Sprzeciw sumienia jest możliwy

Konferencja „Polska, Europa; o miejsce dla klauzuli sumienia" odbyła się 22 maja w auli Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II.

- Dziękuję za podjęcie tego ważnego tematu w czasie, kiedy sumienia, szczególnie lekarzy i farmaceutów, są wystawiane na próbę - powiedział kard. Stanisław Dziwisz, metropolita krakowski, wielki kanclerz uczelni.

Metropolita przypomniał słowa Jana Pawła II, wypowiedziane 22 maja 1995 r. w Skoczowie, uznając je za wciąż aktualne: „Nasza ojczyzna stoi dzisiaj przed wieloma trudnymi problemami społecznymi, gospodarczymi, także politycznymi. Trzeba je rozwiązywać mądrze i wytrwale. Jednak najbardziej podstawowym problemem pozostaje sprawa ładu moralnego. Ten ład jest fundamentem życia każdego człowieka i każdego społeczeństwa. Dlatego Polska woła dzisiaj nade wszystko o ludzi sumienia”.

O swoich doświadczeniach opowiadał prof. Chazan, były dyrektor warszawskiego Szpitala Świętej Rodziny. W ub. roku, powołując się na klauzulę sumienia, nie tylko odmówił aborcji dziecka, lecz również wskazania pacjentce miejsca, gdzie taką aborcję można by wykonać.

- Oskarżono mnie, że dbając w sposób egoistyczny o swoje sumienie, naraziłem matkę i narodzone dziecko na cierpienie - powiedział prof. Chazan. - Ja zaś jedynie przeciwstawiłem się nieprawemu prawu. Był to akt obywatelskiego nieposłuszeństwa. Lekarz ma jedno sumienie i nie można go rozdzielać w zależności od pełnionej funkcji.

  Bogdan Gancarz /Foto Gość Gościem honorowym konferencji był prof. Bogdan Chazan, znany lekarz Prof. Chazan dodał, że lekarz ma być adwokatem życia dziecka, życia człowieka starego i niedołężnego. - Nie powinniśmy się zgadzać na rozszerzanie kompetencji lekarzy tak, by stawali się sędziami lub katami. Nie jest moim zadaniem organizowanie aborcji w Polsce. Niech jednak zajmują się tym może jedynie niektóre placówki, np. te, które już teraz zajmują się inwazyjnymi metodami badań prenatalnych, uwalniając pozostałe od konieczności czynienia tego, co rodzi konflikt sumienia - powiedział prof. Chazan.

Wśród uczestników był również wybitny prawnik prof. Andrzej Zoll. Stwierdził, że przepis w Ustawie o zawodzie lekarza, przewidujący o konieczności poinformowania przez lekarza, gdzie można dokonać aborcji, należałoby zmienić. - To nie lekarz powinien udzielać takich informacji - powiedział prof. Zoll.

Istnienie w prawie polskim klauzuli sumienia uznał zaś za bardzo ważne. - Ona pozwala rozwiązać konflikt między nakazem wynikającym z normy prawnej i zakazem wynikającym z normy etycznej. Wolność sumienia nie wymaga podstawy prawnej. Takiej podstawy wymaga dopiero ograniczenie tej wolności - stwierdził prawnik.

Uczeni z UPJP II i UW przedstawiali również filozoficzno-teologiczne podstawy klauzuli sumienia oraz istotę sprzeciwu sumienia z punktu widzenia prawa. - Klauzula sumienia jest punktem oporu społeczeństwa obywatelskiego w sytuacji, gdy prawodawca chciałby nadużywać swoich kompetencji - powiedział prof. Aleksander Stępkowski, prawnik z Uniwersytetu Warszawskiego.

Marek Jurek, poseł do Parlamentu Europejskiego, wskazał na „głuchotę moralną” obecnie rządzących Polską elit politycznych, skutkującą m.in. tym, że w dziedzinie ochrony życia wszystkie sprawy sporne są załatwiane zgodnie z życzeniami aborcjonistów.

Organizatorami konferencji byli: Fundacja „Jeden z Nas”, Międzywydziałowy Instytut Bioetyki UPJPII, Ośrodek Badań nad Myślą Jana Pawła II oraz polska delegacja Grupy Europejskich Konserwatystów i Reformatorów w PE.

Młodzi wolontariusze Inicjatywy Ustawodawczej „Stop Aborcji” rozdali uczestnikom konferencji książkowy przewodnik „Bioetyka dla młodych”, przygotowany przez Fundację „Jeden z Nas” oraz Międzywydziałowy Instytut Bioetyki UPJPII we współpracy z Fundacją „Jérôme Lejeune”.