Zakonny ogrodnik kawalerem Orderu Odrodzenia Polski

Radio Watykańskie/sx

publikacja 23.03.2009 11:48

22 marca br. Stefan Franczak SJ został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne osiągnięcia w dziedzinie hodowli rośli ozdobnych i za wkład do światowego dorobku ogrodnictwa. W imieniu Prezydenta RP odznaczenie wręczył Prezydent Gdyni Wojciech Szczurek.

Br. Stefan Franczak jest znanym na świecie hodowcą powojników (Clematis). Swoją działalność związał z ogrodem warszawskiego kolegium jezuitów. Jest honorowym członkiem The International Clematis Society. Wyhodował i nazwał rekordową liczbę ponad 80 odmian klematisów, z czego 68 znajduje się w międzynarodowym rejestrze. Wiele z nich należy do najlepszych wśród wyhodowanych w ciągu ostatnich 20 lat na świecie. Opisywano je w wielu artykułach prasowych, np. w Stanach Zjednoczonych, Japonii, Kanadzie, Szwecji czy Wielkiej Brytanii. Obecnie br. Franczak ma 91 lat i po latach ciężkiej pracy przebywa w infirmerii zakonnej w kolegium jezuitów w Gdyni.

Tak wspomina osiągnięcia Brata Stefana dr Szczepan Marczyński z Wydziału Ogrodniczego Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego:

„W 1969 r. zacząłem pracę w Katedrze Roślin Ozdobnych i wtedy trafiłem do ogrodu księży jezuitów w Warszawie przy ul. Rakowieckiej. W owym czasie był to chyba najpiękniejszy ogród w Warszawie, w weekendy otwarty dla wszystkich. Tam poznałem br. Stefana Franczaka, który ten ogród zorganizował i prowadził. W ogrodzie tym była duża kolekcja bylin i krzewów ozdobnych, a zwłaszcza powojników (Clematis), liliowców (Hemerocalis) i irysów bródkowych (Iris).

Wiele z tych kwiatów uzyskało prestiżowe wyróżnienia międzynarodowe. Odmiany «Błękitny Anioł», «Polish Spirit», i «Warszawska Nike» uzyskały w Anglii «Award of Garden Merit», najwyższe wyróżnienie przyznawane przez Royal Horticulture Society (RHS) najlepszym odmianom roślin ogrodowych. RHS jest najliczniejszym (liczy kilkaset tysięcy członków) i najaktywniej działającym towarzystwem ogrodniczym na świecie.

Cztery odmiany powojników Brata Stefana zostały uhonorowane medalami na największej europejskiej wystawie szkółkarskiej – PLANTARIUM w Holandii. Odmiany «Kardynał Wyszyński», «Błękitny Anioł» i «Westerplatte» otrzymały złote medale, a odmiana «Warszawska Nike» srebrny.

Odmiana «Emilia Plater», jako jedyna w 2002 r., po trzyletniej obserwacji, w uznaniu jej niezwykłej zdrowotności, odporności i dekoracyjności ogrodowej, została wyróżniona przez Brytyjskie Towarzystwo Powojnikowe (British Clematis Society) – «Certificate of Merit 2002».

Większości odmian Brat Stefan nadał nazwy związane z wybitnymi osobistościami polskiego kościoła («Jan Paweł II», «Kardynał Wyszyński», «Matka Urszula Ledóchowska», «Matka Siedliska») lub z polską historią («Warszawska Nike», «Westerplatte», «Monte Cassino», «Emilia Plater»). Stefan Franczak wyhodował również 115 odmian liliowców (Hemerocalis), z których 95 uzyskało międzynarodową rejestrację. Dzięki temu miliony osób na całym świecie dowiedziały się o Polsce i jej historii”.