Do kompetencji tej dykasterii należą sprawy związane z ustanawianiem Kościołów partykularnych i ich synodów, z ich podziałem, jednoczeniem, likwidacją i innymi zmianami, a także z tworzeniem ordynariatów wojskowych; zapewnienie mianowania biskupów, w tym tytularnych, oraz właściwego sprawowania ich urzędu, organizacja wizyt „ad limina Apostolorum” oraz analizowanie pięcioletnich sprawozdań Kościołów partykularnych; przeprowadzenie tego, co dotyczy sprawowania Synodów partykularnych jak również tworzenia Konferencji Episkopatu i rewizji ich statutów; przyjęcie ich aktów i dekretów oraz, po konsultacji z zainteresowanymi dykasteriami, udzielenie im niezbędnej rekognicji. Ponadto podlegają jej także wszystkie sprawy dotyczące prałatur personalnych.

Prefektem Kongregacji ds. Biskupów jest od 30 czerwca 2010 roku Kanadyjczyk kard. Marc Ouellet.