Rozpoczął się proces słuchania tego, co Duch zechce powiedzieć przez wszystkich ochrzczonych w ramach XVI Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów „Ku Kościołowi synodalnemu: komunia, uczestnictwo, misja”.

„Tym razem papież Franciszek pragnie, aby w synodalnym doświadczeniu uczestniczyli nie tylko biskupi. Do pójścia wspólną drogą rozeznania woli Bożej zaprasza wszystkich – bo wszyscy przez chrzest i bierzmowanie otrzymali Ducha Świętego, a w Eucharystii karmią się jednym Ciałem Żyjącego Pana” – piszą biskupi w liście pasterskim, odczytanym w całej Polsce w minioną niedzielę 17 października. Tego właśnie dnia we wszystkich katolickich kościołach katedralnych świata zainaugurowano etap diecezjalny synodu.

W katedrze w Katowicach na uroczystym otwarciu tego etapu zebrali się księża dziekani, przedstawiciele parafialnych rad duszpasterskich oraz członkowie ruchów i stowarzyszeń działających na terenie archidiecezji. Trzy osoby, kapłan i dwie osoby świeckie, otrzymały dekrety członków archidiecezjalnego zespołu ds. konsultacji synodalnych. – Waszym pierwszym zadaniem będzie wypracowanie sposobu komunikacji. Chcemy, aby proces konsultacji synodalnych był jak najszerszy. Wszyscy ochrzczeni są zaproszeni do tej rozmowy w Kościele i o Kościele. Nie możemy i nie chcemy zapomnieć także o tych, których w Kościele z różnych powodów nie ma – powiedział im metropolita katowicki abp Wiktor Skworc.

Wszystkie diecezje, inaugurując synod, koncentrują się na stworzeniu warunków, aby wszyscy diecezjanie, duchowni i świeccy, w grupach nieformalnych, w ruchach i stowarzyszeniach, parafiach i zgromadzeniach, mieli możliwość wypowiedzenia tego, co rozpoznają w sercach jako możliwy głos Ducha Świętego. „Czy nasze wspólnoty dają nam poczucie bezpieczeństwa, gdy próbujemy wypowiedzieć sprawy trudne?” – to jedno z pytań, na które Kościół chce uzyskać odpowiedź. „I jeszcze jedno pytanie, które Ojciec Święty podkreśla szczególnie: czy z naszej rozmowy o Kościele nie wykluczamy tych, których głos łatwo zignorować, bo są z jakiegoś powodu słabsi, zmarginalizowani i mniej obecni w »głównym nurcie« życia Kościoła?” – podkreślają biskupi w liście pasterskim. Wyjaśniają, dlaczego to takie ważne. „Synodalne podejście musi zachowywać wrażliwość na włączenie do rozmowy wszystkich, nie wiadomo bowiem, przez kogo Duch Święty zechce przemówić. On »wieje, kędy chce« (por. J 3,8), i kogokolwiek może wybrać jako swoje narzędzie. Wykluczenie kogoś ze wspólnotowego rozeznania może więc oznaczać pozbawienie się możliwości rozpoznania woli Bożej” – zauważają, stwierdzając, że „w Kościele rację ma Duch Święty, a wszystkie ludzkie struktury władzy muszą służyć temu, by rozpoznać Jego tchnienie i mu się poddać”.

Synodalne prace potrwają dwa lata. Najpierw będzie miała miejsce faza diecezjalna, w przyszłym roku kontynentalna, a w roku 2023 – powszechna. Diecezjalny etap synodu potrwa przez kilka najbliższych miesięcy. Biskupi wskazują, że „w czasie synodu mamy przyjrzeć się temu, w jaki sposób razem, duchowni i świeccy, budujemy wspólnotę Kościoła, począwszy od najmniejszej parafii”. „Głosy z synodalnego dialogu we wspólnotach lokalnych trzeba będzie zebrać, podsumować, przekazać dalej” – czytamy w liście.

Zgodnie z myślą Ojca Świętego jakiekolwiek reformy w Kościele powinny być poprzedzone rachunkiem sumienia ze sposobu wzajemnej komunikacji – z tego, jak rozmawiając ze sobą i wzajemnie się słuchając, rozpoznajemy wolę Bożą. Czas na to właśnie nadszedł. •