Miejsce
Tradycja pielgrzymowania do Wambierzyc, niewielkiej wioski na Ziemi Kłodzkiej, jest bardzo stara. Początki kultu maryjnego sięgają tam XIII wieku. Z tego stulecia pochodzi figura Matki Bożej Królowej Rodzin, znajdująca się w wambierzyckiej bazylice, ukoronowana w roku 1980.
Spisane w XVIII wieku przekazy ustne mówią, że w XIII w. niewidomy Jan z Raszewa odzyskał wzrok modląc się przed figurką Maryi z Dzieciątkiem umieszczonej na potężnej lipie. Wieść o cudownym wydarzeniu rozeszła się bardzo szybko. Przed figurkę zaczęły napływać coraz większe grupy pielgrzymów. Koło drzewa wkrótce wybudowano kamienny ołtarz, kropielnicę i lichtarz (przechowywane obecnie w krużgankach bazyliki).
Pielgrzymi przybywali przede wszystkim z Czech, Moraw, Austrii, Opolskiego i Górnego Śląska. Pod koniec XVIII wieku było ich co roku ok. 200 tysięcy.
Koło miejsca pielgrzymkowego wyrosła miejscowość, która obecnie liczy ok. 1,2 tys. mieszkańców.

Obecna świątynia została wybudowana w stylu barokowym w latach 1715-1720. W roku 1936 papież Pius XI nadał jej tytuł bazyliki mniejszej.

Ważną częścią wambierzyckiego Sanktuarium jest kalwaria, założona w latach 1683-1708 przez Daniela Osterberga. Liczy ona aż 74 kaplice. Na przełomie XIX i XX stulecia prawie wszystkie wyposażono w polichromowane, drewniane figury, będące dziełem rzeźbiarzy tyrolskich.

Duże zainteresowanie zwiedzających budzi również ruchoma szopka, mieszcząca się w budynku u podnóża kalwarii. Powstała w II połowie XIX wieku, a jej twórcą jest Longinus Wittig, ślusarz z zawodu, a rzeźbiarz z zamiłowania. Przez 28 lat wyrzeźbił ok. 800 postaci, z tego 300 jest ruchomych. Napęd stanowi zachowany w dobrym stanie technicznym mechanizm zegara wagowego.

Wśród pielgrzymek zdążających do Wambierzyc największe są dwie:
pielgrzymka rodzin w ostatnią niedzielę maja i pielgrzymka młodzieży w trzecią niedzielę września.

Warto dodać, że w pobliżu Wambierzyc znajdują się trzy inne sanktuaria maryjne: Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej na Górze Wszystkich Świętych w Nowej Rudzie - Słupcu (ok. 15 km); Matki Bożej Strażniczki Wiary w Bardzie Śląskim (ok. 30 km) oraz Matki Bożej Śnieżnej na Górze Iglicznej w Międzygórzu (ok. 50 km).

Nabożeństwa
Msze Święte
W niedziele i święta: 7:30, 9:00, 11:00 i 18:00 (w lecie, po zmianie czasu na zimowy: 17:15).
W sezonie letnim dodatkowo w sobotę o 12:00 i w niedzielę 12:15.
W dni powszednie: 7:00 i 18:00 oraz według potrzeb pielgrzymów.

Spowiedź św. przed i podczas nabożeństw.
W każdą środę o godz. 18:00 modlitwy w intencji przyjaciół, ofiarodawców i dobroczyńców Sanktuarium.
Anioł Pański o godz. 7:00 i 18:00.
Nowenna w intencjach rodzin i nabożeństwo do Wambierzyckiej Królowej Rodzin w każdą sobotę o godz. 1800 (po zmianie czasu na zimowy o 17:15).

Uroczyste Apele Maryjne z iluminacją bazyliki od połowy maja do września w piątek, sobotę i niedzielę o godz. 21:00.

Główne uroczystości odpustowe:
31 maja – Nawiedzenie NMP (najbliższa niedziela po 31 maja).
15 sierpnia – Wniebowzięcie NMP.
8 września – Narodziny NMP.

Punkt informacyjny dla przybywających do sanktuarium znajduje się w Księgarni Pielgrzyma, przy schodach Bazyliki.

Szopka czynna codziennie z wyjątkiem poniedziałku (konserwacja):
od maja do końca września od 9:30 do 13:00 i od 14:00 do 16:30,
od października do kwietnia od 10:00 do 13:00 i od 14:00 do 16:00.

Dojazd
Wambierzyce należą do gminy Radków. Są usytuowane malowniczo między trzema wzgórzami na pograniczu Kotliny Kłodzkiej, Gór Stołowych i Obniżenia Nowej Rudy.
Dojazd jest łatwy. Wieś jest oddalona o ok. 100 km od Wrocławia, 25 km od Kłodzka, 10 km od Polanicy Zdrój.
Do Sanktuarium można dojechać samochodem lub autobusem PKS z Kłodzka, Nowej Rudy, Polanicy Zdrój i Kudowy Zdrój.

Noclegi
W Wambierzycach do dyspozycji przyjezdnych są aż dwa domy pielgrzyma: Dom Pielgrzyma "Betlejem" oraz Domu Pielgrzyma "Nazaret".
"Betlejem", w którym są 52 miejsca, zapewnia tylko podstawowy standard. Miejsca w nim są tańsze. "Nazaret" (40 miejsc) jest droższy, ale oferuje wyższy standard. Konieczna jest wcześniejsza rezerwacja miejsc, na adres:
Sanktuarium w Wambierzycach, 57-411 Wambierzyce, Plac N.M.P. 11; tel.: (0-74) 87 19 170, (0-74) 87 19 195; fax.: (0-74) 87 19 196.
Osoby nocujące w Domu Pielgrzyma "Nazaret" mogą zamówić śniadania i kolacje. Pozostali mogą się posilić w jadalni, która znajduje się w domu parafialnym