Obleczona w słońce

GN 27/2020 |

publikacja 02.07.2020 00:00

Maryja zasiada na niewidocznym tronie z chmur i za chwilę zacznie karmić Dzieciątko.

Domenico Bigordi, zwany Ghirlandaio "Madonna w glorii ze świętymi", tempera na desce, 1490–1494, Stara Pinakoteka, Monachium Domenico Bigordi, zwany Ghirlandaio "Madonna w glorii ze świętymi", tempera na desce, 1490–1494, Stara Pinakoteka, Monachium

Oboje otacza świetlista tarcza zwana glorią. To motyw nawiązujący do Apokalipsy św. Jana, gdzie czytamy: „Potem wielki znak się ukazał na niebie: Niewiasta obleczona w słońce” (Ap 12,1). Tę wizję Matki Bożej w glorii podtrzymywanej przez anioły artyści wykorzystywali też często, by ukazywać niepokalane poczęcie Maryi, a czasem także Jej wniebowzięcie.

Poniżej artysta namalował czterech świętych, dzięki czemu kompozycję dzieła możemy zaliczyć do typu zwanego sacra conversazione (święta rozmowa). Tuż przy tronie Madonny stoją św. Michał Archanioł i św. Jan Chrzciciel. Archanioł w zbroi i z mieczem w ręku pełni funkcję strażnika tronu. Jan Chrzciciel z kolei jako prorok wskazuje małego Jezusa, przypominając o Jego zbawczej misji.

Niżej z lewej strony klęczy św. Dominik z otwartą księgą. Obraz dekorował ołtarz w dominikańskim kościele Santa Maria Novella we Florencji, obecność założyciela zakonu w gronie świętych adorujących Jezusa i Madonnę jest więc w pełni zrozumiała. Nieco trudniej ustalić tożsamość drugiego klęczącego świętego, brakuje mu bowiem charakterystycznych atrybutów. Niektórzy uważają, że to św. Jan Ewangelista. Bardziej przekonująca wydaje się interpretacja specjalistów ze Starej Pinakoteki w Monachium, gdzie znajduje się dzieło. Uważają oni, że to św. Tomasz. Ma to nawiązywać do starej legendy mówiącej o tym, że Tomasz przegapił nie tylko pierwsze objawienie się Zmartwychwstałego apostołom, ale również wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny. Nie potrafił uwierzyć w cud. Litując się nad znanym ze sceptycyzmu apostołem, Maryja ukazała mu się po wniebowzięciu.

Leszek Śliwa

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.