Co do ludzkiej duchowej duszy to bym się nie martwił. Nauka, jako zajmująca się z definicji tym, co można zbadać, zważyć zmierzyć itd nie ma na temat duszy nic sensownego do powiedzenia. Świat duchowy wykracza poza jej kompetencje. Z tego powodu bywa zresztą, że naukowcy kwestionują jego istnienie.

Co do ludzkiej wolności... Napiszę o tym szerzej w jednym z kolejnych odcinków (nie następnym tylko kolejnym). Jestem jednak przekonany, że jeśli człowiek potrafi powiedzieć "nie" instynktom, to z tym determinizmem nie należy przesadzać. Owszem, człowiek jest istotą materialną i w tej mierze podlega prawom przyrody. Np. musi jeść, spać, męczy się, choruje. Ale przecież potrafi oddać życie dla idei. A ze świata materialnego znamy raczej instynkt samozachowawczy, dla którego wyjątek robi się, jełsli już to dla ochrony potomstwa, nie idei...