Teologia błogosławiona

ks. Szymon Kiera

publikacja 17.11.2010 06:44

Co katolik może wiedzieć o nauczaniu Benedykta XVI? Jeśli czerpie wiedzę jedynie z mass mediów, to niezbyt wiele. Do poznania myśli papieża-teologa zachęca w swojej książce ks. Jerzy Szymik.

Teologia błogosławiona DANILO SCHIAVELLA/PAP/EPA/gn Benedykt XVI

O Benedykcie XVI słyszymy w mediach dość regularnie. Informacje o papieskich wypowiedziach i komentarze do jego pielgrzymek bywają jednak mocno wybiórcze. Niekiedy ograniczają się tylko do wyłapywania medialnie nośnych „smaczków” wyrwanych z kontekstu. Najlepszym tego przykładem były chociażby doniesienia informujące, że Ojciec Święty w trakcie pielgrzymki do Afryki mówił jedynie o prezerwatywach, a podczas zakończenia Roku Kapłańskiego uroczyście przepraszał za grzech pedofilii w Kościele. Sęk jednak w tym, że sedno papieskiego przekazu leży zupełnie gdzie indziej.

Współpracownik prawdy
Odważną próbę całościowego odczytania teologii Benedykta XVI podejmuje ks. prof. Jerzy Szymik. Śląski teolog, poeta, członek Międzynarodowej Komisji Teologicznej, znany czytelnikom „Gościa Niedzielnego” z comiesięcznej rubryki „Poezja i teologia”, od lat z wnikliwością i pasją zgłębia nauczanie Josepha Ratzingera/Benedykta XVI. Owocem tej pracy stała się książka „Theologia benedicta”, będąca pierwszą częścią planowanego przez autora tryptyku. Ksiądz Szymik przekonuje, że warto podjąć wysiłek uważnego wczytania się w papieskie teksty, by oczyścić nasze spojrzenie na Boga, Kościół i świat. Teologia proponowana przez Benedykta XVI ma w sobie bowiem witalną siłę zdolną odpowiedzieć na najbardziej palące pytania współczesnego człowieka.

Jak wskazuje wieloznaczny tytuł książki Szymika, nauka Ojca Świętego, inspirowana postacią św. Benedykta, jest nie tylko „trafnie i dobrze wyrażona” (bene dicta), lecz także „błogosławiona” (benedicta). To znaczy dana przez Boga na nasze czasy. W opinii ks. Szymika papieżowi nie chodzi o to, by koniecznie nadążać za światem, ale by podobać się Bogu. Benedykt XVI nie dba o własny image ani o dobre PR, ale jedynie o to, by iść za prawdą, by być w jej służbie. „W dzisiejszym świecie temat prawdy niemal zanikł, ponieważ prawda wydaje się czymś zbyt wielkim dla człowieka, a jednak wszystko się rozpada, gdy nie ma prawdy” – pisał przed laty Ratzinger, uzasadniając wybór swojego biskupiego zawołania („Współpracownicy prawdy”). Przewodnim zadaniem myśli teologicznej Ojca Świętego jest zatem troska o oddanie głosu prawdzie, o jej stałe poszukiwanie w świetle wiary i rozumu. Analiza papieskiego nauczania zawarta w książce „Theologia benedicta” ukazuje, że Benedyktowi chodzi w gruncie rzeczy o ukierunkowanie człowieka na sprawy najbardziej istotne: na pytania o Boga, o zbawienie, nadzieję, życie, etos. Tym samym – twierdzi ks. Szymik – teologia jako nauka o prawdzie podprowadza nas do osobistego spotkania z Bogiem żywym i jednocześnie prowokuje do radykalnego nawrócenia.

Mozart i prorok
„Kto spełnia wymagania prawdy, zbliża się do światła, aby się okazało, że jego uczynki zostały dokonane w Bogu” – czytamy w Ewangelii wg św. Jana. Może dlatego rozmach i bezkompromisowość papieża w dążeniu do prawdy wzbudzają zachwyt u jednych, a radykalny sprzeciw u drugich. Dla tych pierwszych jest geniuszem i „typem mozartowskim w teologii”, drudzy widzą w nim jedynie „nieugiętego inkwizytora”, „hamulcowego Kościoła” czy też „rottweilera Pana Boga”. Dysydencki teolog Eugen Drewermann prognozował nawet, że dorobek Ratzingera jest bez znaczenia, a jego teologiczne myśli nie będą stanowić dla nikogo impulsu.

O tym, jak fałszywe były to przepowiednie, dobitnie świadczy trafiająca właśnie do naszych rąk „Theologia benedicta”. Ks. Szymik nie tylko przybliża najistotniejsze wątki papieskiego nauczania, lecz także próbuje „przejąć pałeczkę” tej teologii, twórczo ją interpretując i rozwijając. Z lektury jego książki dowiadujemy się między innymi, czym dla Josepha Ratzingera jest teologia (jakie są jej zadania, natura, sens), a także dlaczego w życiu człowieka radykalne pierwszeństwo należy się tylko i wyłącznie Stwórcy.

Benedykt XVI jest wybitnym diagnostykiem współczesnego świata i prorokiem wskazującym mu w Bogu jedyne źródło nadziei. Ks. Szymik twierdzi, że wszelkie próby fałszowania lub marginalizowania myśli papieża wynikają ostatecznie z nienawiści do prawdy i odwrócenia serca od Boga. Apokaliptycznie rzecz ujmując: bestia, której nadepnięto na ogon, zawsze będzie próbowała kneblować głos prorokom prawdy...

Dzięki książce ks. Jerzego Szymika mamy szansę lepiej zrozumieć wołanie papieża, napominające, że wszelkie odpowiedzi, które nie sięgają aż do Boga, zawsze będą dla nas za krótkie. Bo ostatecznie tylko w Bogu żywym jest nasza nadzieja.

Prezentacja książki „Theologia benedicta” odbędzie się 17 listopada 2010 r. o godz. 18.00 w auli Wydz. Teologicznego UŚ w Katowicach.