, a od 2012 jest członkiem Papieskiej Rady ds. Środków Społecznego Przekazu.

Lizbona była stolicą biskupstwa już w IV wieku, chociaż pierwsi znani z imienia biskupi pochodzą z połowy XII wieku, od 10 listopada 1394 ma rangę metropolii, a od 7 listopada 1716 nosi tytuł patriarchatu. Jest jednym z dwóch – obok Wenecji – patriarchatów w Kościele zachodnim. Na obszarze ponad 3,7 tys. km kw. mieszka tam przeszło 2,5 mln osób, spośród których ponad 1,9 mln to katolicy. W prawie 290 parafiach posługę pełni ponad 600 księży diecezjalnych i zakonnych oraz ponad tysiąc sióstr zakonnych.

Pierwszym hierarchą lizbońskim, obdarzonym tytułem patriarchy był w latach 1716-54 kard. Tomás de Almeida (1670-1754). Należy podkreślić, że zarówno on, jak i wszyscy jego następcy na tym urzędzie byli kardynałami, wszystko więc wskazuje na to, że również abp Clemente otrzyma taką godność na najbliższym konsystorzu.