Anioł pokoju z Saragossy - św. Elżbieta Portugalska

Piotr Drzyzga

publikacja 16.06.2009 11:01

Urodziła się w 1271 roku w Saragossie. Była córką króla Aragonii, Piotra III i Konstancji – córki monarchy Sycylii, a co za tym idzie bratanicą świętej Elżbiety z Turyngii. W bardzo młodym wieku wyszła za mąż za króla Portugalii, Dionizego.

Anioł pokoju z Saragossy - św. Elżbieta Portugalska Francisco de Zurbarán (PD) Św. Elżbieta Portugalska

W 1283 roku przeniosła się na dwór królewski do Bragi, gdzie odbyła się uroczysta ceremonia ślubna młodej, królewskiej pary. Jednym z potomków Elżbiety (zwanej także Izabelą) i Dioizego był Alfons – późniejszy następca portugalskiego tronu.

Elżbieta była całkowitym przeciwieństwem swego męża. Podczas gdy on prowadził rozwiązły tryb życia, wypełniając wolny czas niekończącymi się biesiadami i wyprawami na polowania, ona oddawała się modlitwie, pracom charytatywnym i wychowywaniu dzieci – także tych, które Dionizy miał ze swymi licznymi kochankami. Wspierała również dotacjami kościoły i klasztory, budowała domy dziecka, szpitale i przytułki. Sporą część swego majątku rozdała najuboższym. Gdy Alfons dorósł, obawiał się, że to nie on, a któreś z dzieci z nieprawego łoża odziedziczy tron po Dionizym. Dlatego też postanowił zapobiec ewentualnemu pominięciu go w testamencie i wypowiedział wciąż panującemu ojcu wojnę. Wtedy to Elżbieta wkroczyła do akcji, robiąc wszystko, by pogodzić zwaśnione strony i nie dopuścić do wybuchu wojny domowej.

Dionizy – podejrzewając spisek – na pewien czas uwięził swą małżonkę. Mimo to udało jej się zapobiec konfliktowi i to niejednokrotnie. Król Portugalii wszedł bowiem w zatarg także i z władcą Kastylii, Ferdynandem IV (prywatnie swym zięciem). Również i w tym przypadku późniejsza święta wykazała się talentem negocjatorskim, przez co zaczęła uchodzić za „anioła pokoju”.

Po śmierci męża w 1325 roku została franciszkańską tercjarką. Udała się także na pieszą pielgrzymkę do Comopstelli. W 1336 ponownie przyszło jej godzić szykujące się do militarnego starcia strony. Tym razem przeciwko sobie wystąpili wspomniany tu już syn, Alfons IV Dzielny oraz wnuk Elżbiety, król kastylijski, Alfons XI. I tym razem udało jej się przeszkodzić rozlewowi krwi.

Wkrótce potem - 4 lipca 1336 roku - zmarła w portugalskiej miejscowości Estremoz. Pochowaną ją w klasztorze świętej Klary w Coimbrze, którego była zresztą fundatorką. Beatyfikowano ją w 1516, kanonizowano natomiast w 1625 roku w czasie pontyfikatu papieża Urbana VIII. Jest między innymi patronką Portugalii i Saragossy. Wzywa się ją także podczas zagrożeń wojennych.