GOSC.PL |
publikacja 17.02.2011 07:10
Kiedyś często bywali tu arcybiskupi i książęta. Szturmem próbowali do niej wtargnąć Tatarzy, Litwini, Krzyżacy i Szwedzi. W jej progach modlił się też sługa Boży Jan Paweł II.
Agnieszka Napiórkowska/GN
W tumskiej archikolegiacie odbyło się wiele synodów i zjazdów książęcych
O tym, jak wielkim wydarzeniem historycznym i religijnym będzie obchodzona 21 i 22 maja 850. rocznica konsekracji archikolegiaty tumskiej, zbudowanej z inicjatywy arcybiskupa gnieźnieńskiego Janika ze Żnina, może świadczyć fakt, że o uroczystość pytał sam Ojciec Święty Benedykt XVI. Imponująca jest także lista zaproszonych gości.
Powtórka z historii
Archikolegiata w Tumie zbudowana została na fundamentach opactwa NMP, które powstało około 1000 r. i związane jest z działalnością św. Wojciecha. Tumska świątynia jest największym kościołem romańskim w Polsce. Jej budowa była wzorowana na katedrze wawelskiej. Uroczystej konsekracji, która miała miejsce 21 maja 1161 r., dokonał abp Janik, który później spoczął w jej podziemiach. Do połowy XVI w. stanowiła miejsce zjazdów kościelnych i książęcych. Odbywało się w niej wiele synodów, istotnych dla państwa i Kościoła w Polsce.
Agnieszka Napiórkowska/GN
Nad drzwiami wejściowymi znajduje się przepiękny XII-wieczny portal
Świątynia ma charakter obronny, toteż wielokrotnie służyła za twierdzę. W XIII i XIV wieku była wielokrotnie oblegana przez Tatarów, Litwinów, Krzyżaków i Szwedów. Najgroźniejszy okazał się najazd Litwinów, podczas którego spalono kościół razem z ukrytą w nim ludnością. Podczas odbudowy zatarł się częściowo jej romański charakter, z kolei po pożarze w 1473 r. wprowadzono elementy gotyckie. 100 lat później przed wejściem głównym dobudowano renesansową kruchtę, która miała zabezpieczyć romański portal, i położono tynki z freskami.
Po zniszczeniach, których dokonali Szwedzi, z inicjatywy prymasa Łubieńskiego w latach 1765–1785 przebudowano kościół, nadając mu styl klasycystyczny. Architekt Efraim Schroeder zaprojektował przebudowę wież, nawy głównej, okien i całego wnętrza.
Przez wiele wieków kościół w Tumie posiadał tytuł kolegiaty. W 1819 r. kapituła łęczycka została zniesiona, a kolegiata stała się kościołem parafialnym. Ostatni pożar kościoła miał miejsce w 1939 r., podczas bitwy nad Bzurą. Odbudowę rozpoczęto 8 lat później. Po nowym podziale administracyjnym Kościoła w 1992 r. parafa w Tumie została włączona do diecezji łowickiej i otrzymała tytuł archikolegiaty. Erygowano również kapitułę łęczycką. W 1999 r. sprowadzono do Tumu relikwie św. Wojciecha.
Może i prezydent?
Przygotowania do jubileuszu w parafii pw. NMP Królowej i św. Aleksego rozpoczęły się 3 lata temu. – Zbliżająca się okrągła rocznica konsekracji sprawiała, że ciągle zastanawialiśmy się, co można i należy zrobić – mówi ks. Paweł Olszewski, proboszcz.
Uroczystości jubileuszowe rozciągnięte będą na dwa dni. W sobotę 21 maja planowana jest sesja naukowa, która odbędzie się w Domu Kultury w Łęczycy. Po niej przewidziano zwiedzanie kościoła i wystawy przygotowywanej przez Muzeum w Łęczycy. Tego dnia ma także nastąpić rozdanie nagród uczestnikom konkursu fotograficznego i historycznego dla dzieci i młodzieży z powiatu.
– Przygotowujemy także album dotyczący archikolegiaty. Na tym jednak nie koniec. Wydany zostanie też kalendarz na rok 2012. Kulminacją jubileuszowych uroczystości będzie Msza św. 22 maja o godz. 13 z udziałem nuncjusza apostolskiego, arcybiskupów i biskupów polskich. Eucharystii będzie przewodniczył prymas senior kard. Józef Glemp, zaś Słowo Boże wygłosi abp Józef Michalik. Do udziału w uroczystościach zaproszono także władze wszystkich szczebli z prezydentem Bronisławem Komorowskim i premierem Donaldem Tuskiem na czele – wylicza ks. Olszewski.
Warto podkreślić, że w zorganizowanie obchodów 850. rocznicy bardzo mocno zaangażowane są miasto i powiat Łęczyca, które wysyłają oficjalne zaproszenia, a także przygotowują wystawy, prelekcje, koncerty i okolicznościowe pamiątki. Na ich zlecenie zamówiony został w Filharmonii Łódzkiej specjalny utwór. Uroczystości uświetni koncert.
– Zorganizowanie takich uroczystości jest wielkim przedsięwzięciem, dlatego – zwłaszcza w kwestiach logistycznych – bardzo liczę na parafian. Chciałbym, by mieszkańcy otworzyli swoje podwórka i zrobili z nich parkingi, a także, aby zajęli się zabezpieczeniem uroczystości – mówi ks. Olszewski.